ضرورت آموزش کودکان پیش از دوره دبستان

یک پژوهش‌گر و استاد دانشگاه در نشست تخصصی ترویج کتاب‌خوانی بر ضرورت آموزش‌های لازم به کودکان پیش از ورود به دبستان تاکید کرد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، فرخنده مفیدی در این نشست که با موضوع "کتاب، بازی‌ها و خواندن" در کتاب‌خانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد با بیان این موضوع گفت: با توجه به این‌که بیشترین رشد مغزی افراد از نظر کمیت در دوران خردسالی و پیش از ورود به دبستان صورت می‌گیرد توجه ویژه به آموزش آن‌ها در این دوره از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی افزود: از هر جنبه‌ای به این موضوع نگاه کنیم اهمیت و فواید مثبت این امر را خواهیم دید به طور مثال اگر بخواهیم توجیه اقتصادی داشته باشیم در جوامع توسعه یافته به تجربه ثابت شده اگر هزینه‌ای در بحث آموزش پیش از دبستان کودکان و یا تولید محتوا برای آن‌ها صرف شود ضمن تاثیر مثبت در عملکرد تحصیلی با هزینه بسیار کمتری نیز در دوره‌های بعدی آموزش روبه‌رو خواهیم شد.
مفیدی هم‌چنین یادآور شد: در بحث اجتماعی نیز پژوهش‌های انجام گرفته نشان از منش، شخصیت و رفتارهای مطلوب کودکانی دارد که آموزش‌های پیش از دبستان را دیده‌اند.
مدیر گروه آموزش دانشگاه علامه طباطبایی خاطر نشان کرد: اگر بتوانیم زمینه‌های مناسب برای پرورش یک شهروند خوب را فراهم کنیم رسالت خود را انجام داده‌ایم و برای این مهم باید برای آموزش افراد در دوران خردسالی و کودکی برنامه‌ریزی داشته باشیم.
وی افزود: خوشبختانه امروز نگرش‌ها در جامعه به سمت کودک محوری است بنابراین باید تلاش کنیم محتوای مناسب برای رشد و پرورش کودکان فراهم کنیم.
مفیدی تصریح کرد: یکی از ویژگی‌های بارز کودکان امروزی خود محور بودن و از زاویه ذهن خود به موضوع‌ نگریستن است بر این اساس بزرگ‌تر‌ها باید با درک و احترام به زاویه ذهنی آن‌ها نسبت به مسایل و تولیدات در این بخش اقدام کنند و هرگز از زاویه ذهنی خودشان برای کودکان تصمیم‌گیری نکنند.
این استاد دانشگاه دارا بودن ذهن عکاس و قدرت تقلید بالا را از دیگر ویژگی‌های کودکان در دوره خردسالی دانست و گفت: این ویژگی در ترویج مطالعه در میان کودکان به ما کمک می‌کند تا هنگام مطالعه آن‌ها را با خود همراه کنیم اما باید توجه داشته باشیم که کودکان ذهن پرسش‌گری دارند و بسیار کنجکاوند و باید دقت کنیم به سوال‌های آن‌ها با غفلت پاسخ ندهیم و به تجربه‌های آن‌ها از طریق مطالب دیداری و شنیداری معنا ببخشیم و آن‌ها را هدایت و راهنمایی کنیم.
وی از نویسندگان کودک و کسانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند خواست در تولید کتاب و محتواهای دیگر به مقوله تکرار و آهنگین بودن آثار برای کودکان و به ویژه خردسالان توجه زیادی داشته باشند چرا که آن‌ها در هر بار تکرار مطالبی زیادی از زاویه‌های مختلف می‌آموزند.
عضو هیات داوران مسابقه طراحی اسباب‌بازی دانشگاه شریف تهران در ادامه گفت: تحقیق‌های فراوان نشان داده که کودکان از شعر و سرودی که آن‌ها را به تحرک وادارد لذت می‌برند چرا که طبعی آهنگین دارند و با ریتم و آهنگ به شوق می‌آیند، حافظه‌شان تقویت و موجب هدایت و ارتباط بیشتر آن‌ها با افراد و آثار می‌شود.  
مفیدی بهترین راه برای خودشناسی در کودکان را ایجاد علاقه به مطالعه از سوی خانواده دانست و یادآور شد: پر کردن اوقات فراغت کودکان با مطالعه کتاب می‌تواند تا حدود زیادی آسیب‌های اجتماعی را کاهش دهد و به تقویت درس‌های مدرسه آن‌ها در آینده نیز کمک می‌کند.
