به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری لرستان، در آستانه روز ملی کتابخانه‌های سیار، به سراغ مهدی معتمدی مربی پرتلاش کتابخانه سیار روستایی کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان لرستان رفته و با وی به گفت‌وگو پرداخته ایم.
لطفاً خودتان را معرفی کرده و در مورد انگیزه و مدت زمان همکاری‌تان با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به عنوان مربی کتابخانه سیار روستایی توضیح دهید.
از سال ۱۳۹۶ مفتخرم که به عنوان مربی کتابخانه سیار روستایی با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان همکاری می‌کنم. انگیزه اصلی من، خدمت به کودکان و نوجوانان مناطق روستایی و تلاش برای ترویج فرهنگ کتابخوانی در این مناطق است.
به نظر شما مهم‌ترین چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی یک کتابخانه سیار روستایی در استان لرستان چیست؟
مهم‌ترین چالش‌ها، آسیب‌های اجتماعی در میان کودکان و نوجوانان است. اما کتابخانه سیار فرصتی بی‌نظیر برای مقابله با این آسیب‌ها از طریق فعالیت‌های فرهنگی، هنری و ادبی فراهم می‌کند. این واحد می‌تواند با توجه به شرایط و امکانات موجود، کودکان و نوجوانان را به سمت اهداف بلندمدت کانون پرورش فکری، یعنی رشد و تعالی، سوق دهد.
مهم‌ترین چالش‌ها به طور مشخص‌تر چه هستند؟
• دسترسی محدود به فناوری: در روستاها، دسترسی به اینترنت پرسرعت و دستگاه‌های الکترونیکی مدرن محدود است. این موضوع دسترسی کودکان به منابع آموزشی و سرگرمی‌های سالم را با چالش مواجه می‌کند.
• مشکلات حمل و نقل: دسترسی به مناطق دورافتاده به دلیل وضعیت جاده‌ها و شرایط جوی نامناسب، با مشکلاتی همراه است. عبور از مسیرهای صعب‌العبور در مواقع بارندگی و یا زمستان، چالش بزرگی برای رسیدن به کودکان در مناطق محروم است.
واکنش کودکان و نوجوانان روستایی به حضور کتابخانه سیار چگونه است؟ آیا استقبال از فعالیت‌های کتابخوانی و فرهنگی در این مناطق با مناطق شهری متفاوت است؟
واکنش کودکان و نوجوانان روستایی به حضور کتابخانه سیار فوق‌العاده است. به گفته معلمان مناطق روستایی، کودکان چشم انتظار کتابخانه‌های سیار هستند. استقبال آنها به دلیل نبود امکانات و دسترسی دشوار به مراکز فرهنگی، بسیار بیشتر و پرشورتر از مناطق شهری است. واقعاً محیطی سرشار از عشق و علاقه به کتاب و کتابخوانی و فعالیت‌های فرهنگی، هنری و ادبی در این مناطق ایجاد می‌شود.
چه فعالیت‌های نوآورانه و جذابی را در کتابخانه سیار خود اجرا کرده‌اید که باعث جذب بیشتر کودکان و نوجوانان به کتاب و کتابخوانی شده است؟
• مسابقه ساخت نشریه های دیواری؛ در این مسابقه، دانش‌آموزان از مطالب کتاب‌های کانون پرورش فکری، نشریه‌های دیواری جذاب و خلاقانه می‌سازند ور ادامه به سه گروه برتر جوایزی مانند: نوشت افزار و کتاب‌های جدید و... اهدا می شود.
• اجرای بازی‌های فکری خلاقانه؛ در این فعالیت با استفاده از کتاب‌های کانون، بازی‌های فکری جذاب و مرتبط با موضوعات کتاب‌ها طراحی و اجرا که باعث افزایش تعامل و یادگیری کودکان می‌شود.
• اجرای ویژه برنامه‌های مشترک کتابخوانی بین تمامی مدارس تحت پوشش: با همکاری مدارس منطقه، برنامه‌های مشترک کتابخوانی برگزار می شود که شامل داستان‌خوانی، شعرخوانی، نمایش خلاق و کارگاه‌های نقاشی مرتبط با کتاب است.
• مسابقه خلاصه‌نویسی از کتاب‌های کانون: این مسابقه باعث تقویت مهارت خلاصه‌نویسی و درک مطلب کودکان می شود.
چه توصیه‌هایی برای مربیان جدید و افرادی دارید که علاقه‌مند به فعالیت در حوزه کتابخانه‌های سیار روستایی هستند؟ چه مهارت‌ها و ویژگی‌هایی برای موفقیت در این زمینه ضروری است؟
برای موفقیت در این کار چالش‌برانگیز اما ارزشمند، مربیان باید خود الگوی کتابخوانی باشند و عشق به کتاب را به کودکان انتقال دهند. آشنایی با فرهنگ و آداب و رسوم منطقه، و درک چالش‌های اجتماعی و اقتصادی روستاها، بسیار ضروری است. مهارت ارتباطی قوی و توانایی برقراری ارتباط صمیمانه با کودکان و نوجوانان روستایی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین، داشتن خلاقیت، نوآوری و دانش کافی در زمینه‌های فرهنگی، هنری و ادبی برای طراحی برنامه‌های متنوع و جذاب، امری حیاتی است. علاوه بر این، انعطاف‌پذیری و آمادگی برای رویارویی با شرایط دشوار و غیرقابل پیش‌بینی در مناطق روستایی، از ویژگی‌های مهم یک مربی موفق در این حوزه است.
در پایان با تبریک روز ملی کتابخانه‌های سیار، از تلاش‌های ارزشمند شما و دیگر مربیان کانون پرورش فکری در گسترش دسترسی به کتاب و دانش برای کودکان و نوجوانان قدردانی می‌کنیم و برایتان آرزوی موفقیت داریم.
گفت و گو: کمال گلمرادی
