به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان ایلام ،گفتگویی با فرحناز چولکی مدیر اجرایی بیست و هفتمین جشنواره قصه گویی بین المللی مرحله استانی انجام شده است که در زیر آمده است .
ادبیات کهن فارسی چه جایگاهی در شکلگیری سنت قصهگویی ایرانی دارد؟
ادبیات کهن فارسی ستون فقرات قصهگویی در فرهنگ ایرانی است. بسیاری از روایتهایی که امروز در قالب قصهگویی شفاهی یا اجرایی بازآفرینی میشوند، ریشه در متون کلاسیکی چون شاهنامه، مثنویها، منظومههای عاشقانه و حکایات تعلیمی دارند. این آثار نهتنها الگوهای روایی، بلکه نظام ارزشی، اخلاقی و هویتی قصهگویی ما را شکل دادهاند.
بهنظر شما متون ادبیات کهن چه مؤلفههایی را به قصهگویی منتقل کرده است؟
مهمترین مؤلفه، روایتمحوری است. ادبیات کهن فارسی به ما آموخته که معنا در دل روایت شکل میگیرد. مفاهیمی چون خیر و شر، قهرمانی، انتخاب اخلاقی، سرنوشت و مسئولیت اجتماعی در قصههای کهن به شکلی نمادین و قابلفهم برای مخاطب منتقل میشود. این ویژگیها امروز نیز میتوانند در قصهگویی کودک و نوجوان بسیار مؤثر باشند.
آیا قصههای کهن قابلیت ارتباط با کودک و نوجوان امروز را دارند؟
بله، به شرط بازآفرینی خلاقانه. ادبیات کهن سرشار از ظرفیتهای نمایشی، تخیلی و دراماتیک است. وقتی قصهگو بتواند زبان، ریتم و زاویه دید روایت را متناسب با مخاطب امروز تنظیم کند، حتی داستانهای اسطورهای نیز برای کودک معاصر جذاب و معنادار خواهند بود.
نقش نماد و تمثیل در ادبیات کهن فارسی چه تأثیری بر قصهگویی دارد؟
ادبیات کهن فارسی، بهویژه در آثار عرفانی مانند مثنوی معنوی، سرشار از تمثیل و نماد است. این ویژگی به قصهگو امکان میدهد مفاهیم پیچیده انسانی را به زبان ساده و تصویری منتقل کند. کودک از طریق نمادها، بدون مواجهه مستقیم با مفاهیم انتزاعی، به درک عمیقتری از زندگی دست پیدا میکند.
قصهگویی معاصر چگونه میتواند از ادبیات کهن الهام بگیرد بدون آنکه تقلیدی باشد؟
الهامگرفتن به معنای تکرار نیست. قصهگویی امروز میتواند از ساختار روایت، کهنالگوها و فضای معنایی ادبیات کلاسیک بهره ببرد، اما آنها را در بستر مسائل و دغدغههای کودک امروز بازتعریف کند. این رویکرد باعث میشود قصه هم ریشهدار باشد و هم روزآمد.
جشنواره بینالمللی قصهگویی چه نقشی در زنده نگهداشتن این پیوند دارد؟
جشنواره بستری برای پیوند سنت و معاصریت است. قصهگویان در این رویداد میتوانند روایتهای کهن را با نگاه خلاقانه و اجرایی نو ارائه دهند. این رویکرد در راستای اهداف فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که همواره بر حفظ میراث فرهنگی و انتقال آن به نسل جدید تأکید دارد.
در نهایت، قصهگویی مبتنی بر ادبیات کهن چه دستاوردی برای جامعه امروز دارد؟
چنین قصهگوییای به تقویت هویت فرهنگی، افزایش قدرت تخیل، رشد تفکر انتقادی و پرورش انسانهای همدل و آگاه کمک میکند. ادبیات کهن به ما یادآوری میکند که انسان، در هر زمان و مکان، با روایت زنده است و قصه، پلی میان گذشته، حال و آینده میسازد.