مصطفی رحماندوست، کلرژوبرت، علی خاکبازان و شهرام شفیعی این سخنان را البته در جمع کتابخوانترین مخاطبان تهرانی آثار خود بیان کردند تا شاید فرهنگ مطالعه این اعضای مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان تهران به الگویی برای دیگر مخاطبان آثارشان تبدیل شود.
اعضای کتابیار، اعضای باشگاه و انجمن کتابخوانی کانون استان تهران در واقع کودکان و نوجوانانی هستند که اغلب بین 500 تا بیش از یک هزار عنوان کتاب را طی یک سال مطالعه کردهاند.
در همین آیین از برگزیدگان کتابخوانی کانون استان که بین یک هزار تا یک هزار و 400 عنوان کتاب را طی دورهی عضویت خود به امانت گرفته بودند، قدردانی شد.
در این مراسم چهار نویسنده و شاعر و مترجم که آثار آنان طی یک سال به عنوان پرخوانندهترین کتابهای مراکز کانون استان تهران شناخته شده بود نیز مورد قدردانی قرار گرفتند.
بر این اساس کتابهای «جزیره بیتربیتها» نوشته شهرام شفیعی، «شاه میداس و انگشتان جادویی» با ترجمه علی خاکبازان، «دعای موش کوچولو» نوشته کلرژوبرت و «اون چیه که؟ اون کیه که؟» سروده مصطفی رحماندوست به ترتیب رتبههای اول تا چهارم کتابهای پرخواننده مراکز کانون استان تهران را در سال 1391 به خود اختصاص دادهاند.
رحماندوست: وقتی هفته کتاب را جشن میگیریم که حال مطالعه خوش باشد
مصطفی رحماندوست در این همایش که همزمان با بیست و یکمین هفته کتاب جمهوری اسلامی برگزار شد، وقتی روی صحنه سالن مرکز آفرینشهای فرهنگی هنری کانون قرار گرفت به حاضران گفت که با این شمارگان پایین کتاب و تعداد اندک کتابخوان در کشور، حاضر نیست هفته کتاب را تبریک بگوید و آن، زمانی جای خوشحالی دارد که حال مطالعه خوب و خوش باشد.
وی کمی از زندگی خود و تلاشهایش برای رسیدن به موقعیت فعلی برای بچهها خاطره گفت و موفقیتهای خود را مرهون همراهی همسر و سه دختر خود دانست که شرایط مناسبی را برای فعالیتهای ادبی و نگارشی او فراهم کردهاند.
شاعر صد دانه یاقوت که شعر معروف او به صورت دستهجمعی در سالن زمزمه میشد به بچههای علاقهمند به نوشتن توصیه کرد ابتدا زیاد مطالعه کنند و عجلهای برای انتشار آثارشان نداشته باشند و البته آثار خود را در گامهای نخست برای انتشار به مطبوعات کودک و نوجوان بسپارند.
رحماندوست که به گفتهی خودش تاکنون 173 عنوان کتاب در شمارگان بیش از 7 میلیون جلد منتشر کرده است، از این که برای کودکان و نوجوانان مینویسد اظهار خوشحالی کرد و به مخاطبان کتابخوان آثارش گفت: من سالک راه شما هستم و از خدا میخواهم کارهایی را منتشر کنم که شما بچهها آن را دوست داشته باشید.
شهرام شفیعی: کتاب بیخواننده کتاب نیست
شهرام شفیعی نویسنده کتاب جزیره بیتربیتها که این اثرش به تازگی به نخستین اثر تالیفی و سومین کتاب پرخواننده مراکز کانون سراسر کشور با نزدیک به 40 هزار بار امانت طی دوسال شناخته شده است به نحو دیگری نگرانیهای مصطفی رحماندوست را مورد تاکید قرار داد و گفت من هم در مورد هفته کتاب تردیدهایی دارم و معتقدم کتابی که دارای خواننده نیست نمیتواند دوست و یار مهربان بچهها باشد.
