تحول در آموزش زبان باید بر مبنای پژوهش و نیازسنجی صورت گیرد

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در همایش هم‌اندیشی مدرسان دانشگاه در رشته‌های آموزش زبان‌های خارجی تاکید کرد که از پژوهش‌های دانشگاهیان داخلی و خارجی باید در توسعه‌ و تحول کانون زبان ایران استفاده کرد.

به گزارش اداره‌کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون پرورش فکری، همایش بزرگ هم‌اندیشی دانشگاهیان و مدرسان کانون زبان ایران روز ۱۱ مرداد به شکل مجازی درحالی برگزار شد که مهدی علی‌اکبرزاده مدیرعامل کانون پرورش فکری که کانون زبان ایران نیز از زیرمجموعه‌های آن است، در سخنانی خطاب به اساتید دانشگاه‌های مختلف ایران و جهان تاکید کرد: به حرف‌های‌تان گوش دادم و متوجه شدم شما مشاوران خوبی برای کانون زبان ایران خواهید بود. چون علاقه‌ی وافری به این مکان مقدس و نهاد تعلیم و تربیت دارید، مشورت با شما و اخذ نظرات موثر در برنامه‌ریزی‌های کانون زبان، اهداف این موسسه را به سرعت پیش خواهد برد. به‌ویژه این‌که در توصیه‌های شما، موضوع پژوهش‌محوری و مساله‌محوری برجسته بود و این که در این عرصه باید علمی وارد شد و برنامه‌ریزی‌ها را منطقی و با توجه به نتایج پژوهش‌ها اجرا کرد.
وی گفت: بی‌تردید در این عرصه باید از انواع مطالعات تطبیقی که صورت می‌گیرد و ارائه‌ی یافته‌های آن‌ها بهره ببریم. خیلی وقت‌ها مطالعاتی انجام شده در گوشه‌کنار کشور یا دنیا، پس شاید نیازی نباشد دوباره تحقیقی صورت بگیرد و می‌توان از همان تحقیق‌ها استفاده کرد؛ البته اگر بومی‌سازی شود و مطالعه‌ای در داخل روی آن‌ها انجام شود و بومی‌سازی تسری پیدا کند، می‌تواند راهگشا باشد.
علی‌اکبرزاده به کیانی رییس کانون زبان ایران توصیه کرد که هر پژوهش موثری که در دانشگاه‌های متعدد صورت می‌گیرد، شناسایی و آن‌دسته از یافته‌های آن را که مرتبط با برنامه‌های کانون زبان است، در جمع کانون زبانی‌ها ارائه کنند. علی‌اکبرزاده تاکید کرد که حتی مدرسان کانون زبان ایران در این ارائه‌ها باید شرکت داشته باشند، چه در زمینه‌ی نتایج پژوهش‌های مربوط به روش‌های تدریس، چه در حوزه‌ی ابزارهای تدریس، و چه در بحث فضاها و بستر تدریس، اگر این تحقیقات در دسترس مدرسان و برنامه‌ریزان کانون زبان قرار گیرد، می‌تواند بسیار موثر باشد.


مدیرعامل کانون در ادامه با تاکید بر این‌که این انتقال تجربه از طرف مدرسان کانون زبان به دانشگاهیان هم می‌تواند صورت بگیرد، گفت: یکی از مهم‌ترین پژوهش‌هایی که ما می‌توانیم انجام بدهیم، اقدام‌پژوهی یا پژوهش در عمل است. چراکه قطعا مدرسان کانون زبان در کلاس‌های درس‌شان چه به‌صورت فیزیکی و چه مجازی، با یک‌سری اتفاقات مواجه می‌شوند و همان‌جا در کلاس می‌توانند پژوهش کنند و نتیجه‌ی این مساله را با دیگر مدرسان و حتی دانشگاهیان به اشتراک بگذارند. چراکه ممکن است دانشگاهیان از یک مساله‌ی کوچک، برای رساله‌های مختلف استفاده کنند.
وی بار دیگر تاکید کرد که این اشتراک نظر و گفت‌وگوست که کانون زبان را بالنده و کارهایش را متعالی می‌کند.
مهدی علی‌اکبرزاده با اشاره به نتایج سخنان بخش اول این همایش، به رییس کانون زبان ایران پیشنهاد کرد که به فکر برگزاری یک همایش بین‌المللی باشند: از اساتیدی که در دانشگاه‌های معتبر دنیا، غیر ایرانیانی که در زمینه‌ی آموزش زبان دارای تجربه و معلومات و کرسی‌های علمی هستند، دعوت و اطلاعات‌شان را این طریق جذب کنیم. این موضوع قطعا تاثیر مهمی دارد، و برنامه‌ریزان ما در کانون به این مهم اهتمام خواهند ورزید.

