مدتی پیش هفته پژوهش را پشت سر گذاشتیم. هفتهای که با محوریت فعالیتهای پژوهشی برنامههای متفاوتی در آن برگزار میشود تا اهمیت کارهای پژوهشی را به مردم نشان دهد. شاید «پژوهش» از نظر خیلیها کاری علمی برای بزرگترها دیده شود. اما پژوهش چیزی نیست که به سن و سال ارتباط داشته باشد. همه افراد در هر سنی کارهای پژوهشی انجام میدهند. «ترنم تیموری» نوجوان 13 ساله رامسری یکی از همین افراد است که از 9 سالگی با کارهای پژوهشی آشنا شد و سال گذشته رتبه برتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کشور را کسب کرد. او عضو انجمن پژوهشگران کوچک کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مرکز رامسر است و پژوهش او درباره تفکر، انواع تفکر، تفکر خلاق و روشهای پرورش تفکر در کودکان تهیه شده بود. به مناسبت هفته پژوهش که -البته پشت سرگذاشته شد- گفتوگوی کوتاهی با «ترنم تیموری» که اکنون در مقطع ششم مشغول تحصیل است را بخوانید:
· ترنم خانم، کار پژوهشی رو از کی شروع کردی؟
کلاس دوم بودم که وارد کانون پرورش فکری شدم. اول نمیدونستم که پژوهش چی هست و چطوری انجام میشه. توی کلاسها برگههایی میدادند و ما پرسشهایی مطرح میکردیم. کمکم با روش تحقیق و کارهای پژوهشی و شیوههای کتابخانهای و میدانی آشنایی بیشتری پیدا کردم. کلاس سوم هم اولین کار پژوهشیم رو انجام دادم.
· یادت هست در چه موردی بود؟
بله. اولین پژوهشم درباره شهر شیراز بود.
· چی شد که به کار پژوهشی علاقهمند شدی؟
کار توی فضای دوستانه کانون با بچهها جذاب بود. چون بیشتر کارها گروهی انجام میشد برام جذابیت داشت. با بچههای کلاس کارها رو انجام میدادیم. دستهجمعی میرفتیم کتابخونه و تحقیق میکردیم. این شیوه کار کردن رو دوست داشتم. خستهکننده نبود و چیزهای زیادی از هم یاد میگرفتیم.
· از تجربههایی که توی کارهای پژوهشی داری توی درسهات هم استفاده میکنی؟
اگه جایی نیاز بشه بله. یه جاهایی به کارم اومد. مثلا توی درس علوم که روش تحقیق و فرضیه و سوال رو داشتیم. پژوهش راه رسیدن به جوابها رو مطمئنتر میکنه.
· از پژوهشی که انجام دادی و توی کشور رتبه آورد، بگو.
اسم پژوهشم تفکر بود. یعنی موضوع اصلیاش تفکر بود و چند تا زیرشاخه داشت که تفکر درباره چی هست، انواع تفکر چطوری هستن، تفکر خلاق یعنی چی و چطوری تفکر توی کودکان پرورش داده میشه.
· به چه شیوهای انجام دادی؟
پژوهشم کتابخانه ای بود. از کتابخانه عمومی شهر کمک گرفتم. از اینترنت هم کمک گرفتم. همه کارها را خودم کردم. از شروع پژوهش تا تنظیم و تایپش با خودم بود.
· یه کم درباره این پژوهشت توضیح میدی؟
اولین موضوع مد نظرم این بود که تفکر درباره چی هست. برای درک بهتر مغز رو به درخت تشبیه کردم که باید در ذهن به اون آب بدیم و مغز نباید بیکار شه. نباید به سادگی از هر چیزی گذشت و باید دائم سوال توی ذهن خودمون ایجاد کنیم. بعد نظریههای دانشمندان مختلف ایرانی و خارجی را درباره تفکر بررسی کردم و رسیدم به انواع تفکر. مثل تفکر نقادانه و انواع دیگه اون. بخش دیگه هم به پرورش تفکر در کودکان اختصاص داشت. در این بخش اشاره کردم که همه انسانها از دوران کودکی در حال فکر کردن بودند.
· پژوهش دیگری انجام ندادی؟
یک پژوهش درباره رموز اعداد شروع کردم که به خاطر درسهام وقت نکردم کاملش کنم.
· چقدر اهل مطالعه هستی؟
من کلا مطالعه رو دوست دارم. کار جذابیه. آدم رو به دنیای دیگهای میبره. مطالعات علمی هم برام جذابه. اینکه بدونیم اطرافمون چی میگذره و طبیعت و حیوانات چه ویژگیهایی دارن. البته من رمان بیشتر میخونم. اگه وقت اضافه بیارم به جای تلویزیون دیدن سعی میکنم با کتاب سرگرم بشم.
· مجله و روزنامه چطور؟
مجلههایی که گاهی مدرسه میده رو میخونم. یا مجلههایی که مربوط به نوجوانان باشه. اما روزنامه کمتر پیش میاد.
· توی مدرسه ازتون کارهای پژوهشی میخوان؟
ناظم ما زیاد تأکید میکنه که کار کنیم. تقریبا هر هفته موضوعی برای کار میده. ما هم اگه وقت کنیم انجام میدیم.
· فکر میکنی پژوهش توی زندگی شخصی چه جایگاهی داره؟
درباره این موضوع یادمه چند بار توی کلاسهای کانون بحث گذاشته شد. به جوابهای جالبی رسیدیم. به نظرم آدم همیشه در حال پژوهش کردنه. چون هر روز برای همه سوال پیش مییاد. وقتی صدایی از خونه همسایه میشنویم و پیگیر میشیم ببینیم صدای چی بوده داریم پژوهش انجام میدیم. پس پژوهش توی زندگی رروزانه ما هست. فقط باید ازش درست استفاده کنیم و بهش برنامه بدیم.
· چه پیشنهادی برای هم سن و سالهات داری؟
هیچ وقت کتاب رو فراموش نکنن. همیشه یک دوست خوبه که جواب سوالها رو میده. ضمنا همیشه دنبال پرسیدن باشن و از چیزی به سادگی نگذرن. این پایه پژوهش هست.
· حرف دیگهای نداری؟
تشکر از خانواده خوبم که پشتیبانم هستن و یه تشکر ویژه از خانم نعمتی مدیر کانون پرورش فکری رامسر که همیشه راهنمای من بود و اگه کمک نمیکرد شاید نمیتونستم اون رتبه کشوری رو کسب کنم.