نوجوان برای خلق نمایش‌نامه، به آرامش نیاز دارد

بهرام شاه محمدلو کارگردان و بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون گفت: نوجوانان وقتی در فضای دوستی، محبت و آرامش قرار بگیرند ذهن و فکرشان به کار می‌افتد و خلاقیت‌شان شکل می‌گیرد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، این بخشی از گفته‌‌های شاه‌محمدلو در نشست تخصصی "شاخص‌های تئاتر نوجوان" است که در حاشیه پانزدهمین جشنواره نمایش عروسکی برای کارشناسان و مربیان کانون در اراک برگزار شد.
این مجری با سابقه برنامه‌های کودک و نوجوان خطاب به مربیان کانون یادآور شد: مربی نباید هیچ نمایش‌نامه تصنعی، کلیشه‌ای، غیرواقعی و نصیحت‌پردازانه را به نوجوانان منتقل کند و باید فضای کارگاه را آرام نگه دارد و به صورت غیرمستقیم ناظر باشد و اجازه دهد کودکان و نوجوانان در موقعیت حسی و تخیلی خودشان قرار بگیرند.
وی ادامه داد: خلاقیت، آن‌گاه شکل می‌گیرد که چیزی در لحظه به بهترین شکل ساخته، خلق، کشف و ایجاد شود. اصول نباید از قبل برای بچه‌ها تعیین شود تا وقتی که نمایش‌نامه نوشته شود آن گاه خلاقیت به نتیجه می‌رسد.
شاه‌محمدلو معتقد است: در هر کار خلاقه و نمایش‌نامه‌نویسی خلاقه لازم است از فکرمان استفاده کنیم و کاری کنیم که بچه‌ها هم از اندیشه‌شان کمک بگیرند.
وی خاطرنشان کرد: کارگردان، نویسنده، بازیگر و سایر عوامل، ابزار اصلی نمایش‌نامه هستند. مبنای تئاتر روی هویت درونی و بیرونی انسان شکل گرفته است. در تمام هنرها، هنرمند از طریق ابزار هنرش را ارایه می‌دهد، تنها هنری که ابزار کار ندارد، بازیگر است.
این مجری باسابقه و بازی‌گر شخصیت معروف تلویزیونی آقای حکایتی تصریح کرد: هنرمند در درجه اول باید بتواند امکانات و توانمندی‌های فرهنگی و دانش خود را رشد بدهد و سپس ابزار کارش را تقویت کند.
به اعتقاد وی تئاتر غیرتعلیمی روش‌ها و برنامه‌های آموزشی خاصی دارد و وقتی در جای خودش قرار بگیرد قصه ساخته می‌شود. ممکن است از قصه‌ای که 50 جمله است، هر جمله و کلمه‌ای را یکی از بچه‌ها به تداوم اضافه ‌کند. یعنی قصه بر اساس عوامل طبقه‌بندی شده‌ای تبدیل به نمایش می‌شود.
وی با اشاره به اینکه نمایش‌نامه باید دارای مشخصات خاصی باشد، یادآور شد: آن‌چه در آن، شخصیت و جریان قصه خلق می‌شود، فضا، موقعیت مکانی و زمانی است و شخصیت‌های دیگر ابزار اصلی نمایش قصه را فراهم کرده‌اند.
شاه‌محمدلو در عین حال در بیان تفاوت تئاتر عروسکی با غیرعروسکی گفت: اساسی‌ترین فرق بین این دو این است که در نمایش غیرعروسکی از بازیگر به عنوان ابزار کار استفاده می‌شود و از آن‌چه غیرزنده و غیرانسانی است شخصیت‌سازی و شخصیت‌پردازی می‌شود و سپس وارد جادو، تخیل، آینده، تاریخ و فضا شده و با مواد مختلف همچون چوب، پارچه، اسفنج و... هنر را به نمایش می‌گذارد.
این کارگردان با بیان این‌که هر چیزی که در اطراف ما وجود دارد قابل بررسی است، افزود: در یک بررسی سنتی و تکراری که نگاه ما به آن هویت می‌دهد و استفاده از تکنیک‌هایی که پیدا می‌کنیم هویت را می‌توانیم در معرض دید تماشاگر قرار بدهیم.
شاه‌محمدلو همچنین در ادامه توضیح داد: در مقوله نمایش عروسکی پای شخصیت‌سازی و نگاه از نوع‌ دیگر به یک کار، یک لحظه و یک فکر، زمینه‌ساز ایجاد خطِ قصه با شخصیت‌های ساده و نمادین است و سپس در شرایط مناسب، شخصیت پیچیده قصه را وارد می‌کنیم.
به گفته این بازیگر تئاتر، وقتی کودک رها باشد، محدودیتی برای خودش قایل نیست و هر نوع تخیلی را می‌تواند ایجاد کند. در آن صورت است که نمایش عروسکی برای کودکان و نوجوانان یکی از جذابیت‌های کارهای درام بوده و یک شاخه تکنیکی است.
وی در پایان گفت: وقتی قرار است چیزی را خلق کنیم مانند کودک می‌شویم و به کودکی خودمان مراجعه می‌کنیم و آرزوها را به یاد‌آوردن همیشه زیباست و به خلاقیت اکنون ما کمک می‌کند و در غیراین صورت در همین چارچوبی که از خودمان ساختیم خواهیم ماند.
پانزدهمین جشنواره نمایش عروسکی مراکز کانون سراسر کشور روز دوم شهریور در اراک به کار خود پایان داد.