وی در عین حال اظهار می‌کند که کمیسیون فرهنگی آمادگی لازم را دارد تا در هر مساله و موضوعی به فعالان حوزه‌ی کودک کمک کند و با صاحب‌نظران این عرصه برای دست‌یابی به شرایط بهتر برای این قشر از جامعه همراهی و تعامل داشته باشد.
***
کمیسیون فرهنگی مجلس در حوزه‌ی کودکان و نوجوانان، دارای چه شرح وظایفی است؟
مسایل کودک و نوجوان هم حوزه‌های اجتماعی را دربرمی گیرد و هم برخی از آن به کمیسیون فرهنگی مربوط می‌شود؛ ضمن آن‌که به لحاظ ویژگی‌های روحی و روانی کودکان نیز کمیسیون حقوقی و قضایی وظیفه‌ی ورود و بررسی دارد. در واقع می‌توان گفت حوزه‌ی کودک و نوجوان دامنه‌ی گسترده‌ای دارد که هرکدام از کمیسیون‌ها باید به بخشی از آن بپردازند. متاسفانه در کمیسیون فرهنگی دوره‌ی نهم مجلس، به دلیل کارهایی که وجود داشته و بحث‌های مربوط به هنر، ورزش، امور دینی و غیره، وقت زیادی را به خود اختصاص می‌دهد، تاکنون ورودی در این موضوعات نشده است.
کمیسیون فرهنگی در مورد موضوعات خاص هم ورودی به این حیطه نداشته است؟
اگر بحث کودکان و نوجوان یک وجه ویژه‌ای و به‌روزی در جامعه داشته باشد، کمیسیون فرهنگی وارد بحث می‌شود. مثلا اگر موضوعی در خصوص نهادها و دستگاه‌های متولی هم‌چون کانون پرروش فکری کودکان و نوجوانان مطرح شود، کمیسیون فرهنگی قطعا ورود پیدا خواهد کرد.
تاکنون موضوعی در خصوص کودکان و نوجوانان پیش آمده که کمیسیون فرهنگی به آن ورود کرده باشد؟
خیر. موضوعی مخصوص کودک و نوجوان که نیاز به ورود کمیسیون فرهنگی داشته باشد، پیش نیامده است.
به نظر شما در حوزه‌ی کودکان و نوجوانان چه خلاءهای قانونی دیده می‌شود؟
برخی نهادها متولی امور کودک و نوجوان در کشور هستند که یک نمونه از آن، آموزش و پرورش است. وجوه آموزشی کانون پرروش فکری کودکان و نوجوانان نیز وابسته به وزارت‌خانه است. این دستگاه‌ها که تولی‌گری بحث کودکان را دارند، اگر به لحاظ قانونی مشکلی داشته باشند و یا خلاء برخی قوانین لازم را احساس کنند، در صورت مراجعه به کمیسیون فرهنگی مجلس، به آن‌ها کمک خواهد شد.
با توجه به این‌که شما عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز هستید، بفرمایید سایر نهادهای بالادستی چه فعالیتی در حوزه‌ی کودک و نوجوان داشته‌اند؟
در شورای عالی کارهایی انجام شده که بنیاد لوازم‌التحریر و اسباب‌بازی یکی از آن‌هاست و گروه هدف این بنیاد نیز عموما نوجوانان و جوانان هستند.
کمیسیون فرهنگی نیز به عنوان مکمل عمل می‌کند. یعنی زمانی که این شورا در موضوعی وارد شده و در حال بررسی و کارشناسی است، مجلس به آن ورود پیدا نمی‌کند. اما اگر نیاز به تقنین و ضمانت اجرا و بودجه وجود داشته باشد، گام بعدی را کمیسیون فرهنگی برمی‌دارد.
به طور کلی اگرچه موضوع کودک و نوجوان در کشور مهجور است ولی بدان معنا نیست که این حوزه به طور کلی مورد غفلت قرار گرفته باشد. بل‌که عدم ورود یک مرجع به دلیل اقدامات مرجع دیگر است تا موازی‌کاری به وجود نیاید و کارهای کارشناسی لازم با دقت نظر صورت گیرد.
ولی به نظر می‌آید موضوع کودک و نوجوان در نگاه مسوولان و سیاست‌گذاران کلان کشور ما مغفول مانده است.
بله. در واقع با جدیت لازم به مساله‌ی کودک و نوجوان توجه نشده است؛ درحالی‌که شخصیت جامعه در همین دوره‌ی سنی شکل می‌گیرد. بخشی از این قضیه، به نهادهای متولی برمی‌گردد که احساس نیاز کنند و آن را به کمیسیون‌های تخصی در مجلس منتقل سازند. زیرا مجلس عموما پاسخ‌گوی نیازهایی که از دستگاه‌های مجری و متولی رسیده می‌شود، بوده و حتی گاهی خودش در مواقع ضروری و هنگامی که کم‌کاری دستگاه‌های مسوول را مشاهده کرد، به شکل ویژه و در قالب طرح وارد عمل شده است.
ولی عموم کار مجلس و کمیسیون‌های تخصصی آن، بررسی لوایح و نیاز دستگاه‌های اجرایی است که پس از کارشناسی دقیق نمایندگان به‌صورت قانون درآید.
در حوزه‌ی کودکان و نوجوانان، این غفلت عمومی محسوس است و این طیف از جامعه به اندازه‌ی لازم مورد توجه قرار نگرفته‌اند.
کودکان زبان دفاع ازحقوق خود را ندارند، ولی اشتباه است اگر فکر کنیم که مطالبه‌ای نیز ندارند. به همین دلیل جامعه و نظام مسوولیت دارند که به این موضوع بپردازند.
با توجه به جامعه‌ی آماری بزرگ کودکان در کشور، به نظر شما لازم است کمیسیونی در این خصوص در مجلس شکل گیرد؟
موضوعات زیادی در کشور وجود ندارد و نمی‌توان برای تمام آن‌ها کمیسیون تشکیل داد. ولی می‌توان در قالب فراکسیون به این موضوع پرداخت.
همان‌طور که گفتم، در کمیسیون‌های تخصصی مجلس به تناسب موضوع به کودکان نیز پرداخته می‌شود. مثلا در کمیسیون آموزش که وزارت آموزش و پرورش زیرمجموعه‌ی آن است، عمدتا به مسایل آموزشی این قشر توجه می‌شود. ولی احتمالا منظور شما ابعاد روحی، روانی و فرهنگی است که من نیز موافق ام که در مجلس کم‌تر مورد توجه قرار گرفته است.
اخیرا کارگروهی در استانداری‌ها برای موضوع کودک و نوجوان شکل گرفته است. کمیسیون فرهنگی مجلس چه کمکی می‌تواند به آن‌ها برای نیل به اهداف‌شان در این حوزه داشته باشد؟
کمیسیون فرهنگی آمادگی دارد جمع‌بندی این کارگروه در شاخه‌های مختلف مرتبط با کودکان و نوجوانان را در قالب قانون بررسی کند و به آن لباس حقوقی بپوشاند. ضمن آن‌که می‌تواند ضمانت اجرایی برای آن‌ها پیش‌بینی کند و بودجه‌ای برای کمک به آن‌ها در جهت اجرایی کردن برنامه‌های خود اختصاص دهد و اگر به موارد پشتیبانی و حمایتی دیگری نیز داشته باشند، کمیسیون فرهنگی مجلس این آمادگی را برای تعامل با چنین کارگروه‌هایی که در حوزه‌ی اجرایی فعال هستند، دارد.
ما نیز معتقدیم که مساله‌ی کودکان و نوجوانان در کشور کم‌رنگ است و بنابراین، با هر گروه و انجمن و کمیته‌ای که در این حوزه فعال باشد، همکاری می‌کنیم.
منبع: خبرنامه کانون ویژه‌نامه هفته ملی کودک