وی با اشاره به این که کتاب یک ظرف است و مخاطب میتواند مظروف آن باشد تصریح کرد: هر کتابی نمیتواند برای بچهها مفید باشد برخی از نویسندگان هیچ قدمی به سوی مخاطبان و بهتر شدن اثرشان برنمیدارند و کتابی که بچهها آن را نمیخوانند یا از آن لذت نمیبرند دیگر دوست کودکان ما نیست.
شفیعی درعین حال کتابی را برای کودکان و نوجوانان موفق ارزیابی میکند که دارای جذابیت باشد و به نیازها، شوقها، تخیل و حتی توهمهای مخاطب خود توجه کند.
این نویسنده از اقدام کانون در برگزاری برنامههای نشست کودکان ونوجوانان با نویسنده تحت عنوان دوپنجره قدردانی کرد و گفت: در این نشستها که طی سالهای گذشته برگزار شده است چند نسل از کودکان ایران را از نزدیک دیدهایم و این دیدارها برای من بسیار جذاب است باید از کانون و مربیان آن تشکر کنم که چراغ کمسوی ادبیات کودک را همچنان روشن نگاه میدارند.
کلرژوبرت: با کتاب آیندهی خوبی خواهید داشت
کلرژوبرت نویسنده و تصویرگر فرانسوی مقیم ایران که کتابهایش به زبان فارسی در میان کودکان و نوجوانان ایرانی مشتاقان زیادی دارد از بچهها تشکر کرد که کتابها را میخوانند و یادآور شد که اگر این آثار خوانده نشود کار نویسندگان فایده ندارد و بچهها هستند که کارهای ما را معنیدار میکنند.
وی به بچهها گفت که از کودکی به کتاب و کتابخوانی علاقهی زیادی داشته است و از صمیم قلب آرزو کرد که بچهها با خواندن کتابها زندگی خوبی داشته باشند.
کلرژوبرت که کتابش با عنوان دعای موش کوچولو در رتبهی سوم کتابهای پرخواننده کانون استان تهران قرار گرفته است تصریح کرد که اگرچه آثاری را به زبان مادری خود نیز نوشته است اما ترجیح میدهد با توجه به دور شدن زادگاه خود و آشنایی با بچههای ایرانی کتابهایش را به زبان فارسی بنویسد.
این نویسنده که در دوسال گذشته دو عنوان از کتابهایش «دعای موش کوچولو» و «خداحافظ راکون پیر» هر یک با بیش از 30 هزار بار از سوی اعضای مراکز کانون سراسر کشور به امانت گرفته شده و رتبههای 8 و 9 ردهبندی پرخوانندههای کانون کشور را نیز به خود اختصاص داده در عین حال یادآور شد که اگر چه برای کودکان مینویسد اما دوست دارد همهی مخاطبان حتی خوانندگان 80 ساله نیز از خواندن آثارش لذت ببرند و او برای مخاطبان کتابهایش به لحاظ سنی سقفی قایل نیست.
او مسلمانشدن را زیباترین اتفاق زندگی خود دانست و افزود: از این بابت و اینکه در ایران زندگی میکنم خدا را شکرگزار هستم مردم ایران بسیار مهربانند و من دوستشان دارم.
علی خاکبازان: با کتاب بخوابید و بیدار شوید
دیگر میهمان این آیین علی خاکبازان نویسنده و مترجم و ویراستاری بود که کتاب ترجمهای وی با عنوان «شاه میداس و انگشتان جادویی» رتبهی دوم پرخوانندهترین کتابهای کانون استان تهران را به خود اختصاص داده است.
او از کتاب با عنوان همدم، بهترین دوست و حتی بالش زیر سر یاد کرد و از بچهها خواست که با کتاب بخوابند و با کتاب بیدار شوند و با آن انس بگیرند چرا که از این راه شناخت و معرفت آنها به زندگی بیشتر میشود.