روش‌ها، بسترها و ملزومات آموزش
مدیرعامل کانون پرورش فکری در تحلیل سویه‌های مختلف اثرگذار بر زبان‌آموزی گفت: در کنار تمام فعالیت‌های علمی، اگر بستر و ملزومات مناسب برای آموزش وجود نداشته باشد، هر تحقیقی برای بهبود روش‌های آموزش انجام بدهیم اجرایی نخواهد شد. برای هر اقدامی نیازمند الفبای ویژه‌ی آن هستیم، اصول اولیه‌اش باید فراهم شده و وجود داشته باشد، چه اصول تئوریک و نظری و چه اصول فیزیکی و ملزوماتی که برای یک آموزش نیاز داریم.
او به مشکلات فنی در اجرای همین همایش اشاره کرد و گفت: شاهد بودید که در ابتدای همین همایش، اشکالات فنی و اینترنتی داشتیم. بنابراین در کلاس‌های زبان‌آموزی ما همین مشکلات اینترنت فرآیند آموزش را به هم می‌ریزد به شکلی که استاد ناراضی است و زبان‌آموز هم. این ضعف و محدودیت‌های سیستم اینترنتی است که مستقیما بر آموزش تاثیر می‌گذارد.
او بر مساله‌ی «ارتباط» هم تاکید داشت و توضیح داد: خیلی وقت‌ها تحقیقات صورت می‌گیرد اما وقتی ارتباط وجود نداشته باشد، کار ناقص است؛ برای انتقال پیام نیازمند کانال ارتباطی هستیم. اگر این کانال، کارش را درست انجام ندهد، پیامی رد و بدل نمی‌شود یا بریده‌بریده رد و بدل می‌شود که انگیزه را از استاد و زبان‌آموز می‌گیرد.
علی‌اکبرزاده بار دیگر تاکید کرد که باید در کنار فراهم کردن بستر آنلاین، بستر آفلاینی هم برای آموزش‌گیرنده فراهم کنیم: زبان‌آموز باید فرصت این را داشته باشد که اگر مشکلی در هنگام فراگیری آنلاین وجود داشت، در فرصت آفلاین مشکلش را جبران کند.
این موضوع علاوه بر زبان‌آموز، به ارزش‌یابان کانون زبان هم کمک می‌کند که مدرسان خودشان را مورد ارزیابی درست قرار دهند. این‌طور که خیلی راحت فایل آموزشی مدرس را بیرون بیاورند و در زمینه‌ی بهبود روش‌ها و ارتباطات برنامه‌ریزی لازم را انجام دهند.
علی‌اکبرزاده گفت که در این راه، به مرمت و بازسازی نیاز داریم؛ و این مرمت، یک اقدام مقطعی نیست و باید دامنه‌دار باشد.

ارتباط آموزش و پرورش و کانون زبان
ارتباط میان دو سازمان و نهاد «آموزش و پرورش» و «وزارت علوم و تحقیقات و فن‌آوری» نکته‌ی بعدی بود که علی‌اکبرزاده بر آن تاکید کرد. او توضیح داد که بیشترین مخاطبان و زبان‌آموزان در کانون زبان، همان دانش‌آموزان هستند، کسانی که در آموزش و پرورش هم درحال تحصیل اند. او خطاب به اساتید حوزه‌ی آموزش زبان گفت که ما پیوندی قوی می‌خواهیم که کانون زبان ایران را به آموزش و پرورش به‌ویژه به گروه زبان‌های خارجی مرتبط کند. شاید یکی از موضوع‌های پژوهشی شما، شکل این ارتباط باید باشد: اگر این اتفاق بیفتد، کار یک‌دیگر را تسهیل می‌کنیم. مخاطب هم سردرگم نخواهد بود که در کلاس درس با شیوه‌ای و در کانون زبان با شیوه‌ی دیگری آموزش ببیند و با یک اصطکاک روش‌ها مواجه و باعث منزجر شدن دانش‌آموز شود.
ایجاد تفاهم‌نامه با انجمن‌های آموزش زبان، نه فقط زبان انگلیسی که عموم انجمن‌های زبان، خواسته‌ی دیگر علی‌اکبرزاده از مدیران کانون زبان ایران بود. او البته تاکید کرد که نباید وقت ما صرف پروسه‌ی طولانی امضای تفاهم‌نامه بشود، بلکه تفاهم‌نامه همین اعلام اکنون می‌تواند باشد. او افزود: «دوستان ما، بیایید دست در دست هم بدهیم، بیایید بنشینیم دور یک میز و برنامه‌ریزی کنیم. هم ما هم شما، تمایل به همکاری داریم.»
وی به تجربه‌اش در سال‌های حضور در آموزش و پرورش اشاره کرد و با ذکر مثالی گفت: در آموزش و پرورش و در دوران جوانی، به خودم جرات دادم و گفتم بعد از نتیجه‌گیری هر پژوهش باید بندی اضافه کنیم به اسم اجرا. یعنی بعداز پژوهش، باید بازخورد گرفته و اجرا شود، وگرنه اتلاف وقت و هزینه است و در حد شعار می‌ماند. پژوهش بعداز نتیجه‌گیری به بوته‌ی اجرا برسد، بعداز اجراشدن، بازخوردش برگردد تا ببینیم این پژوهش اعتبار لازم برای اجرا را دارد؟ که بعد، نتایجش تسری پیدا کند.
وی تاکید کرد که مجموعه‌ی این روش‌ها و نگاه‌ها باعث می‌شود کانون زبان ایران مرجعیت داخلی و حتی خارجی در حوزه‌ی آموزش زبان پیدا کند.  

