به گزارش اداره‌کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، علیرضا حاجیان‌زاده در سفر دو روزه خود به استان کرمانشاه در دیدار با کارشناسان، مربیان و کارکنان کانون این استان به تشریح برخی مباحث مهم حوزه فن‌آوری‌های نوین و چگونگی مراقبت از کودکان در برابر تهدیدهای فضای مجازی و تبدیل آن به فرصت‌ها پرداخت.
مدیرعامل کانون در مقدمه صحبت‌های خود گفت: کانون در دوره پنجاه ساله‌ی فعالیت خود همواره تلاش کرده با استفاده از شیوه‌های اثرگذار به شناسایی و پرورش استعدادهای کودکان و نوجوانان بپردازد، اما تمام این‌ها با استفاده از شیوه‌های سنتی صورت می‌گرفته است.
وی ادامه داد تمام این فعالیت‌ها همواره تاثیرگذار بوده و کسی نمی‌تواند آن را نفی کند اما امروز با پدیده جدیدی به‌نام فن‌آوری‌های نوین روبه‌رو هستیم که در دنیا مطرح است و چه بخواهیم و چه نخواهیم جامعه ما و کودکان و نوجوانان نیز درگیرآن هستند و نمی‌توانیم نسبت به این موضوع بی‌تفاوت باشیم.
حاجیان‌زاده افزود: شاید تا امروز این مساله در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آن‌گونه که باید جدی گرفته نشده و بیشتر تکیه بر شیوه‌های سنتی بوده است اما واقعیت این است که اگر در این بخش غفلت کنیم و آن‌گونه که لازم است وارد حوزه فن‌آوری‌ها نشویم بچه‌ها را از دست می‌دهیم.
در این نشست که مدیران کل دفتر فن‌آوری اطلاعات و تحول اداری، روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون و مدیرکل کانون کرمانشاه نیز حضور داشتند مدیرعامل کانون در ادامه یادآور شد: این موجی است که ایجاد شده و ما نیز نمی‌توانیم در مقابل آن بایستیم اما می‌توانیم با آن همراه شویم و تلاش کنیم تهدیدهای احتمالی آن را به فرصت تبدیل کنیم.
وی هم‌چنین خاطرنشان کرد: زمانی که وارد بحث فن‌آوری‌ها و فضای مجازی می‌شویم از دو منظر می‌توانیم آن را مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم، یکی از منظر تهدیدها و آسیب‌های که این حوزه برای جهان و کشور ما ایجاد کرده و دیگر از منظر مثبت آن، که شناسایی و استفاده از فرصت‌ها و امکاناتی است که این فن‌آوری‌ها برای ما فراهم کرده است.
حاجیان‌زاده ادامه داد با این نگاه لازم است با شناخت کامل به این مقوله ورود کنیم، بر همین اساس اگر بخواهیم به صورت عملیاتی وارد بحث فن‌آوری‌های نوین شویم، ضرورت دارد به عنوان آغاز یک گفتمان به تحلیل و جهت‌گیری روشن برای شناخت تهدیدها و فرصت‌ها بپردازیم و مراقبت‌های لازم را نیز داشته باشیم.
وی با اشاره به این‌که این عرصه نوظهور به سرعت وارد کشور شده، گسترش یافته و جای خود را در میان بچه‌ها باز کرده است اظهار داشت: متاسفانه در کشور فرصتی ایجاد نشده تا بتوانیم آماده مواجهه با آن باشیم، بنابراین از این پس باید تلاش کنیم زمان را از دست ندهیم و با اشراف کامل به شناخت، تحلیل و برنامه‌ریزی برای آن بپردازیم.
حاجیان‌زاده در ادامه به بیان فرصت‌های پیش‌رو در این زمینه پرداخت و گفت: از جمله حُسن‌های فضای مجازی و فن‌آوری‌ها، کارکرد اطلاع‌رسانی و آموزش است که بسیاری از اطلاعاتی را که جنبه‌ی آموزشی دارد یا به تعبیری آموزش‌هایی را که جنبه اطلاع‌رسانی دارد را می‌توان با استفاده از این ابزار پرقدرت، پرنفوذ و گسترده ارایه کرد.