خاکبازان خاطراتی از دوران کودکی خود و عضویت در کتابخانهی کانون برای بچهها تعریف کرد و گفت: آن زمانها پدر و مادرها فکر میکردند فرزندانشان یا باید دکتر شوند یا مهندس. در خانهی ما هم کسی تصور نمیکرد روزی نویسنده شوم اما من به کتابخواندن خیلی علاقه داشتم.
این مترجم تصریح کرد: آن موقع کسی بچهها را راهنمایی نمیکرد در حالی که معلمان مدارس، مربیان کتابخانههای کانون و حتی پدر و مادرها کودکان را راهنمایی میکنند و آنها سیر مطالعاتی دارند. در گذشته انتخابهای ما برای خواندن کتاب کاملا شخصی بود.
مدیرکل کانون تهران: ساعات مطالعه اندک است
سخنان چهار نویسنده و مترجم میهمان همایش کتابخوانی استان تهران در پایان با سخنرانی محسن فضلی مدیرکل کانون این استان تکمیل شد و او به نحوی با تایید صحبتهای رحماندوست و تاکید بر وضعیت نه چندان مطلوب شاخصههای کتابخوانی در کشور گفت: برای ما ایرانیان که دارای باورهای عمیق مذهبی هستیم و خداوند را نخستین امانت دهنده کتاب به پیامبران الهی میدانیم، چنین وضعیتی باورپذیر نیست.
مشاور فرهنگی مدیرعامل کانون در کنار باورهای مذهبی و این که معجزه پیامیر اسلام کتاب الهی قرآن بوده است، به سوابق فرهنگی و تمدن کهن ایرانیان نیز اشاره کرد و افزود: بزرگترین کتابخانههای جهان به استناد مدارک تاریخی در ایران وجود داشته است ولی اکنون آمارها از ساعات بسیار اندک مطالعه در خانوادهها خبر میدهد و حتی تدوین سندی با عنوان نهضت مطالعه مفید در شورای انقلاب فرهنگی نیز هنوز ما را به نتیجهی مشخصی نرسانیده است به نظر باید همه مسوولان، ناشران، مولفان، معلمان و خانوادهها برای رفع این مشکل دست به دست هم بدهند.
وی از حضور در همایش کودکان کتابخوان اظهار خرسندی کرد و با اشاره به اینکه این جلسه طعم و مزهی دیگری برای او دارد یادآور شد که آمار مطالعه کانون استان تهران به شاخصههای کتابخوانی مراکز کانون سراسر کشور نزدیک است اما ما نباید به این آمارها بسنده کنیم.
به گفتهی فضلی جریان ناسالمی در حوزهی نشر کتابهای کودک وجود دارد که کتابهای بی ارزش را با زرق و برق چاپ میکنند و در اختیار بچهها قرار میدهند این مساله اهمیت تلاش بیشتر کانون را به ما گوشزد میکند.
مدیرکل کانون استان تهران یادآور شد مهمترین نکته در حوزهی ترویج فرهنگ کتابخوانی، استمرار مطالعه، درستخواندن و نقد و معرفی و بحث کتاب و دیگر عوامل انگیزشی است آنگاه میتوانیم امیدوار باشیم که رو به جلو حرکت کنیم.
وی از کودکان و نوجوانان خواست تا میتوانند کتاب بخوانند و در کتابخانههای کانون حضور پیدا کنند.
حضور کتابخوانترین کودکان و نوجوانان تهرانی در این همایش که همزمان با بیستویکمین هفته کتاب برگزار شد بسیار شوقانگیز به نظر میرسید دانشآموزانی که طی دوره عضویت خود بیش از 1200 عنوان کتاب را مطالعه کردهاند، بر روی صحنه رفتند و جوایز خود را دریافت کردند.
اجرای مثنوی خوانی توسط اعضای مرکز شماره 40 کانون و اجرای سرود توسط اعضای مرکز شماره 2 کانون تهران و اهدای جایزه به اعضای برتر و مربیان نوآور، برگزیده گزارمان نویسی و ارایه کنندگان بهترین طرحهای کتابخوانی از دیگر بخشهای این آیین بود.
گزارش از کیان جوادی