به گزارش ادارهکل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، کارگاه «کانونیار و موفقیت تحصیلی» با موضوع «تکنیکهای مطالعه موثر» از سلسله نشستهای «سهشنبههای کانونیاری» است که از سوی دبیرخانه کانونیاران کشور روز سهشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۴ با سخنرانی امیرسلیمان شهبازی، مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کهگیلویه و بویراحمد، مشاور و نویسنده به صورت حضوری و برخط برگزار شد.
کانونیاران اعضای نوجوان، فعال و خلاق مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هستند که با نظارت مربیان کانون، در مدارس فعالیتهای فرهنگی و هنری انجام میدهند و به معرفی کانون در بین دانشآموزان مدارس و هممدرسهایها و همکلاسیهای خود میپردازند.
تشخیص سبک یادگیری؛ اولین گام برای رسیدن به موفقیت
شهبازی در این کارگاه مهمترین رسالت بچهها را تحصیل دانست و گفت: در کنار تحصیل، در کانون کارهای مهارتی و استعدادیابی، مکمل آموزش و پرورش ارائه میشود. سالها در مدارس و دانشگاهها تدریس کردم و متوجه شدم یکی از مهمترین خواسته خانوادهها، موفقیت فرزندانشان است. در نشست امروز در مورد راهکارهایی برای رسیدن به موفقیت صحبت خواهیم کرد.
او اولین گام برای رسیدن به موفقیت را تشخیص سبک یادگیری برشمرد و افزود: برخی از افراد در محیطهای امن و ساکت مطالعه میکنند و دسته دیگر در محیطهای شلوغ حتی در مترو و اتوبوس هم میتوانند کتاب بخوانند. دانشآموزان برای رسیدن به موفقیت در درجه اول باید گونه یادگیری خود را تشخیص دهند.
سه شرط مهم برای داشتن تمرکز
این مشاور با بیان اینکه تمرکز و توجه، امری انتخابی است نه موروثی، عنوان کرد: خوب خوابیدن، تغذیه اصولی و برنامهریزی سه شرط مهم برای تمرکز خوب است. قدرت نیاز به خواب ۷۰۰ برابر قدرت یادگیری و قدرت دستگاه گوارش ۹۰۰ برابر قدرت یادگیری است. بنابراین بچهها باید به خواب و تغذیه خود بهویژه صبحانه توجه ویژهای داشته باشند.
او با اشاره به چرخه بیولوژیکی خوابیدن بیان کرد: باید بین ساعت ۱۱ شب تا ۴ صبح خواب مستمر وجود داشته باشد. یادگیری و تمرکز محصول پیش شرطهایی است. روزخوابی برای دانشآموزان ممنوع است، زیرا عملکرد حافظه را ۵۰ درصد کاهش میدهد و باعث ایجاد اختلال در خواب شب میشود.
برنامهریزی عملیاتی لازمه موفقیت است
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کهگیلویه و بویراحمد برنامهریزی را راه موفقیت دانشآموزان عنوان کرد و گفت: ناگزیر، داشتن برنامه عامل موفقیت نیست. مسئله مهم، داشتن برنامه عملیاتی است. برنامه عملیاتی، برنامهای است که متناسب با اهداف و توانمندیهای فرد باشد.
این نویسنده ارتباط با افراد مثبتنگر و فعال، ورزش، داشتن برنامه مدون و جدیت در اجرای آن، تنوع داشتن در سبک زندگی و درس خواندن، پسزدن افکار منفی نسبت به تواناییهای خود، داشتن اوقات فراغت، فکر کردن به اهداف خود، در نظر گرفتن اهداف کوتاه مدت، میانمدت و بلندمدت، کمک و حمایت خانواده، داشتن توکل به خدا، فعال بودن، جدیتداشتن، باورداشتن به خود و شناخت کافی از رشته تحصیلی خود را راههای ایجاد انگیزه برای درس خواندن برشمرد.
مهمترین موانع برای درس خواندن
او با بیان اینکه «رسانهها، افکار منفی و انجام چند کار مختلف با هم در یک زمان» مهمترین موانع انگیزه برای درس خواندن است، عنوان کرد: شبکههای اجتماعی آنقدر جاذبه ایجاد کردند که میتوانند تمرکز را از بچهها بگیرند. توصیه میکنم دانشآموزان روزهایی که برنامه برخط ندارند، گوشی به دست نگیرند.