وی هم‌چنین در مورد انتخاب کتاب برای کودکان به خانواده‌ها توصیه کرد با توجه به این‌که کودکان بیشتر بر اساس ظاهر کتاب در مورد آن قضاوت می‌کنند بنابراین در هنگام خرید کتاب به تصاویر و نقاشی‌های روی جلد و داخل کتاب توجه داشته باشند و اگر قصد دارید کتابی را برای آن‌ها تهیه کنید ابتدا همرا با کودک خود گردشی در میان صفحه‌ها و تصاویر کتاب داشته باشید تا جذابیت‌های آن را ببینند.
پژوهش‌گر برگزیده دانشگاه الزهرا در بیان پرورش برخی شیوه‌های احترام به کتاب در کودکان اضافه کرد: باید کتاب‌ها را در منزل در دسترس کودکان قرار داده و به آن‌ها اجازه‌ بازی با کتاب‌ها بدهیم، کودکان را همراه خود به کتاب‌خانه‌ها ببریم تا با آداب و قوانین کتاب‌داری آشنا شوند، از تصاویر و شخصیت‌های مورد علاقه‌شان برای فضاسازی اتاق استفاده کنیم و برای آشنایی آن‌ها با مسیرهای ارتباطی، کودکان را مشترک مجله‌ و کتاب‌ها کنیم.
وی در پایان تاکید کرد: خانواده‌ کتاب‌خوان بهترین ترغیب و تشویق‌کننده کودکان به مطالعه هستند که می‌توانند با همراه کردن کودکان با خود هنگام مطالعه و جست‌وجو در فرهنگ‌های لغت‌ و اطلس‌ها به آن‌ها بیاموزند که چگونه با مطالعه می‌توان به دانسته‌های خود افزود و مشکلات را از پیش رو برداشت.
 کتاب چیزی فراتر از کاغذ، تصویر و کلمه است
آزاده بیات پژوهش‌گر و برنامه‌ریز آموزش کودکان دیگر سخنران این نشست در زمینه ورود بازی به حوزه کتاب کودک گفت: با توجه به این‌که بیش از 50 درصد هوش کودکان در دوره پیش از دبستان رشد می‌کند آموزش در این زمان از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی کتاب را نزدیک‌ترین عنصر به دنیای ذهن کودک دانست و افزود: برای کودک کتاب فضایی برای تجربه زیست نشده، پرواز خیال، سفر و درک مهارت‌های زندگی است.
بیات در مورد شکل‌گیری کتاب کودک یادآور شد: زمانی که به کودک به عنوان موجودی مستقل نگاه شد کتاب کودک هم شکل گرفت و به این نتیجه رسیدند که کتاب باید متناسب با شرایط ذهنی و جسمی کودکان تولید شود و در دسته‌بندی‌های مختلف هر کدام وظیفه خود را برای دنیای کودک ایفا کند.
این مدرس دانشگاه اضافه کرد در میان دسته‌بندی کتاب‌ها برای کودکان کتاب‌های اسباب‌بازی از اهمیت بیشتر برخوردار است چرا که زندگی کودک توام با بازی و یادگیری است و این کتاب‌ها ضمن بازی به فرآیند آموزش نیز کمک می‌کند و یک تعامل خوبی را رقم می‌زند.
وی تصریح کرد: کودکان در مواجه با اشیای اطراف خود کنش و واکنش نشان می‌دهند واین تجربه به آن‌ها کمک می‌کند تا دنیای ناشناخته خود را بیشتر بشناسند بر همین اساس باید تلاش کنیم تا این تعامل را با کتاب نیز برقرار کند.
بیات کتاب‌های برجسته (سه بعدی) را یکی از بهترین نوع کتاب‌های تعاملی برای کودکان دانست و گفت: این کتاب‌ها امکان تغییر جلوه‌های مختلفی از کاغذ دارد و باعت اشتیاق به بازی همراه با یادگیری می‌شود.
این مدرس دانشگاه خاطر نشان کرد در کتاب اسباب‌بازی‌های برجسته، زمانی که تصویر سه بعدی از داخل کتاب ظاهر می‌شود کودک با دنیایی فراتر از آن‌چه در ذهن خود دارد روبه‌رو شده و با شخصیت‌های کتاب ارتباط بیشتر و بهتری برقرار و باعث تقویت ارتباط میان حواس مختلف می‌شود و فرصتی برای کشف و شناخت دنیای اطراف خود پیدا می‌کند.
بیست‌و چهارمین نشست ترویج کتاب‌خوانی با موضوع "کتاب، ‌بازی‌ها و خواندن"  با حضور پژوهش‌گران و مدرسان دانشگاه روز 27 آبان در کتاب‌خانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.