او در ادامه با اشاره به پرورش فکر به عنوان ماموریت اصلی کانون در حوزه کودک و نوجوان افزود: بسیاری از آموزش‌ها برای پرورش فکر را می‌توان با استفاده از این ابزارها به شکل تسهیل شده به مخاطبان ارایه کرد و پیام‌های متنوع را در کوتاه‌ترین زمان به شکل گسترده انتقال داد.
وی ادامه داد در حوزه یادگیری نیز می‌توان بسیاری از اطلاعات آموزشی و کمک‌درسی را به صورت غنی‌سازی شده به فراگیران ارایه کرد، هم‌چنین در حوزه برابری اطلاعات آموزشی یا همان عدالت آموزشی که پیش ‌از این مطرح کردیم نیز اینترنت یکی از عناصر و عواملی است که می‌تواند شرایط لازم برای تحقق عدالت آموزشی را مهیا کند تا اطلاعات به مخاطبان در دورافتاده‌ترین نقاط کشور منتقل شود.
مدیرعامل کانون تاثیرگذاری تربیتی را یکی دیگر از کابردهای فن‌آوری‌ها و فضای مجازی دانست و یادآور شد: به همین دلیل است که رهبرمعظم انقلاب اهتمام به فضای مجازی را به اندازه اهتمامی که به اصل انقلاب داشته‌ایم دانسته‌اند و اهمیت موضوع را این چنین متذکر شده‌اند که اگر امکان داشت شخصا مسوولیت فضای مجازی را بر عهده می‌گرفتند.
وی اضافه کرد به اعتقاد من همین فرصت‌ها و تهدیدهای این ابزارهای نوین برای مقام عظمای ولایت بااهمیت است که پرداختن به این موضوع را به اندازه اصل انقلاب اسلامی مهم دانسته‌اند و به مسوولان نظام تاکید دارند همان‌قدر که سال 57 برای اصل انقلاب اهتمام داشتید امروز باید بر توجه به فضای مجازی کوشش کنید.
حاجیان‌زاده در بخش دوم سخنان خود به طرح برخی تهدیدهای این ابزار پرداخت و خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم به عنوان متولیان مباحث فرهنگی حوزه کودک و نوجوان وارد این عرصه که بچه‌ها وارد آن شده‌اند بشویم لازم است شناخت کاملی از تهدیدهای این فضا هم داشته باشیم
وی در این‌باره گفت: مهم‌ترین تهدیدی که امروز مطرح است این‌که فن‌آوری‌ها ابزار برای تحقق سلطه جهانی شده و این سلطه با سرعت در حال توسعه گسترش است، کودکان و نوجوانان را به شکل‌های مختلف تهدید می‌کند و به تعبیری جنگ نرمی تحت لوای سلطه جهانی در حال شکل‌گیری است که دنیا را تحت‌تاثیر خود قرار داده و از طریق این ابزارها در حال انتشار است.
مدیرعامل کانون افزود: امروز سلطه جهانی مدعی دنیای بدون مرز است و دهکده جهانی یکی از شعارهای سلطه‌ی استکبار با عنوان تبادل فرهنگ‌ها است اما در واقع تنها عنوان تبادل را مطرح می‌کنند درحالی‌که انتقال و القای فرهنگ غربی صورت می‌گیرد و در حدی است که امروز مردم دنیا با بحران هویت مواجه‌اند و بسیاری از هویت‌های بومی در حال انقراض است، در کشور ما نیز که هویت ملی برای‌مان از اهمیت بسیاری برخوردار است نگران انقراض آن هستیم.
وی ادامه داد یکی از بحث‌هایی که در روزهای اخیر رهبر معظم انقلاب در مورد زبان انگلیسی مطرح کردند منظور ایشان این نبود که زبان انگلیسی نباید آموزش داده شود که برخی برداشت اشتباهی از آن داشتند، بلکه منظور ایشان مباحث سیاسی بود و این‌که از طریق زبان انگلیسی هویت ایرانی در حال نابودی است و ما باید مدافع هویت ملی خود باشیم.
حاجیان‌زاده در ادامه یادآور شد: امروز بحث دهکده جهانی که مطرح شده به تبع آن بحران هویت برای همه‌ی کشورها و از جمله ایران ایجاد شده است و هویت ملی کشورمان در حال تهدید قرار دارد.
