اردو یکی از فعالیت‌هایی است که ساختار برنامه‌ریزی با اهداف مشخص به ویژه اهداف تربیتی دارد و  همواره مورد نیاز کودکان و نوجوانان بوده ، هم‌چنین  نگاهی به گذشته وجود اردو را در زندگی انسان‌ها با مفهوم ییلاق، قشلاق و مسافرت‌ها به اثبات می‌رساند.  

اردو از سال‌های اولیه تأسیس کانون جزء فعالیت های موثر بود اما در بعضی دهه‌ها و فرصت‌ها بیشتر مورد توجه قرار گرفت،  بین دهه 70 و 80  در کانون اردو خیلی مورد توجه قرار می‌گرفت و مهم بود،  اردو در سطوح مختلف مانند: درون شهری، برون شهری، استانی، منطقه‌ای و حتی کشوری با  قالب‌های متفاوتِ ادبی ، هنری ، فرهنگی برگزار می‌شد،  ولی وجهه اصلی در بعضی اردو‌ها  ادبی بود که سابقه نسبتاً طولانی داشت. در بعضی دوره‌ها  نیز به دلیل حوادثی که در جریان اردو‌ها رخ داد،  تعداد این اردو‌ها کمتر شد و مسوولین اجرایی به دنبال این بودند تا ضوابط و شاخص‌های مشخصی برای برگزاری اردو داشته باشند، امّا اردو هم‌چنان یکی از جذاب‌ترین و مؤثرترین فعالیت در تربیت بچه‌ها است .

 

اردو نتایج بسیار خوبی دارد همین که فضای پر‌نشاطی را برای نوجوانان با انجام فعالیت‌های گروهی فراهم می‌کند و بچه‌ها می‌توانند  در این فعالیت‌ها مشارکت‌پذیری و هم‌گرایی و انجام کار در یک گروه و یک تیم را تمرین کنند. مسئولیت پذیری از مهم‌ترین اهداف و اثرات تربیتی است که در اردو می‌شود از آن استفاده کرد و بچه‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرند، دوست پیدا کردن و انتخاب دوست در اردو از اهمیت زیادی برخوردار است بچه‌هایی که در اردو شرکت می‌کنند شناخت آن‌ها از موقعیت‌های جغرافیایی بیشتر و گسترده‌تر می‌شود و  شناخت بیشتری نسبت به مسائل اجتماعی، آداب، رسوم و فرهنگ‌های متفاوت پیدا می‌کنند.

 هم‌چنین بچه‌ها در اردو با سختی‌ها و مشکلات بیشتر آشنا می‌شوند، راه‌های مقابله با مشکلات و دور بودن از خانواده را تمرین می‌کنند، اردو به هر حال نتایج بسیاری را به دنبال دارد اما حساسیت‌های لازم را دارد که باید نهایت مراقبت را در نحوه برگزاری اردو داشته باشیم .

 

 اردو یعنی حضور بچه‌ها در یک فضای غیر از محیط عادی برای انجام فعالیت‌های فرهنگی و ایجاد یک فضای با نشاط برای کودکان و نوجوانان .

 

برترین اعضای فعال در زمینه کتاب‌خوانی، فرهنگی، هنری و ادبی، اعضای فعال در برنامه‌های گروهی از جمله ویژگی‌های اعضای شرکت کننده در اردو بود.

 

118 نفر در گروه سنی 12 تا 14 سال در این اردو شرکت کردند.

 

اردوگاه یادگاران امام خمینی راحل در روستای بهلگرد که فاصله آن تا بیرجند 15 کیلومتر است.

 

خوابگاه‌های مستقل با ظرفیت 14 تخت، سرویس‌های بهداشتی، سالن آمفی تئاتر، مسجد، سالن غذاخوری مجهز، فضاهای مسقف در محوطه، زمین بازی، آب‌سردکن

 

 اداره کل میراث فرهنگی واداره کل کمیته امداد امام خمینی ^(ره) که صمیمانه از این همراهی قدردانی می‌کنم.

 

برگزاری کارگاه هنری ساخت 20 تابلوی تکه چسبانی، برگزاری نشست‌های بحث آزاد، بازدید از باغ موزه اکبریه، اجرای بازی های گروهی در پارک توحید بیرجند، برگزاری نمازهای جماعت با حضور یک روحانی و جلسات درسهای اخلاق پس از اقامه نماز جماعت، سوگواره شهادت امام جعفر صادق (ع)، ورزش و پیاده روی صبحگاهی، دعوت از گروه باستانی کاران زورخانه امیر عرب بیرجند و اجرای ورزش پهلوانی باستانی و عهدنامه‌ای که اعضا در ابتدای اردو مفاد آن را خواندند و امضا کردند.

