به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری استان همدان، غلامرضا بکتاش، شاعر ملی کودک و نوجوان و مربی فرهنگی- ادبی مرکز شماره یک همدان با خبرگزاری ایبنا درخصوص شعر کودک و نوجوان گفت و گو کرد که در ادامه میخوانید.
شعر کودک و نوجوان در سالهای اخیر همواره با چالشها و در عین حال دستاوردهای تازهای روبهرو بوده است. از یک سو، رشد کتابهای کودک و تنوع مضامین، نشان از پویایی این حوزه دارد؛ از سوی دیگر، آسیبهایی همچون سفارشینویسی، کمتوجهی به نیاز نسل امروز و نگاه مقایسهای با ادبیات بزرگسال، از جمله دغدغههایی است که بارها از سوی شاعران و کارشناسان مطرح شده است. حقیقت آن است که شعر کودک امروز نمیتواند همان مسیر گذشته را ادامه دهد؛ چراکه با نسلی سروکار دارد که امکاناتی بیسابقه در اختیار دارد و با سرعتی شگفتانگیز در حال یادگیری و تجربه است.
در پرونده شعر کودک و نوجوان، تلاش میکنیم این دستاوردها و آسیبها را بازخوانی و بررسی کنیم. در همین راستا، در این قسمت از پرونده به سراغ غلامرضا بکتاش، شاعر کودک و نوجوان رفتیم و نظر او را درباره وضعیت شعر کودک و نوجوان جویا شدیم. این گفتوگو را با هم میخوانیم:
کتابخوانی بچهها در دوره گوشیهای هوشمند اتفاق خوبی است
غلامرضا بکتاش درباره وضعیت شعر کودک اظهار کرد: شعر کودک حالوهوای بسیار خوبی دارد و مضامین تازه و اتفاقات خوبی در شعر کودک به چشم میخورد. قرار نیست شعر کودک با دیگر گونههای ادبی بزرگسال مقایسه شود. شاعران شعر کودک، شاعران خلاق و نواندیشی هستند و بسیار موفق عمل کردهاند. اگرچه شاعرانی هم هستند که شعرشان نسبت به دیگر شاعران کودک ممکن است ضعیفتر باشد.
وی با بیان اینکه تحصیلات آکادمیک کسی را شاعر نمیکند، افزود: با ورود به دانشگاه کسی شاعر نمیشود. کودک امروز نسل Z است، امکانات زیادی در اختیار دارد و سرعت یادگیری و دریافت اطلاعاتش بسیار بالاست. نیاز کودک امروز با کودک دیروز متفاوت است و این تفاوت به دلیل همین امکانات در دوره هوش مصنوعی است. شعر کودک دیروز کودکان را نصیحت میکرد اما شعر کودک امروز چنین نیست.
این شاعر کودک و نوجوان با اشاره به سه دهه فعالیت خود در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: بهعنوان کسی که ۳۰ سال است در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بهعنوان مربی خدمت کردهام، به این نکته رسیدهام که آنکس که باید کتاب بخواند، کتاب میخواند. کتاب کودک، بهخصوص شعر، مخاطب دارد و همین که در دوره گوشیهای هوشمند بچهها کتاب میخوانند، اتفاق بسیار خوبی است.
شاعر کودکی را نمیشناسم که با بچهها ارتباط نداشته باشد
بکتاش تأکید کرد: کتابهای شعر کودک و نوجوان کتابهای رو به رشدی هستند، اگر شاعران کودک دغدغه کودک داشته باشند. گاهی پیشنهاد ناشر، سفارشینویسی و نوشتن یک کتاب صرفاً برای شرکت در جشنواره و شانس گرفتن جایزه، شعر و مجموعه شعرها را ضعیف میکند. هر جشنوارهای اهداف خاص خودش را دنبال میکند. اگر جشنواره به روند رو به رشد ادبیات کودک کمک نکند، هیچ تأثیری ندارد. اگر جشنوارهای با هدف کشف استعداد و پرورش افراد مستعد برگزار نشود، بهتر است برگزار نشود.
وی ادامه داد: برای ما مبنا مطالعه است. مهم خواندن و درک مطالب است؛ مهم اندیشهورزی است؛ چه در ترجمه و چه در شعر شاعران کودک و نوجوان. عادت به مطالعه و علاقه به خواندن اگر در برنامه یک کودک یا نوجوان باشد، میخواند و لذت میبرد.
این شاعر کودک و نوجوان خاطرنشان کرد: هر شاعر و نویسنده کودک از خانواده، فامیل، مدرسه و جلسات رونمایی، نقد و شعرخوانی شروع میکند و با بچههای اطراف ارتباط میگیرد. بنابراین همه شاعران و نویسندگان کودک و نوجوان هر روز با بچهها ارتباط دارند و خود را به آنها میرسانند. شاعر کودکی را نمیشناسم که با بچهها ارتباط نداشته باشد، مگر اینکه شاعر کودک نباشد.