تنوع و تحول، به شرط نیازسنجی
علی‌اکبرزاده به موضوع تنوع و تحول در فعالیت‌ها نیز اشاره کرد و گفت: این تنوع و تحول نباید به هر بهایی انجام شود. بلکه باید تحول و تنوع لازم به «اقتضا» انجام شود. وقتی نیازها را احصا کنیم و بدانیم که چرا باید تحول ایجاد کرد، و اقتضا این است که این تنوع صورت بگیرد، آن‌هنگام کار تغییرات ما مبنای علمی پیدا می‌کند.
به گفته‌ی او، این نگاه نه‌تنها در بخش آموزش، که در مهم‌ترین بخش بعداز آموزش، یعنی آزمون و ارزش‌یابی هم لازم است.
مدیرعامل کانون پرورش فکری در جمع اساتید آموزش زبان‌های خارجی گفت: ما در آموزش و پرورش شعاری داریم: آزمون یا امتحان، ناموس آموزش و پرورش است! یعنی آزمون این‌قدر مهم است که باید بتوانند روی آزمون‌شان قسم بخورند. اعتقاد من این است که دوستان کانون زبان و دانشگاهی، باید روی روش‌های آزمون هم کار بکنند. الآن که آزمون‌های ما آنلاین است، طبیعی است که آفت‌هایی هم وجود دارد، در این شرایط چگونه می‌شود آزمون‌های‌مان را آزمون قابل اطمینان بدانیم؟ به عنوان متولیان این نهاد، چه‌قدر می‌توانیم روی آزمون کانون زبان قسم بخوریم؟
هرچند که وی تصریح داشت که آزمون نباید مچ‌گیری باشد، بلکه باید ساده و جذاب باشد، چراکه خود آزمون می‌تواند ایجاد جذابیت کند. باید به نحوی فعالیت کنیم که با جذابیت آموزش‌ها، سطح‌بندی‌های آموزشی جذاب و آزمون‌های کانون زبان برای آموزش‌بیننده انگیزه ایجاد می‌کند.

توانمندسازی مدرسان و به‌روزرسانی آن‌ها
مهم‌تر از تمام این موارد به عقیده‌ی مدیرعامل کانون، مدرسان و تربیت نیروی آموزش‌دهنده‌ است؛ او گفت: اگر روش‌های درستی داشته باشیم، تعدد و تنوع برنامه داشته باشیم، اما آموزش‌دهنده‌های ما تربیت نشده باشد، معضل بزرگی خواهیم داشت. باید از نتایج پژوهش‌ها استفاده کنیم برای تربیت نیروی ماهر، توانمندسازی این مدرسان و به‌روزرسانی آن‌ها. علاوه بر استفاده از نتایج پژوهش‌ها، استفاده از تجربیات گذشته، استفاده از محتواهایی که تولید می‌کنیم و ... نیز در این مسیر مهم اند.
وی در بخش پایانی سخنانش پیشنهاد کرد که از زبان‌آموزان فارغ‌التحصیل کانون زبان ایران در پایان آموزش‌هاشان دعوت کنیم برای آموزش‌دادن، حتی برای استخدام در کانون زبان ایران: خوب است انجمنی برای فارغ‌التحصیلان کانون زبان ایجاد کنیم، تا بعداز موفقیت با نمره‌های خوب، در یک فضایی حضور داشته باشند و از تجربیات‌شان استفاده کنیم.  
بر اساس این خبر این نشست هم‌اندیشی با هدف بررسی چگونگی نظام‌مند کردن همکاری‌های دانشگاه و کانون زبان ایران، گسترش پژوهش‌های کاربردی با رویکرد کمک به شناخت و حل مسایل آموزش زبان‌های خارجی و راه‌اندازی مدیریت فرآیند تولید، تحلیل و نشر داده‌های پژوهش‌های کاربردی خاص دوره‌های تحصیلات تکمیلی برگزار شد.
رییس کانون زبان ایران در ابتدای این نشست، با توضیح اهداف و دلایل برپایی این همایش، سیاست‌های این نهاد را در راستای همکاری با نهاد دانشگاه برشمرد. در ادامه، در دو پنل عمومی، ۱۰ تن از اساتید دانشگاهی و مدیران پیشین کانون زبان ایران، نکاتی را عنوان کردند.
پنل‌های تخصصی، محور گفته‌های دیگر اساتید بود که در نوبت دوم این برنامه در ظهر روز دوشنبه برگزار و از فضاهای مجازی به‌شکل زنده پخش شد.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 7 =