بررسی ساختار زبانی در اشعار محمود کیانوش پدر شعر کودک

 اعضای انجمن شاعران نوجوان چکاوک کانون استان چهارمحال و بختیاری ۲۰ مهر۱۴۰۰ همزمان با پنجمین روز هفته ملی کودک، با حضور حسین تولایی شاعر و منتقد ادبی کشور، علاوه بر نقد و بررسی آثار خود، ساختار زبانی اشعار محمود کیانوش پدر شعر کودک ایران را بررسی کردند و بار دیگر « حال خوش کودکی، رنگ خوش زندگی» را تجربه کردند.

به گزارش روابط عمومی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان چهارمحال و بختیاری، اعضای انجمن شاعران نوجوان چکاوک در یازدهمین نشست خود، میزبان حسین تولایی شدند.
تولایی ضمن نقد و بررسی آثار اعضا، در خصوص زبان و کارکرد آن در شعر گفت: آنچه موجب شعریت یک شعر می‌شود شگردهای تصویرسازی، آفرینش موسیقی و خیال‌انگیزی است که هر کدام به نوعی به برجسته‌سازی و آفرینش زبان شعر کمک می‌کنند و همین زبان شعر است که می‌تواند به عنوان نقطه‌ای مهم و حیاتی برای گریز از نثر به سمت شعر باشد.
وی در ادامه به کاربرد زبان توضیحی در شعر اشاره کرد و افزود: "توضیح" در شعر جایی ندارد و کاربرد زبان توضیحی به زبان شعر آسیب می‌زند.
تولایی همچنین به نقش تکرار جملات اشاره کرد و گفت: تکرار جملات منجر به ایجاد موسیقی و برجسته‌سازی زبان می‌شود اما در نظر داشته باشید که برای پرهیز از ایجاد تکرارهای کلیشه‌ای در شعر بهتر است که عمق کلام را گسترش دهید و از به کار بردن واژگانی که ذهن مخاطب و جهان شعر را محدود می کنند، اجتناب کنید.
وی در ادامه افزود: زبان یکی از مهم ترین ابزارهایی ست که شاعر به کمک آن می‌تواند اثرش را برجسته کند و اصلاح زبان شعر یکی از کارهای اصلی هر شاعر پس از خلق اثر  و فروکش کردن جوشش اولیه است و لازم است تا شاعر پس از گذشت مدتی از تولید اثر، با منطق و عقل و حوصله، زبان شعر را مهندسی کند.
نکته‌ی دیگر این است که برای رسیدن به زبان سالم و ویژه شعر لازم است که شاعر مناسب ترین کلمه را برای ابراز اندیشه‌اش پیدا کند؛ کلمه‌ای که از نظر تصویری که در ذهن تداعی می‌کند از نظر موسیقی کلام و ارتباط با موسیقی بیشتر کلمه‌ها، در بهترین جای ممکن در شعر بنشیند.
تولایی به مناسبت "هفته ملی کودک با یادکردی از محمود کیانوش پدر شعر کودک ایران به کارکرد زبان در اشعار کیانوش اشاره کرد و گفت: محمود کیانوش و البته کسانی مثل عباس یمینی‌شریف، اولین کسانی بودند که شعر کودک و نوجوان را به شکل حرفه‌ای و به عنوان یک گونه‌ی ادبی در شعر فارسی جدی گرفتند و دنبال کردند. ویژگی اصلی زبان اشعار کیانوش سادگی است. او در شعرهایش راحت و صمیمی و روان حرف می زند و همین باعث شده شعرهایش دارای لحن شوند و صمیمی باشند؛ البته این سادگی به معنای کم ارزشی و پیش پا افتادگی زبان نیست و برعکس هنر بسیاری می‌خواهد، او در تمام شعرهایش نگاه ویژه‌ای به برجسته‌سازی زبان داشته و از شگردهای مختلفی مثل واج آرایی، تکرار هجاها و صداها، تکرار واژه، تکرار جمله، واژه سازی، ترکیب سازی و... استفاده کرده است.
تولایی همچنین ضمن نقد آثار اعضا اشاره کرد: علاوه بر زبان برای ایجاد باورپذیری شاعرانه در یک شعر نیاز به یک واقعیت بیرونی یا مابه‌ازای بیرونی داریم؛ به عبارتی دیگر باید برای چراهای مطرح شده از سوی شاعر پاسخی در شعر وجود داشته باشد و فرم و ساختار مناسب و رعایت منطق شاعرانه و ایجاد ارتباط منطقی و محکم سطور با هم از ویژگی های موفق شعر سپید کوتاه است.
در این نشست دو ساعته که با حضور اعضای انجمن های ادبی استان، کارشناسان و مربیان ادبی، معاون و کارشناس مسوول فرهنگی و جمعی از کارشناسان ستادی برگزار گردید، آثار غزل علی بیگی، مینا امانی، فاطمه سلیمی و مرضیه اکبری مورد نقد و بررسی قرار گرفتند.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
5 + 6 =