 

« سبک زندگی ایرانی اسلامی » محوریت اصلی برنامه های این اردو بود.

 

 اردوی سال 91 و سال 93 هر دو جذابیت های خاص خودشان را داشتند، امّا در سال 91  اردو از حساسیت بالاتری برخوردار بود، به دلیل این‌که نوجوانانی از استان‌های سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی و خراسان جنوبی حضور داشتند. در این اردو تفاوت‌های فرهنگی، اجتماعی و حتی مذهبی بیشتر بود .

 در اردوی امسال نگرش مربیان متفاوت بود و مشارکت اعضای استان در برنامه‌ها و فعالیت‌ها پر رنگ‌تر بود به دلیل این‌که بچه‌ها از یک بافت فرهنگی و اجتماعی در این اردو حضور داشتند، دیدگاه‌ها و تفکرات مربیان ما به هم نزدیک‌تر بود و بنابراین در اجرای فعالیت‌ها و برنامه‌ها مشارکت پذیری بیشتری داشتند و من احساس می‌کنم که اگر چه اردوی استان‌های هم‌جوار اردوی بسیار خوبی بود و لذت‌بخش بود اما فکر می‌کنم نتیجه‌ی اجرای برنامه‌ها در اردوی 93  رضایت بخش‌تر بود، البته آن اردو هم شاید به دلیل عدم شناخت استان‌ها از یکدیگر و یا عدم برنامه‌ریزی مناسب‌تر که لازم بود قبل از برگزاری اردو کارشناسان و مربیان هر سه استان ارتباط نزدیک‌تری با هم داشته باشند و  توجیه برنامه‌ها بهتر صورت بگیرد.

 در آن اردو احساس این بود که  میزبان استان خراسان جنوبی است، بنابراین همه‌ی کارها را استان خراسان جنوبی باید انجام دهد، حتی هدایت و راهنمایی بچّه‌ها توسط مربیان  یک مقداری کم رنگ بود بنابراین احساس می کنم رضایت مندی همکاران ما در به موقع برگزار شدن برنامه‌ها ، جذابیت‌های این اردو را بیشتر کرده بود.

 

بله ،  حضور نوجوانان در مراکز فرهنگی هنری استان خراسان جنوبی نسبت به استان‌های دیگر  بیشتر است، بنابراین  لازم می‌دانیم اردو به صورت استانی برگزار شود تا تعداد بیشتری بتوانند در اردو حضور داشتند و همین حضور،  زمینه‌ای باشد برای ادامه حضور آن‌ها در کتاب‌خانه‌های کانون.

 

ببنید، چون سیاست‌گزاری اردو توسط ستاد کانون در تهران انجام می‌شود، بنابراین ما نیز بخشی از تصمیمات خود را پس از اعلام سیاست‌های معاونت فرهنگی اتخاذ می‌کنیم، امّا در برنامه‌ریزی سالیانه همواره تأکید داریم اردو در سطح درون شهری (یک روزه) با رعایت تمامی قوانین و مقررات اردو برنامه‌ریزی  و برگزار شود.

 

 یکی از ویژگی‌های خوب این اردو همین ارتباط با خانواده ها بود، از طریق سیستم پیام کوتاه در طول برگزاری اردو برنامه‌ها و هم‌چنین سایت خبری استان، به والدین  معرفی شد و خانواده‌ها با پی‌گیری اخبار درج شده به همراه گزارش‌های تصویری ،  به آسانی در جریان برگزاری اردو قرار می‌گرفتند، به طور کلی 10 پیامک متنی برای والدین و مربیان ارسال شد، هم‌چنین شماره تلفن‌هایی به خانواده‌ها اعلام شد تا از این طریق جویای حال فرزندان خود باشند، که البته در برخی شرایط اردو ، تعداد زیاد تماس‌های تلفنی برای عوامل اجرایی مشکلاتی به وجود می‌آورد، امّا وجود این برقراری ارتباط رضایت والدین را فراهم کرد و بسیاری از خانواده‌ها پس از برگزاری اردو تماس گرفتند و ابراز تشکر کردند.

 

فرم‌های نظرسنجی ویژه اعضا طراحی شد و اعضا با پرکردن این فرم‌ها نظرات و پیشنهادات خود را بیان کردند.

