قصه های کهن با روایت نو، نیاز امروز کودکان

قصه‌گویی برای «الهه مقصودی» فقط یک فعالیت هنری نیست؛ ادامه همان قصه‌هایی است که روزی با لهجه مادر و مادربزرگ شنیده و حالا آن را به زبان امروز برای کودکان و نوجوانان روایت می‌کند. این مربی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان، امسال با قصه کلاسیک «خواب فراری» به مرحله استانی بیست‌وهفتمین جشنواره قصه‌گویی راه یافته است. به همین بهانه، در آستانه این رویداد با او درباره چرایی قصه‌گویی، نقش جشنواره و تأثیر قصه در رشد فرهنگی نسل امروز گفت‌وگو کرده‌ایم.

*قصه‌گویی از چه زمانی وارد زندگی شما شد و چندمین حضورتان در جشنواره است؟

به نظرم کودکی هر انسانی با قصه گره خورده است. وقتی به خاطرات کودکی‌ام برمی‌گردم، قصه‌های شیرینی را به یاد می‌آورم که مادرم و مادربزرگم با زبان و لهجه خاص خودشان برایم تعریف می‌کردند. بعدها با مادر شدنم، این نقش به من منتقل شد و خودم قصه‌گو شدم.

از سال ۹۵ و با ورودم به کانون به‌عنوان مربی، پیوندم با دنیای قصه محکم‌تر شد. این دنیا آن‌قدر برایم جذاب بود که با اشتیاق وارد جشنواره قصه‌گویی شدم و امسال هشتمین حضورم را تجربه می‌کنم.

*چرا شرکت در جشنواره قصه‌گویی را مهم می‌دانید؟

اگر از اهمیت قصه در تربیت کودک حرف می‌زنیم، باید به همان اندازه درباره قصه‌گویی هم صحبت کنیم. جشنواره این رسالت را به دوش می‌کشد و چون بخش‌های متنوعی دارد، هم از نظر کمی و هم کیفی به قصه‌گویی کمک می‌کند.

از طرفی جشنواره نشان داده که قصه فقط برای کودک و نوجوان نیست؛ قصه برای بزرگسال هم درک جهان را ساده‌تر می‌کند؛ از پذیرش تفاوت‌ها گرفته تا آشنایی با فرهنگ‌ها، ادبیات کهن و ژانرهای مختلف. بخش‌هایی مثل قصه‌گویی ۹۰ ثانیه‌ای هم بسیار لذت‌بخش است، چون افراد با هر سن و میزان تجربه می‌توانند خاطره‌ای از زندگی‌شان را روایت کنند و طعم جشنواره را بچشند.

*نقش قصه‌گویی را در فعالیت‌های تربیتی کانون چگونه می‌بینید؟

قصه‌گویی در کانون در واقع جان بخشیدن به داستان‌هایی است که از دل کتاب‌ها بیرون می‌آید. قصه‌ها شاید سال‌ها لابه‌لای سطرهای کتاب پنهان بوده‌اند، اما با قصه‌گویی جان می‌گیرند، دیده می‌شوند و با زبان روایی، ابزار نمایشی و لحن زنده به مخاطب منتقل می‌شوند.

همین ویژگی باعث می‌شود بچه‌ها بیشتر مشارکت کنند و فعالیت‌های کانون برایشان پررنگ‌تر و جذاب‌تر شود.

*قصه‌گویی چه تأثیری در رشد فرهنگی کودکان و نوجوانان دارد؟

قصه‌گویی فقط انتقال پیام فرهنگی،تربیتی یا آموزشی نیست. نحوه ارائه، هنر اجرا، خلاقیت در استفاده از ابزار، زبان بدن و جادوی لحن، یک مجموعه کامل از خلاقیت را شکل می‌دهد. همین موضوع مخاطب را به وجد می‌آورد و تجربه‌ای شیرین و ماندگار برای او می‌سازد. در واقع قصه‌گویی چند گام فراتر از خود قصه است.

