ضرورت تدوین چشم‌انداز آینده تئاتر کودک و نوجوان

جمعی از مدیران و دبیران تئاتر در نشست تخصصی «چشم‌انداز تئاتر کودک و نوجوان از نگاه دبیران جشنواره‌ها»، بر تدوین چشم‌انداز آینده تئاتر کودک و نوجوان تاکید کردند.

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، در ابتدای این نشست که عصر سه‌شنبه (11 تیر) هم‌زمان با بازار تئاتر کودک و نوجوان برگزار شد، بهزاد صدیقی کارشناس مجری توضیح داد: تئاتر کودک و نوجوان چون سایر حوزه‌های تئاتر مشکلاتی دارد و شاید نزد بسیاری از مسوولان مغفول مانده باشد. تئاتر کودک و نوجوان نیز چون تئاتر بزرگ‌سال نیاز به تحقیق و پژوهش دارد.
حسن دولت‌آبادی، مولف و پژوهش‌گر تئاتر کودک و نوجوان، نیز ادامه داد: روزی که سینما به وجود آمد همه تصور می‌کردند که تئاتر از میان می‌رود ولی این طور نشد و علی‌رغم بروز تکنولوژی‌های بسیار، هیچ چیز نتوانست جای تئاتر را بگیرد و شاهد بهره‌گیری‌های نوین از نمایش در دنیای مدرن هستیم.
وی معتقد است، تئاتر نه تنها به دلیل دیرینگی کهنه نمی‌شود بلکه همیشه شیوه‌های نویی برای تربیت و آموزش کودکان ارایه خواهد داد.
مدیر دفتر تئاتر کودک مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری با تاکید بر این که برای رفع نابه‌سامانی‌ها در دنیای بزرگ‌سالی باید از کودکی تلاش کرد، افزود: بدون هیچ تردیدی امروز باید رفتار خود را اصلاح و کار کودک و نوجوان را در درجه دوم اولویت نگذاریم و به آن بها دهیم.
وی در ادامه در باره فعالیت‌های دفتر تئاتر کودک حوزه هنری و جشنواره «تئاتر ماه» ویژه تئاتر کودک و نوجوان توضیح‌هایی ارایه داد.
در ادامه نشست، نعمتی، معاون دفتر معلولان ذهنی سازمان بهزیستی کشور و دبیر جشنواره تئاتر معلولان با بیان این‌که تئاتر به همه افراد جامعه تعلق دارد، اظهار داشت: من به نمایندگی از بزرگ‌ترین اقلیت جهانی یعنی معلولان می‌گویم که این گروه را نباید کنار گذاشت.
وی افزود: در حوزه توان‌بخشی معلولان، مجموعه‌ای از خدمات مورد نیاز افراد شامل خدمات پزشکی و توان‌بخشی اجتماعی ارایه می‌شود اما برای سیر تکوین توان‌بخشی، موارد فرهنگی و هنری نیز مورد نیاز است.
نعمتی ادامه داد: در دهه گذشته استادان دل سوخته تئاتر به کمک ما آمدند و دست ما را گرفتند که از آن جمله می‌توان به استاد عزت‌الله انتظامی و قطب‌الدین صادقی اشاره کرد. به همت این اساتید نهالی در سازمان بهزیستی کاشته شد که امروز به درختی تنومند تبدیل شده است.
به گفته معاون دفتر معلولان ذهنی، سازمان بهزیستی کشور تمامی شهرهای ایران را تحت پوشش گرفته و همه استان‌ها گروه‌های تئاتری ویژه معلولان دارند.
وی همچنین در این نشست پیشنهاد داد با همکاری مرکز اسیتژ، جشنواره تئاتر کودکان و نوجوانان معلول برگزار شود.
حسین مسافر آستانه، دبیر جشنواره تئاتر مقاومت، نیز در این نشست گفت: با برگزاری بازار، هیجانی در میان اهالی این هنر ایجاد شد و من برای این پویایی و هیجان از مدیریت مرکز اسیتژ کانون تشکر و قدردانی می کنم.
وی افزود: این نشست یکی از معدود جلساتی است که با احساس در آن شرکت می‌کنم چراکه هم تئاتر و هم موضوع کودک، دو مساله مورد علاقه و توجه بنده است.
این کارگردان تئاتر، نقش این هنر را در دوران کودکی تاثیرگذار دانست و اظهار داشت: آنچه در دوران کودکی نقش می‌بندد شخصیت انسان را در بزرگ‌سالی می‌سازد. با توجه به این اهمیت، تئاتر کودک حساسیت بسیاری دارد و این حساسیت باید ما را وادار کند با جدیت بیشتری به آن بپردازیم.
مسافر آستانه ادامه داد: متاسفانه تئاتر کودک همچنان در جامعه ما قایل به فرد است و اگر دلسوز و معتقدی باشد تئاتر کودک رونق می‌گیرد و در غیر این صورت، گویی هیچ مسوولیتی در این باره وجود ندارد.
وی معتقد است، تئاتر کودک نیازمند اقدام‌های اصولی است و برای ساخت آینده باید امروز تئاتر کودک را جدی گرفت.
در ادامه نشست تخصصی «چشم انداز تئاتر کودک و نوجوان از نگاه دبیران جشنواره‌ها» شهرام کرمی، دبیر جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان، اظهار داشت: لازم نیست وضعیت تئاتر امروز را بررسی کنیم بلکه باید چشم‌اندازی برای آینده ترسیم کنیم تا در آینده شاهد رشد و پیشرفت بیشتر این هنر باشیم.
