یادگیری مؤثر، تغییرات پایدار رفتاری را به دنبال دارد

در نخستین جلسه فصلی مربی مسئولان کانون استان تهران که در آخرین روزهای اردیبهشت‌ماه ۹۷ برگزار شد، محمود سلیمانی بر لزوم توجه به فرایند مؤثر در یادگیری به کودکان و نوجوانان مطالبی را یادآور شد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان تهران، محمود سلیمانی در این جلسه، بر لزوم توجه به فرایند صحیح " یادگیری" در ایجاد تغییرات رفتاری سازنده و رشد شخصیتی، هیجانی و اجتماعی کودکان و نوجوانان که درروند فعالیت‌های متنوع فرهنگی ، هنری و ادبی کتابخانه‌های کانون ظهور می‌یابند تأکید کرد و در چند بخش، به این موضوع پراهمیت پرداخت.

وی به مهارت‌های زندگی به‌عنوان موضوعی که مراکز با تمرکز بر آن، در سال جدید به برنامه‌ریزی سالانه پرداخته‌اند اشاره کرد و افزود؛ مقدمه و قدم آغازین بسیاری از مسائل و آموزش‌های ما در مراکز یادگیری است.

مدیرکل کانون استان در ادامه گفت؛ یادگیری همیشه همراه با تغییر است، تغییراتی که در رفتارهای آشکار و نهان فراگیران بروز می‌کند. برخی از این تغییرات قابل‌مشاهده و برخی غیرقابل مشاهده هستند و ما می‌بایست تلاش کنیم تغییرات پایداری در رفتار مخاطبانمان ایجاد شود تا از حصول یادگیری مطمئن شویم.

سلیمانی یکی از معضلات سیستم آموزشی کشور را، آموزش بدون انگیزه، با اتکا به حفظ کردن و عدم فهم محتوای دروس دانست و خاطرنشان کرد؛ افزایش نقش یادگیرندگان در فرایند یادگیری و مشارکت پویای آنان می‌بایست با استفاده از شیوه‌های متنوع  و برنامه‌ریزی درست صورت بپذیرد و برای نتیجه‌گیری بهتر در این فرایند، ضمن ایجاد انگیزه در فراگیران، باید به علایق، خواسته‌ها و ادراک یادگیرنده نیز توجه شود و همچنین رفتارهای درست و صحیح یادگیرنده توسط مربی مورد تشویق قرار گیرد.

سازمان‌دهی محیط به‌گونه‌ای که مسئولیت و کنترل فرایند یادگیری میان مربی و مخاطب تقسیم شود و یادگیرنده  بر اساس فهم و تجاربش در فرایند یادگیری نقش داشته باشد، از دیگر موضوعاتی بود که مدیرکل بر آن اشاره داشت.

وی در رابطه با تلاش کانون در بروز و پرورش خلاقیت کودکان و نوجوانان اظهار داشت؛ یکی از وظایف مهم ما در کانون، پرورش فکر و اندیشه است که مقدمه آن، درک و فهم مطالب است. فهم مطالب، فراگیران را به سمت تولید محتوا سوق می‌دهد و در این مرحله است که مهارت‌های ذهنی و اعتمادبه‌نفس در آنان تقویت می‌شود.

این مقام مسئول در بخش دیگری از سخنانش به تشریح یادگیری معنادار پرداخت و بیان داشت؛ همان‌طور که گفته شد مقدمه بروز خلاقیت، فهم است و فهم مطالب، منجر به یادگیری معنادار می‌شود. در این نوع یادگیری، آموزه‌های تازه به اطلاعات گذشته متصل می‌شود.

وی افزود؛ یادگیری معنادار ارتباط زیادی باتجربه‌های گذشته دارد . بدین معنا که فراگیر آنچه را می‌آموزد با آموخته‌های قبلی خود ارتباط می‌دهد و بین مطالب گذشته و جدید پل ارتباطی برقرار می‌کند.