*برگزاری دوره‌های تخصصی قصه‌گویی برای مربیان را چطور ارزیابی می‌کنید؟

به نظرم این کار یکی از مؤثرترین گام‌ها برای ارتقای کیفیت قصه‌ها در جشنواره بوده است. کارگاه‌هایی که با حضور افرادی توانمند مثل الهام دارابیان برگزار شد، نکات حرفه‌ای و کاربردی را منتقل کرد؛ به‌ویژه با توجه به شناختی که از نگاه داوران دارند. نتیجه این آموزش‌ها را در راه‌یابی شرکت‌کنندگان به مرحله کشوری در دوره قبل به‌خوبی دیدیم.

*کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان دو سال پیاپی نسبت به برگزاری دوره آموزشی تخصصی قصه گویی برای مربیان اقدام کرده است، این اتفاق را چطور ارزیابی می کنید؟

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان  با برگزاری این دوره گام ارزشمند و مؤثری در مسیر ارتقای کیفیت قصه‌ها و حرفه‌ای‌تر شدن جشنواره قصه‌گویی برداشته است. این رویکرد نشان‌دهنده نگاهی آینده‌نگر و هدفمند به توانمندسازی مربیان و شرکت‌کنندگان است. برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای اعضا، مربیان و قصه‌گویان توانمند و علاقه‌مند، با بهره‌گیری از استادان مجربی همچون «الهام دارابیان»، نقش مهمی در ارتقای سطح فنی و محتوایی آثار داشته است. انتقال تجربه‌های حرفه‌ای، آشنایی با نگاه داوران و بیان نکات کلیدی و کاربردی، موجب شده قصه‌ها از نظر ساختار، اجرا و اثرگذاری رشد چشمگیری داشته باشند. تأثیر مثبت این کارگاه‌ها را می‌توان به‌وضوح در راه‌یابی شرکت‌کنندگان به مرحله کشوری جشنواره در دوره گذشته مشاهده کرد؛ اتفاقی که خود گواه موفقیت این برنامه‌هاست. امید است تداوم چنین دوره‌هایی، زمینه‌ساز درخشش هرچه بیشتر قصه‌گویان استان در سطوح ملی شود و جشنواره قصه‌گویی بیش از پیش به بستری برای ظهور استعدادهای خلاق و حرفه‌ای تبدیل گردد.

*به نظر شما مخاطب امروز به چه نوع قصه‌هایی بیشتر نیاز دارد؟

قصه‌های فانتزی و نو همیشه برای بچه‌ها جذاب است، اما ما گنجینه غنی‌ای از ادبیات کهن و قصه‌های اصیل ایرانی داریم. به نظر من، هوشمندانه‌ترین نوع قصه‌گویی، پایبندی به قصه‌های کهن و ارائه آن‌ها در قالبی نو است؛ به شکلی که هم مخاطب با این میراث آشنا شود و هم از نظر بصری و شیوه اجرا لذت ببرد.

*انتظارتان از مرحله استانی جشنواره چیست و چه پیشنهادی دارید؟

در کنار تلاش برای جذب مخاطب، باید به خروجی کار هم توجه شود. مثلاً همکاری با صداوسیما و پخش قصه‌های برگزیده استانی در قالب قصه شب می‌تواند انگیزه زیادی ایجاد کند. اگر قصه‌ها از فضای کانون فراتر بروند و در محافل و رسانه‌های مختلف استفاده شوند، هم انگیزه قصه‌گویان بیشتر می‌شود و هم بهره‌برداری فرهنگی گسترده‌تری شکل می‌گیرد.

*و توصیه شما به علاقه‌مندان تازه‌وارد به دنیای قصه‌گویی چیست؟

قصه‌گویی تجربه‌ای شیرین و در دسترس برای همه است؛ با هر سن، هر توانایی و هر فرهنگ. حتی کسانی که فکر می‌کنند وقت یا توان قصه‌گویی ندارند، می‌توانند در بخش ۹۰ ثانیه‌ای، خاطره‌ای از زندگی‌شان را مرور و روایت کنند و از این تجربه لذت ببرند.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha