به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری استان زنجان؛ فاطمه سلیمانی کارشناس آفرینشهای ادبی استان زنجان، با ۲۰ سال سابقهی همکاری با کانون از سال ۷۹ بطور جدی در حوزهی شعر و ادبیات فعالیت میکند. همکاریاش را در کانون با مربیگری و آموزش شعر و داستان در کارگاههای ادبی حضوری مراکز آغاز کرده و چند سالیست که در سمت کارشناس آفرینشهای ادبی مشغول کار است.
به گفته وی اولین جرقههای علاقه به شعر و ادبیات با تشویق و ترغیب دبیر ادبیاتش در سالهای آخر دبیرستان زده شد و بعدها شرکت در شب شعری که زنده یاد منزوی در آن شعرخوانی میکردند او را بطور رسمی وارد جمع شاعران حرفهای استان کرده است.
ایشان از جمله همکارانی است که نوشتن برایش تمرین روزمره است، چه در زندگی شخصی و چه در حوزهی کاری، فعالیتهای مربوط به بخش مکاتبهای و قدم زدن در دنیای نامهها نیز همیشه برایش شگفتی دارد.
۱. اولین اثری که نوشتید چیست؟ آیا از آن راضی بودید؟
اولین مجموعه شعرم را در سال ۹۳ با نشر اقلیما منتشر کردم با عنوان «از برج های روبرو آسمان فشرده قرض میگیرم» این مجموعه شامل آثاری است در قالب شعر سپید.
۴ مجموعه شعر کودک و نوجوان نیز در حوزه مضامین دفاع مقدس منتشر کردم و مجموعهی جدیدم که سال قبل برگزیده چهارمین دورهی جایزه کتاب سال غزل شده بود به امید خدا، اردیبهشت امسال همزمان با نمایشگاه کتاب از سوی نشر آنیما منتشر خواهد شد.
خیلی ها معتقدند اولین اثر منتشر شده همانی نیست که انتظارش را داشتی، من هم بعد از گذشت چندین سال از انتشار اولین مجموعه، نظرم همین است، ولی به این هم معتقدم که بالاخره از یک جایی باید شروع کرد.
۲. چه موضوعاتی در آثارتان بیشتر توجه شما را جلب میکند؟
از شروع فعالیتم در مضامین مختلف آیینی، دفاع مقدس، عاشقانه و اجتماعی قلم زده ام.
۳. آیا تأثیری از نویسندگان یا شاعران دیگر در آثارتان دیده میشود؟
واقعیت این است سعی نکردهام تحت تأثیر مستقیم شاعری باشم، ولی بوده شاعرانی که مرا درگیر عناصر زیباشناختی زبان در آثارشان کرده اند، چه شاعران کلاسیک، چه شاعران نوگرا و چه شاعران جریان ساز دهه هفتاد.
۵. اگر بخواهید یک پیام به خوانندگان خود بفرستید، آن چیست؟
در ادبیات یا بهتر بگویم ادبیات نقد، نظریه پردازان مطرح ادبی معتقدند، نوع مواجههی مخاطب با اثر صرفا معطوف به پیام متن نیست. بنابراین سعی نکردهام پیامی را به مخاطب دیکته کنم. مخاطب امروزِ شعر در جستجوی پیام اثر نیست بلکه بیشتر جذب عنصر زیباشناختی اثر میشود یا به عبارت دیگر مجذوب «چگونه گفتن» میشود نه جذب «چه گفتن» البته که هر اثری در ساختار خود حاوی ایدهی ذهنی شاعر یا مفاهیم مورد نظر نویسنده است و من امیدوارم این مفاهیم را به شکل زیباتری به مخاطب شعرهایم انتقال داده باشم.
۶. آیا در فرآیند نوشتن یا شعرسرایی خود از تجربیات شخصی خود الهام میگیرید؟
میگویند شعر و ادبیات در واقع درگیر شدن با زندگی و اتفاقات پیرامون آن است. تجربههای زیستهی شاعر و نویسنده در آثارش بیتأثیر نیست. بنابراین شاعر ممکن است جنبههای مختلف زندگی شخصی و جهان پیرامونش را که ترکیبی از آدم ها، اجتماع و اتفاقات اطرافش هست، سوژهی نوشتن کند.
