به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، برگزاری نشست تخصصی ادبیات کودک و نوجوان با حضور علاقهمندان حوزه ادبیات کودک و نوجوان، اعضا و مربیان در مرکز فرهنگی هنری شماره 2 بیرجند فرصتی بود تا حاضرین دربارهی وضعیت امروزی ادبیات کودک و نوجوان، نقش تخیل در ادبیات با یکدیگر به گفتوگو بنشینند.
در ابتدای این نشست صمیمی که همزمان با 18 تیرماه 1392 سالروز درگذشت مهدی آذریزدی پدر ادبیات کودک و نوجوان برگزارشد، عبدالرضا صمدی مدیر کل کانون خراسان جنوبی گفت: نعمتهای خداوند برای انسان قابل شمارش نیست، امّا در میان این نعمتها، زبان یکی از بهترین نعمتها است که انسان با استفاده از قدرت تفکر، اندیشه صحیح و خلاقیت از آن هنرمندانه استفاده میکند.
صمدی ادامه داد: شاعران کهن ایران زمین مانند فردوسی، سعدی، حافظ و مولوی با استفاده از زبان هنرمندانه سخن گفتند تا نامشان در دنیا ماندگار شد و ما امروز به همین پشتوانه با افتخار میگوییم ما ایرانی هستیم.
وی خاطر نشان کرد: زبان هنرمندانه با زبان محاوره تفاوت دارد و زبان هنرمندانه یعنی به کار بردن هنرمندانه کلمات که به 2 شکل داستان و شعر بیان میشود.
صمدی با بیان اینکه از قرن شانزدهم سبک و شیوه زندگی آدمها تغییر کرد، گفت: بر اساس همین تغییرات ادبیات کودک و نوجوان نیز از درون ادبیات بزرگسالان متولد شد و روز به روز رشد کرد، مباحث آموزشی با شعر همراه شد وبه مرور ادبیات کودک و نوجوان جنبه تخیلی و هنری پیدا کرد.
مدیر کل کانون خراسان جنوبی، یادآور شد: در کشور ما نزدیک به یک قرن است که نویسندگان به ادبیات کودک و نوجوان توجه بیشتری نشان دادند و آثار شاعران و نویسندگان در قالب شعر و داستان منتشر میشود.
صمدی کتاب را مهمترین محصول ادبیات دانست و گفت: کتابهایی که در اختیار خوانندگان قرار میگیرد به سه دسته -کتابهای سبز، زرد و قرمز- تقسیم میشوند که کتابهای سبز با محتوای خوب و هنرمندانه نوشته شده است و کتابهای زرد اگرچه محتوای خوبی دارند، اما زبان هنرمندانهای ندارند.
وی در تعریف کتابهای زرد نیز گفت: این کتابها از محتوای مناسبی برخوردار نیستند در حالی که هنرمندانه نوشته شده است و همین امر باعث میشود تا خانوادهها و اولیای تربیتی در انتخاب کتاب برای کودکان مراقبت بیشتری داشته باشند.
مدیر کل کانون خراسان جنوبی یادآور شد: برای زندگی بهتر، اندیشمندانهتر و هنرمندانه ما نیازمند توجه به ادبیات هستیم و ضروری است، کودکانمان را با ادبیاتی آشنا کنیم که نتیجهی آن تربیت انسان است.
در ادامه پس از طرح سوالاتی پیرامون ادبیات کودک و نوجوان همچون: ضرورت وجود ادبیات کودک و نوجوان در دنیای امروز، وضعیت کتابهای کانون در مراکز فرهنگی هنری، تخیل در داستانها و شعرهای کودکانه، اعضا به ارایه نظرات خود پرداختند.
فاطمه خسروی عضو مرکز فرهنگی هنری شماره 1 بیرجند، در پاسخ به ضرورت ادبیات کودک و نوجوان گفت: ادبیات کودکان باید از ادبیات بزرگترها جدا باشد، زیرا کودکان و نوجوانان نیازهای متفاوتی دارند که باید به آن توجه شود.
در همین حال فاطمه خسرو پناه عضو مرکز فرهنگی هنری شماره 1 بیرجند، گفت: کودکان با نگاه کودکانه خود کتاب میخوانند و بزرگترها نباید فراموش کنند که اگر کودکان ادبیات جداگانه ای داشته باشند، مسیر تعلیم و تربیت برای آنان هموارتر خواهد بود.
حمیده ابریشمی مربی فرهنگی مرکز شماره 2 بیرجند نیز توضیح داد: در زمانهای گذشته کتابهایی نوشته میشد که کودکان و نوجوانان نمیتوانستند محتوای آن را درک کنند و امروز شاهد هزاران کتاب در کتابخانههای تخصصی کودک و نوجوان هستیم که باید قدردان آن باشیم.
در عین حال فاطمه حسینیفر مربی ادبی مراکز فرهنگی هنری شماره 1 و 2 بیرجند، خاطر نشان کرد: ادبیات به انسانها کمک میکند تا از زندگی لذت ببرند و در رویارویی با مشکلات، با اعتماد به نفس تصمیمگیری کنند و از آنجا که عامهی کودکان با ادبیات ارتباط دارند، ضروری است ادبیات کودک روز به روز متناسب با تغییرات و تحولات دنیای امروز تخصصی شود.
در ادامه اعضا در پاسخ به سوال دیگری با عنوان وضعیت ادبیات کودک و نوجوان ، با ذکر مثال از کتابهای موجود به گفتوگو نشستند.