سلیمانی سپس حیطه‌های سه‌گانه یادگیری را برشمرد و در رابطه با حیطه مهارتی، دانشی و عاطفی مطالبی را بیان کرد و به ذکر مثال‌هایی روشن و ملموس در این زمینه پرداخت.

ایشان در بخش سوم این سخنرانی، مبحث اهمیت ارزش‌ها و روش‌های نهادینه کردن ارزش‌های دینی و اخلاقی را در مخاطبان کودک و نوجوان با بهره‌گیری از فعالیت‌های متنوع و خلاق در مراکز موردبررسی قرارداد.

سلیمانی یادآور شد؛ ارزش بر دوپایه اساسی " بینش‌ها و باورها" و "گرایش‌ها و نیازها" استوار است. جمع گرایش و نیاز و بینش و باورها ، ارزش را به وجود می‌آورد و این ارزش منجر به کنش و عمل ما می‌شود.

سلیمانی با بیان اینکه قدم اول در انتقال ارزش‌ها و تلاش برای حفظ و درونی سازی مفاهیم ارزشی به یادگیرندگان، درک و دریافت آن است، تصریح کرد؛ مفاهیم نباید فراتر از توانایی درک و فهم یادگیرنده باشد. برای نهادینه کردن ارزش‌ها باید از بهترین شیوه‌ها بهره گرفت تا نتایج مفید و مؤثر حاصل شود. اگر نتوانستیم مسائل ارزشی را در بچه‌ها نهادینه کنیم، کارنمایشی کرده‌ایم. کار ارزشی باکار نمایشی و همایشی متفاوت است.

وی قدم دوم در دریافت ارزش‌ها را پاسخ به آن دانست و گفت؛  اگر کودکان و نوجوانان فراگیر در کنار یادگیری، مطالعه کنند، پاسخ دهند، عمل کنند و درنهایت در رابطه با مسائل ارزشی راهکار نشان دهند، یادگیری به‌درستی صورت پذیرفته است.

او مرحله ارزش‌گذاری را قدم دیگری در این حیطه عنوان کرد و تصریح کرد؛ در این مرحله یادگیرنده میل به پذیرش دارد و  خود را مقید به رعایت ارزش‌های آموخته‌شده می‌داند و درنهایت  موضوعات را بر اساس ارزش‌ها تفکیک می‌کند.

سلیمانی افزود؛ سازمان‌دهی ارزش‌ها مرحله مهم دیگری است که می‌توان با برنامه‌ریزی صحیح و اصولی، یادگیرندگان را به این مرحله هدایت کرد. در این مرحله است که خصلت‌های خوب در یادگیرنده نهادینه می‌شود. فراگیر با سازمان‌دهی ارزش‌های درونی شده به‌نظام ارزشی منسجمی دست پیدا می‌کند و درنهایت به آخرین مرحله که تبلور ارزش‌های سازمان‌یافته است خواهد رسید. در این مرحله ارزش‌های درونی شده و سازمان‌یافته، در رفتار فرد متبلور می‌شود اما برای رسیدن به این مرحله، باید صبوری کرد و با برنامه‌ریزی به‌پیش رفت.

وی با ذکر مثال، نهادینه کردن موضوع ارزشی همچون حجاب را در کودکان و نوجوانان، تنها با خواندن احادیث و روایات ناکافی دانست و تأکید کرد؛ با این روش تنها اولین مرحلۀ یادگیری اتفاق می‌افتد و به مراحل درک و عمل نخواهد رسید زیرا یادگیری و نهادینه شدن هر موضوع ارزشی یک‌روزه امکان‌پذیر نیست و با انجام یک فعالیت و گفتگو اتفاق نمی‌افتد.    

اولین جلسه فصل ویژه مربی مسئولان کانون استان تهران با حضور جمعی از معاونان و کارشناسان در سالن کنفرانس یک مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون از ۸/۳۰ آغاز شد و در ساعت ۱۶ عصر پایان یافت.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
9 + 4 =