۷. چگونه با واکنشها و نقدهای مثبت و منفی به آثارتان برخورد میکنید؟
نظرات مخاطب شعر چه در سطح عموم و چه در سطح مخاطب حرفهای برایم قابل احترام است. مخاطب عام شعر ممکن است با توجه به علایق خود یا نوع مواجههاش با متن برداشت منفی یا سلیقهای از خود انعکاس دهد . در سطح نقد حرفهای نیز مشتاقانه پذیرای نظرات اثربخش مخاطبان و منتقدان شعرم هستم و خواهم بود.
۸. چگونه فکر میکنید نویسندگی یا شعرسرایی میتواند جامعه را تحت تأثیر قرار دهد؟
قطعا برای یک جامعه، چطور اندیشیدن اهمیت دارد و به جرأت می توان گفت کتاب و ادبیات نقش مهمتری در پرورش چطور فلسفیدن و چگونه فکر کردن دارد.
۹. آیا موضوعاتی وجود دارد که بیشتر از دیگران در آثارتان مورد توجه قرار میدهید؟
مثل همهی آنها که دغدغهی نوشتن دارند؛ هر چیزی که مرا به درد بیاورد یا به شگفتی وادارد ممکن است سوژهی نوشتن شود.
۱۰. چگونه فکر میکنید نمایشگاه کتاب میتواند برای خوانندگان و نویسندگان مفید باشد؟
برگزاری نمایشگاه سالیانهی کتاب اتفاق خوبی است که در حوزه فرهنگ و با هدف ترویج کتابخوانی هر ساله تکرار می شود. صرفنظر از نقدهایی که ممکن است در وجوه مختلف بر آن وارد شود، این رویداد بزرگ فرهنگی فضایی شده برای مواجههی رو در روی مؤلف و مخاطب. فرصتی شده برای اینکه در بازهی زمانی مشخص اهمیت کتاب وکتابخوانی به جامعه گوشزد شود و محتوای مورد نیاز در یک رویداد رسمی در دسترس عموم قرار بگیرد. از فرصتهای طلایی نمایشگاه؛ برگزاری نشست های تخصصی و ویژه برنامه های گفتگو محور در قالب معرفی و نقد کتابهای حاضر در نمایشگاه است که عموم بازدیدکنندگان امکان شرکت در آن را دارند. البته با توجه به کاهش سرانهی مطالعه وکاهش قدرت خرید کتاب (حتی برای مخاطب حرفه ای و علاقمند) به نظر میرسد حمایت ویژه از مؤلفین و مروجان کتاب میتواند راهشگا باشد.
۱۱. فرآیند خلاقیت و نوآوری شما در زمینه نوشتن یا شعرسرایی چگونه است؟
در خصوص خلاقیت یا نوع آوری در آثار، به نظرم این مخاطب و منتقد حرفهای است که باید نظر بدهد. واقعیت این است که «نوآوری» بارسنگینی است که کمتر اثری در دهههای اخیر میتواند ادعای آن را به دوش بکشد. هر نویسنده و شاعری، بالقوه به دنبال کشف فضاهای تازه برای خلق آثارش هست. اینکه در اجرا این نوع آوری چطور راه تازه باز کرده باشد، نیاز به قضاوت دیگران دارد. این تازگی نه صرفا به مددِ «تکنیک» اتفاق میافتد نه مربوط به از «چه گفتن» میتواند باشد. شاید به عقیده فرمالیستها این «چگونه گفتن» است که فرم تازه را به مخاطب ارائه می دهد. اینکه در آثار من «چگونه گفتن» منجر به زیبایی و نوآوری شده یا نه، سوالی است که برای رسیدن به پاسخ آن باید نظر مخاطبانم را جستجوکنم.
(حقیقت این است در خصوص نوع آوری ادعایی ندارم اما ممکن است روزی، مخاطبی از دریچهای که من به آن فکر نکرده ام در قرائت و خوانش آثارم به بازتولید این خلاقیت برسد. شاید ... امیدوارم .)