وی خاطرنشان کرد: در این عرصه جهانی ما با فروپاشی مرزهای اطلاعاتی مواجه هستیم و اطلاعات چنان در حال گسترش است که هیچ مرزی برای آن وجود ندارد و بچه‌های ما در لحظه می‌توانند با تمام اطلاعات دنیا در ارتباط باشند که این هم فرصت‌ها و هم تهدیدهایی را در کنار خود دارد.
مدیرعامل کانون اظهار داشت امروز به عنوان عصر فوران اطلاعات کودکان و نوجوانان ما با اطلاعات زود‌رس مواجه هستند، هر سنی اقتضایی برای اطلاعات دارد اما امروز اطلاعاتی چه بخواهیم و چه نخواهیم از طریق فضای مجازی در اختیار بچه‌ها قرار می‌گیرد و بعضاً مخرب‌ اخلاقی است.
وی دسترسی بی‌حد و حصر بچه‌ها به فیلم‌ها، عکس‌ها و مطالب غیراخلاقی و اطلاعات مثبت و منفی را از دیگر مسایل این حوزه دانست که بسیار نیازمند مراقبت است و تصریح کرد: با مقوله جهانی شدن از جمله تهدیدها فرهنگ و ارزش‌های غربی است که جای ارزش‌ها و فرهنگ ملی و خودی ما را گرفته است.
حاجیان‌زاده هم‌چنین اذعان داشت: ترویج مدرنیته غربی از جمله دیگر تهدیدهایی است که به عنوان ایدئولوژی غربی جای خود را باز کرده و از مظاهر مدرنیته غیردینی کردن همه امور است، عنصر دین که تمامی شئونات و اعمال و رفتار ما در گرو دینداری است امروز در حال گرفته شدن از تمام اجزای زندگی ما است و مانند مسیحیت که دین مخصوص روز یکشنبه و کلیسا است دین ما به سمتی حرکت می‌کند که تنها مربوط به آئین‌های خاص باشد.
وی افزود: امروز آمریکا گرفتار فن‌آوری بدون اخلاق شده که نتیجه آن بی‌اعتباری تدریجی ارزش‌ها، هنجارها، اصول اخلاقی و اعتقادات دینی ملت‌هاست و تلاش می‌کند تمام دنیا را نیز گرفتار کند.
مدیرعامل کانون تقویت فردگرایی و کم‌رنگ شدن روابط اجتماعی را از دیگر مظاهر مدرنیته عنوان کرد و یادآور شد: بچه‌ها فکر می‌کنند که در شبکه‌های اجتماعی ارتباط‌های اجتماعی دارند در حالی‌که تنها هستند این ارتباطی نیست که بتواند رفتارهای اجتماعی ایجاد کند بلکه ارتباط‌های حضور در اجتماع، رفت و ‌آمدها و معاشرت است که می‌تواند مهارت‌های رفتارهای اجتماعی را شکل دهد.
وی ادامه داد بازی با همسالان که از عوامل رشد اجتماعی در بچه‌ها است امروز کم‌رنگ شده و اختلال در مهارت اجتماعی و گوشه‌گیری بچه‌ها، گرایش به رفاه و مصرف‌گرایی افراطی همه از مظاهر مدرنیته غربی است، این‌ها از دیگر تهدیدهای فضای مجازی است که نیاز به برنامه‌ریزی جامع دارد.
حاجیان‌زاده خارج شدن از کارکرد اصلی و گسست خانواده را از دیگر تهدیدهای فن‌آوری‌ها و فضای مجازی دانست و اظهار داشت: خانه امروز تنها به عنوان یک خوابگاه مطرح است و ارتباط‌های خانوادگی و پیوندهای اصلی و هویت‌ساز از میان رفته و بحران هویت ایجاد شده است.
وی ادامه داد محبت و نیازهای عاطفی که در خانواده باید شکل بگیرد از میان رفته و ارتباط‌های کلامی به کم‌ترین حد خود و فاصله بچه‌ها با خانواده به اوج خود رسیده است و متقابلا خانواده‌ها نیز به دلیل گرفتاری‌های روزمره زندگی بچه‌ها را به حال خود رها کرده‌اند و منشاء بسیاری از طلاق‌ها حضور در فضای مجازی و اینترنت است، این‌ها تهدیدهای جدی این ابزارهاست.