وی افزود: بسیاری معتقدند تئاتر کودک و نوجوان تنها محدود به اجرا است در حالی که در بسیاری از کشورها برنامه‌ریزی برای اجرای مستمر وجود ندارد و رویکرد جامعه هنری آن است که تئاتر را در همه رشته‌ها گسترش دهند.
کرمی با اشاره به سه محور آموزش، سرگرمی و اندیشه در تئاتر کودک و نوجوان، توضیح داد: متاسفانه گاهی دو جنبه آموزشی و سرگرمی بر اندیشه غالب می‌شود در حالی که تئاتری می‌تواند کمک کننده باشد که اندیشه در آن غالب است.
مدیر تالار هنر افزود: امروزه ما با یک روی‌کرد تنگ نظرانه روبه رو هستیم که می‌گویند تئاتر کودک و نوجوان نداریم. ممکن است فراز و فرودهایی داشته باشیم ولی به صورت کلی این هنر در کشور ما با رشد روبرو بوده و نمی‌توان آن را با معیار کشورهای دیگر مقایسه کرد چراکه اساسا این مقایسه میان هیچ کشوری صحیح نیست.
کرمی ادامه داد: در کشور ما تئاتر کودک و نوجوان متولی مشخصی ندارد که من آن را ضعف نمی‌دانم چراکه می‌توان رویکردی آزادانه برای فعالیت داشت. از سوی دیگر نباید نقش نهادهای خصوصی را در تئاتر کودک و نوجوان نادیده گرفت.
در ادامه، حسین پارسایی از مدیران تئاتر کشور، ضمن تشکر از برگزاری بازار تئاتر کودک و نوجوان و نشست‌های تخصصی همزمان با این رویداد، گفت: تئاتر امروزه به یک خودباوری رسیده و همین فعالیت را سخت می‌کند چراکه قابل اتکا است و ممکن است به آن بسنده کنیم. ولی از آن جایی که هنوز چشم انداز مشخصی برای آینده تدوین نکردیم نباید به این خودباوری اتکا کرد.
وی در ادامه پیشنهاد داد: متولیان مختلف تئاتر کودک و نوجوان سند چشم اندازی برای آینده این هنر تدوین کنند تا جامعه تئاتری بر اساس آن حرکت روبه جلویی داشته باشند.
پارسایی در سخنان خود بر حضور تئاتر کودک ونوجوان در دانشگاه ها، اتخاذ رویکرد جامعه شناسانه در تئاتر کودک، نزدیک شدن به مدل های بین‌المللی و ارتقای کیفی گروه‌های نمایشی تاکید کرد.
این کارگردان تئاتر افزود: امروز با توجه به خودباور پیش آمده وقت آن است که از تئاتر کشور سهم بیشتری را برای تئاتر کودک و نوجوان طلب کنیم.
صدیقه حسن‌زاده مدیر مرکز ملی اسیتژ ایران نیز در ادامه توضیح داد: تاکید این مرکز بر روی‌کرد نظری و کاربردهای نمایشی است و ما با استفاده از ابزار مختلف و فعالیت‌های گوناگون سعی داریم از هر طریق ممکن به تئاتر کودک و نوجوان کمک کنیم.
وی افزود: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با نزدیک به 1000 مرکز فرهنگی در سراسر کشور، نقش مهمی در گذران اوقات فراغت کودکان و نوجوانان دارد و فعالیت‌های نمایشی در این شبکه عظیم در حال گسترش است و ما از راه آن، سعی می‌کنیم مخاطبان و فعالان تئاتر را گسترش دهیم.
حسن‌زاده ضمن تاکید بر این که تعدد متولیان تئاتر کودک و نوجوان ضعف محسوب نمی‌شود، گفت: آنچه در این حوزه به عنوان ضعف شناخته می‌شود، موازی کاری سازمان‌ها و نهادهاست.
وی با اشاره به برگزاری بازار تئاتر کودک و نوجوان به صورت دوسالانه، اظهار داشت: هدف ما از همه برنامه‌های مختلفی که در زمینه تئاتر انجام می‌دهیم، این است که تئاتر به هر نوع و از هر شکلی وارد خانواده‌ها شود.
مجید امرایی دبیر بازار تئاتر کودک و نوجوان، نیز در این نشست ضمن اظهار خرسندی از برگزاری سمینار و نشست‌های تخصصی در حوزه تئاتر کودک، تصریح کرد: با این فعالیت‌ها هرچه بیشتر به شعار «تئاتر برای همه» نزدیک می‌شویم.
ناصر آویژه از هنرمندان فعال در عرصه تئاتر کودک و نوجوان نیز در این نشست گفت: مشکل‌های تئاتر کودک و نوجوان از توجه بیش از حد به تقسیم بندی‌های بزرگ‌سال و کودک و نوجوان نشات می‌گیرد چراکه این توجه‌ها می‌تواند عوارضی داشته و اذهان را به اشتباه به یک حوزه خاص متوجه کند.

بازار تئاتر کودک و نوجوان با شعار «امروز، کودکی را به تئاتر ببریم» در مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب تهران برپاست.