 

همان‌طور که پیش از این گفتم، اردو نوعی تغییر موقعیت است، وقتی اردو برگزار می‌کنیم، در هر موقعیتی که هستیم به لحاظ زندگی درطبیعت روستا یا شهر،  محیط کوچک به بزرگ، امکانات رفاهی بیشتر و کمتر، خوراک  و به طور کلی در ابعاد مختلف  تغییری به وجود می‌آید که  تأثیر تربیتی لازم را  با افزایش توسعه دانش و بینش اجتماعی برای نوجوانان به همراه دارد.

شرکت‌کنندگان در اردو با رفتارها، گفتارها، نمادها و نشانه‌های جدیدی آشنا می‌شود که شناخت اجتماعی آنان را ارتقاء می‌دهد و دنیای بزرگ‌تری  در ذهن نوجوانان ترسیم می‌شود و به طور کلی اگر قرار باشد تمرین کوچکی در برقراری ارتباط صورت گیرد، اردو بهترین زمان و مکان برای اجتماعی شدن است.

 

 در آخرین روز از برگزاری اردو که وجه رسمی بودن اردو کمتر شده بود، نوجوانی را دیدم که به محض دیدن من در فضای اردوگاه  از روی نیمکت بلند شد و فضایی را برای من باز کرد تا در کنار او بنشینم. او از من تشکر کرد و این یعنی این‌که این عزیزان چیزهای زیادی یاد گرفته‌اند و روحیه احترام و قدردانی در آنان تقویت شده است، برای من بسیار ارزشمند است و یکی از همان فواید اردو است، نوجوانان باید در این دوره از زندگی حداقل حضور در 2 یا 3 اردو را تجربه کنند .

 

به یاری خداوند متعال مشکل خاصی نداشتیم و به نظر من یکی از بهترین اردوهایی بود که برگزار کردیم، همه‌ی برنامه‌ها در موعد مقرر شروع و پایان یافت.

گاهی نیز مشکلات کوچکی حین برگزاری اردو پیش آمد که با هم‌فکری و هم‌دلی صمیمانه عوامل اجرایی مشکلات رفع شد.

 

بله اسم این شعر هست : 

با بچه ها دیروز

رفتیم ما اردو

خانم مربی بود

خوش می‌گذشت با او

 

صبحانه را باهم

صبح سحر خوردیم

حتی نهار را هم

ما مختصر خوردیم

 

برنامه شد آغاز

با کار فرهنگی

اردو فقط یعنی

نظم و هماهنگی

 

نزدیک بعد از ظهر

شد موقع برگشت

اردو چقدر خوب است

در کوه یا در دشت

 

پایان اردو بود

خانم مربی شاد

چون قول اردو را

در سال دیگر داد

 

بخش عمده‌ای از حضور نوجوانان در کنار ما خاطره است، اما نکته جذاب برای من در این اردو حساسیت بعضی از نوجوانان بود که جزییات بیشتری را می‌دیدند، روز آخر در فضایی از اردوگاه به تنهایی نشسته بودم که یکی از اعضا آمد و پس از تشکر از برگزاری این اردو از من پرسید: شما برای این اردو خیلی خرج کردید، این پول را از کجا آوردید؟ چه کسانی این پول را در اختیار شما قرار دادند ؟ من پاسخ او را دادم و او نیز به من پیشنهاداتی داد که مرا بسیار خوشحال کرد نسبت به این حساسیت‌ها و ریزبینی نوجوانان.

 

از همه همکاران خوبم که در برگزاری اردو بدون هیچ‌گونه دغدغه شخصی که فرایند برگزاری اردو را دچار مشکل کند، نهایت دل‌سوزی و همراهی را داشتند تشکر می‌کنم، حجم کار بالا بود و لی همکاران شایسته و پرتوان من با علاقه و عشق به بچّه‌ها این اردو را برگزار کردند.

موفقیت این اردو در سایه همین هم‌دلی و هم‌فکری بود و در واقع فرایند برگزاری اردو را یک فرایند شادابی و نشاط می‌دانستند.

 در همین جا برخود لازم می‌دانم از نوجوانان با نشاط ِشرکت کننده در این اردو که بسیار مؤدب و با شخصیت بودند و اطاعت‌پذیری  از مربیان داشتند قدردانی کنم .

امیدوارم همه‌ی ما در امر تعلیم و تربیت و ایجاد فضای پرورش تفکر کودکان و نوجوانان توفیق خدمت صادقانه و دل‌سوزانه را داشته باشیم.