نویسنده کتابهای «سه گام در کنترل استرس» و «سه گام در کنترل افسردگی» به هرم یادگیری اشاره کرد و گفت: درصد یادگیری در ارائه، خواندن، دیدن و شنیدن، تصویرسازی، بحث گروهی، تمرین عملی و آموزش به دیگران به ترتیب ۵، ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۵۰ و ۷۵ است.
به گفته مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از روشهای مطالعه عبارت است از پیش مطالعه، پرسیدن، مطالعه دقیق، یادآوری و مرور، زیرا با این روش بیش از ۸۰ درصد مطالب به حافظه بلند مدت میرود.
بهترین راه یادگیری، تمرین و تکرار است
او در پاسخ به این سوال که چه کنیم یادگیری بهتری داشته باشیم و مطالب را فراموش نکنیم، گفت: بهترین راه یادگیری، تمرین و تکرار است. با استمرار و پیگیری میتوانیم در راستای اهداف خود گام برداریم. ما سه حافظه شامل حسی، کوتاهمدت و بلندمدت داریم. راه عبور اطلاعات از حافظه حسی به حافظه کوتاهمدت، توجه است و نکتهبرداری یکی از روشهای موثر در این عبور است.
سوال دیگر در مورد چگونگی ترک شبزندهداری برای درس خواندن بود که شهبازی در پاسخ اظهار داشت: بیدار ماندن برای درس خواندن یک عادت است که باید آن را کمکم از بین برد تا چرخه خواب و بیداری تنظیم شود بهویژه که درس خواندن در شب امتحان موثر نیست. طبق پژوهشهای علمی در بازه ساعت ۱۱ شب تا ۴ صبح بیشترین ترشح ماده شادی و نشاط را داریم.
ترکیب رغبت و استعداد در افراد متفاوت است
این مشاور در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر چگونگی کاهش اضطراب برای امتحانها خاطرنشان کرد: اضطراب باعث کاهش تمرکز میشود. یکی از علل اضطراب، مقایسهکردن است. ترکیب رغبت و استعداد در افراد متفاوت است برای همین نمیتوان و نباید افراد را با هم مقایسه کرد. مقایسه برای استعداد حکم سم را دارد. در واقع مقایسه، ریشه آسیب روانی است.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کهگیلویه و بویراحمد ادامه داد: همه ما اضطراب داریم. اضطراب سازنده، نیروی محرکه است. بخش زیادی از اضطراب درونی است مانند افکار و باورهای ما. محیط، دوستان، فضای مجازی و خانواده میتوانند جزو عوامل بیرونی اضطراب باشند.
اولین گام برای رسیدن به هدف، احساس نیاز است
چگونگی راه مقابله با افرادی که انرژی منفی میدهند سوال یکی از کانونیاران بود که شهبازی در پاسخ عنوان کرد: اگر این افراد از نزدیکان یعنی پدر، مادر و معلمان باشند باید با آنها گفتوگو کرد اما اگر از دوستان هستند باید تا جایی که میشود از آنها فاصله گرفت.
شهبازی درمورد مساله یکی از کانونیاران مبنی بر نداشتن استرس و درپی آن درس نخواندن اظهار داشت: اولین گام برای تلاش و رسیدن به هدف، احساس نیاز است. در چنین شرایطی که فرد استرسی ندارد، اطرافیان فرد میتوانند به او انگیزه بدهند. همچنین فرد نیز باید از جایی شروع کند که علاقه داشته باشد.
ضرورت برنامهریزی متناسب با زمان و توانمندیهای فردی
این نویسنده در پاسخ به سوالی که چگونه میتوان استفاده از گوشی همراه را کم کرد، گفت: در درجه اول باید برنامهریزی داشته باشید و کمکم از گوشی فاصله بگیرید. در اوایل ممکن است این کار سخت باشد اما باید به هدفتان فکر کنید و برای هدفتان مقاومت کنید.
یکی از کانونیاران اعلام کرد که با وجود برنامهریزی به آن عمل نمیکند و شهبازی به او پیشنهاد داد که برنامهریزی متناسب با زمان و توانمندیهای خود داشته باشد و برنامهریزی ریز به ریز و نه کلی را مد نظر قرار دهد.
نشست «سهشنبههای کانونیاری» همزمان با ارسال شیوهنامه طرح «کانون مدرسه» به مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سراسر کشور و در سومین سال فعالیت کانونیاران با هدف توانمندسازی، تقویت کنشگری و ارتقای مهارتهای کانونیاران برگزار میشود.
اعضای نوجوان و فعال کانونیار با معرفی فعالیتها و تولیدات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به دانشآموزان، نقش میانجی میان کانون و مدارس را ایفا میکنند.