فایزه سورگی عضو مرکز فرهنگی هنری شماره 3 بیرجند که در این نشست حضور داشت، گفت: من اولین کتاب که در کانون خواندم، کتاب «آش سنگ» به نویسندگی « روبرت زیرو» بود و آنقدر از خواندن این کتاب و دیدن تصاویر آن لذت بردم که با گذشت چند سال از آن روز بارها و بارها این کتاب را خواندهام و خواندن آنرا به دوستانم توصیه میکنم.
هانیه سرمدی دیگر عضو مرکز فرهنگی هنری شماره سه بیرجند از نویسندگان خواست، با توجه به پیشرفتهای علمی، هنری و فناوری روز برای کودکان و نوجوانان قصه بنویسند.
فاطمه خسروپناه نیز از نویسندگان خواست به سراغ نگارش داستانهای واقعی بروند و روایتگر داستانهایی باشند که خواننده به راحتی خود را به جای شخصیتهای داستان میبیند تا از خواندن کتاب لذت ببرد.
در ادامه فاطمه ترشاب عضو نوجوان مرکز فرهنگی هنری شماره 3 بیرجند گفت: با عضویتش در کانون و مطالعه کتابهای زیادی در زمینه شعر و داستان، پیشرفت تحصیلی خوبی در زمینه دروس تحصیلی به ویژه ادبیات داشته است.
جذابترین سوال این نشست تأثیر تخیل در داستانهای کودکان و نوجوانان بود که اعضا اتفاق نظر داشتند، رمان هایی که با تخیل همراه است برای نوجوانان جذابتر است.
اعضا تخیل را نیاز دوران کودکی و به ویژه نوجوانی دانستند و خواستار نگارش داستانهای واقعی همراه با خلاقیت و نوآوری شدند، داستانهایی که سرشار از ماجراجویی و در عین حال پایان مناسب است.
اُمید بخشی به نوجوانان در داستانها، تناسب عنوان، محتوا، نقاشیها با گروه سنی از دیگر نکاتی بود که اعضا در گفتوگوهایشان به آن اشاره کردند.
برگزاری نشستهای تخصصی ادبیات کودک و نوجوانان، آینده ادبیات را درخشانتر میکند
هادی سنجری یکی از معلمان علاقهمند به شعر داستان، که میهمان این نشست بود با بیان این مطلب گفت: برای من جای بسی خوشحالی است که امروز شاهد این نشست بودم و نکته سنجی کودکان و نوجوانان با چشمی بینا به ادبیات کودک و نوجوان بیانگر آن است که ادبیات آیندهای درخشان خواهد داشت.
سنجری با تعبیر داستان و شعر به آب روان گفت: داستانها از ادبیات سرچشمه میگیرند و اگر سرچشمهی آن زلال و پاک باشد، آنچه نوشته میشود، پاک، دلنشین و زلال خواهد بود.
وی اضافه کرد: در بسیاری از داستانهای خارجی روحیهی پرسشگری در کودکان و نوجوانان به همراه امیدبخشی دیده میشود و انتظار میرود نویسندگان داخلی امروز به این نکات توجه بیشتری داشته باشند.
سنجری در زمینه تخیل در ادبیات کودک و نوجوان گفت: تخیل از ویژگیهای داستان و رمان است و اگر کمی دقت کنیم میبینیم آنچه در قصههای دیروز در قالب تخیل ثبت شده است، امروز به واقعیت تبدیل شده است.
وی تأکید کرد: نتیجهگیری اخلاقی و تربیتی در داستانهای امروز توسط خواننده، جدا از نصیحت به کودکان و نوجوانان و احترام به نوشتههای دیگران از نکاتی است که نویسندگان امروزی باید به آن توجه کنند.
دوست داشتن کتاب را مدیون کانون هستم
فریده فرهادی از اساتید دانشکده ادبیات و عضو هیأت علمی دانشگاه بیرجند، همان عضو قدیمی کانون بود که به این نشست دعوت شد.
فرهادی با بیان اینکه بهترین خاطرات دوران کودکیاش با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گره خورده است، گفت: دوران کودکی ما در حالی سپری شد که امکانات امروزی وجود نداشت و کانون و انتشار هفتگی «کیهان بچهها» تنها دلخوشی ما بود.
این استاد دانشگاه ادبیات بیرجند اضافه کرد: متأسفانه امروزه نام شاعران کهن ایران زمین همچون: حافظ، مولوی، فردوسی، سنایی، رودکی و سعدی گاهی برای نوجوانان امروز آشنا نیست، در حالی که من در همین کانون و در همان سالهای کودکی با این شاعران پرآوازه ایرانی آشنا شدم و در زندگی ام دوست داشتن کتاب را مدیون کانون هستم.
فرهادی درپایان از اعضا خواست : کتابهای نویسندگان بزرگ را بخوانند و قدر کتابهایی که به آسانی کانون در اختیارشان میگذارد، بدانند.
حدیثه رنجبر خبرنگار روزنامه خراسان جنوبی نیز یکی دیگر از علاقهمندان به شعر و ادبیات کودک است که در پایان طی سخنان کوتاهی گفت: تخیل و خلاقیت دو اصل اساسی در ادبیات کودک و نوجوان است ولی نوشتن و ورود به دنیای نوجوانان کار بسیار دشواری است که نویسندگان با دقت بیشتر و حساسیت باید وارد مقوله تخیل در داستان شوند.
نشست تخصصی ادبیات کودک و نوجوان در مرکز فرهنگی هنری شماره 2 بیرجند، پس از 2 ساعت بحث و تبادل نظر در حالی به پایان رسید که بسیار مورد استقبال حاضرین قرار گرفت.