مدیرعامل کانون اختلال‌های مغزی در بچه‌ها را از دیگر تهدیدهای این پدیده نوظهور عنوان کرد و گفت: به اعتقاد روان‌شناسان حجم اطلاعاتی که هم‌زمان از طریق شبکه‌های اجتماعی وارد مغز بچه‌ها می‌شود موجب بروز اختلال‌های مغزی و هوشی و در نهایت منجر به ضعف تمرکز و اُفت تحصیلی آن‌ها می‌شود.
وی هم‌چنین گفت: فن‌آوری‌های نوین خلاقیت در بچه‌ها را به کم‌ترین حد خود رسانده است، چرا که به راحتی هر چیزی را در اختیارشان قرار می‌دهد و این موجب ضعف خلاقیت می‌شود و ما که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ماموریت اصلی‌مان آن تقویت و رشد خلاقیت کودکان و نوجوانان است می‌دانیم که تربیت و خلاقیت در ارتباط‌های رو در رو و زمانی رشد پیدا می‌کند که بچه‌ها بتوانند با کم‌ترین امکانات بیشترین نوآوری را داشته باشند.
حاجیان‌زاده آسیب‌های جسمی از قبیل ضعف در بینایی، چاقی مفرط، مشکلات استخوان‌بندی، دیابت و بسیاری از بیماری‌های شایع دیگر در کودکان و نوجوانان را از دیگر تهدیدهای استفاده بی‌رویه از ابزارهای نوین و حضور بچه‌ها در فضاهای مجازی دانست.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به این‌که امروز تمام افرد از سن 2سالگی به بعد به راحتی به این ابزارها دسترسی دارند برای پیشگیری از این آسیب‌های نوپدید و تبدیل تهدیدهای آن‌ها به فرصت برای رشد و پیشرفت کشور نیازمند برنامه‌ریزی، فرهنگ‌سازی و آموزش استفاده صحیح از آن هستیم.
مدیرعامل کانون گفت: یکی از راه‌ها برای کم‌تر شدن این آسیب‌ها افزایش قدرت تفکر و پرورش آگاهی‌ها به‌منظور خودکنترلی و خودمدیریتی در بچه‌ها است که مهم‌ترین آن ترویج کتاب‌خوانی و فرهنگ مطالعه در میان کودکان و نوجوانان است.
وی هم‌چنین تقویت باورها و اعتقادات دینی و مذهبی، خداباوری و درونی کردن دینداری، خروج از حالت انفعالی و تولید و ارایه محتوای مناسب برای فضای مجازی را از دیگر راه‌های مواجهه با این پدیده دانست و افزود: باید تلاش کنیم در این مسیر و جاده‌ای که فراهم شده با مراقبت کامل و درست حرکت کنیم و مراقب خطرات جاده‌ای هم باشیم.
حاجیان‌زاده در ادامه یادآور شد بر همین اساس در کانون اقدام‌هایی را در این زمینه آغاز کرده‌ایم‌ و در حال ساماندهی آن هستیم که از جمله این اقدام‌ها می‌توان به راه‌اندازی دفتر فن‌آوری اطلاعات و تحول اداری، تحقق دولت الکترونیک، اتوماسیون اداری، تجهیز مراکز به فن‌آوری‌های روز و برخی تلاش‌های صورت گرفته در بحث نرم‌افزاری اشاره کرد.
وی تولید کتاب‌های الکترونیک و گویا در کنار تولیدات کاغذی، طراحی اپلیکیشن‌ها، راه اندازی پرتال جامع کودک و تلویزیون اینترنتی(آی‌پی‌تی‌وی)، طراحی آموزش‌های برخط (آنلاین) و بسیاری از طرح‌های گسترده دیگر که در دست اقدام قرار دارد را از دیگر برنامه های کانون در این حوزه عنوان کرد.
نشست مدیرعامل کانون با کارشناسان، مربیان و کارکنان کانون استان کرمانشاه روز 29 اردیبهشت در فرهنگ‌سرای کودک کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان این استان برگزار شد.