اسباب‌بازی در خدمت آموزش

در اولین جشنواره و نمایشگاه ملی اسباب‌بازی، برای بررسی ابعاد و آسیب‌شناسی این حوزه چندین سمینار تخصصی با حضور اساتید دانشگاه و فعالان صنعت اسباب‌بازی برگزار شد.

دکتر غلامعلی احمدی یکی از این اساتید است که بر جنبه‌های تربیتی و آموزشی بازی و اسباب‌بازی برای کودکان و نوجوانان تاکید داشت.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت‌دبیر شهید رجایی، برگزاری اولین جشنواره و نمایشگاه ملی اسباب‌بازی را به فال نیک گرفت و به برخی از نکات درباره‌ی این جشنواره اشاره کرد: این جشنواره شامل دو بخش کلی اسباب‌بازی‌های بومی و اسباب‌بازی‌های جدید است. اما متاسفانه من در جریان بازدید از نمایشگاه مشاهده کردم که تمرکز اصلی بازدیدکنندگان روی بخش خرید اسباب‌بازی است که بهتر می‌بود سمت و سوی این توجه به سمت آشنایی خانواده‌ها با فرهنگ بومی باشد و به‌ویژه مجموعه‌ عروسک‌هایی که با سلیقه‌ای بسیار فاخر در این نمایشگاه گردآوری و در معرض دید علاقه‌مندان قرار داده شده است. مجموعه با تمرکز بر تنوع بومی و فرهنگی سرزمین‌مان فرصتی را ایجاد کرده که کودکان و نوجوانان را با این جنبه‌ی غنی فرهنگمان آشنا کنیم.
وی افزود: عروسک‌های بومی حاضر در نمایشگاه در حکم نمادهایی هستند از خرده‌فرهنگ‌های موجود در گوشه و کنار سرزمین‌مان؛ بنابراین سرمایه‌ی ارزشمندی را برای معرفی به کودکان و نوجوانان فراهم کرده‌اند. در این زمینه متاسفانه اطلاعات والدین نیز کافی نیست و به نظر می‌رسد باید در خصوص آگاهی‌رسانی به والدین اقداماتی از جمله برگزاری کلاس‌های آموزشی صورت بگیرد. چرا که اگر والدین اطلاعات مناسبی از تاریخ و فرهنگ بومی ایران داشته باشند، می‌توانند این علاقه را در فرزندانشان ایجاد کنند.
او همچنین به لزوم پرداختن به حوزه‌ی بازی و اسباب‌بازی در سیستم آموزش و پرورش اشاره کرد و اظهار داشت: در این حوزه آگاهی معلمان و مربیان آموزش و پرورش نیز باید تقویت شود و نقش اسباب‌بازی‌ها در آموزش برای ایشان روشن شود. به‌عنوان مثال در حال حاضر اگر دانش‌آموزی با خود وسیله‌ی بازی به مدرسه ببرد، مورد مواخذه مسئولان مدرسه قرار می‌گیرد. این نشان‌دهنده‌ی تفکری است که بر مبنای آن بازی و آموزش دو فرآیند دور از هم تلقی می‌شوند. البته برخی معلمان با استفاده از خلاقیت خود از ابزارهای بازی برای آموزش بهره جسته‌اند اما این دست خلاقیت‌ها در حد یک امر فوق برنامه باقی مانده و هیچ‌گاه جنبه‌ی رسمی نیافته است.
وی ادامه داد: این آموزش‌ها می‌توانند به‌صورت غیرمستقیم نیز مورد توجه قرار بگیرند. مثلا دختربچه‌ای را در نظر بگیرید که برای عروسکش لالایی می‌خواند. مادر این کودک می‌تواند از او بپرسد: عروسکت قبل از خواب مسواک زده؟ و به این ترتیب به‌طور غیرمستقیم این نکته بهداشتی را به فرزندش یادآوری کنند.
دکتر احمدی درباره‌ی جای خالی بعضی اسباب‌بازی‌ها در اولین جشنواره و نمایشگاه ملی اسباب‌بازی نیز سخن گفت: تمام اسباب‌بازی‌های موجود در این نمایشگاه برای کودکان عادی طراحی شده است. در حالی که توجه به اسباب‌بازی‌های مناسب برای کودکان با شرایط خاص به همین اندازه ضرورت و اهمیت دارد. امیدوارم که این خلأ در جشنواره‌های بعدی جبران شود.
اولین جشنواره و نمایشگاه ملی اسباب‌بازی از دوازده تا شانزده مردادماه در مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار می‌شود.