تغییر زمان برگزاری جشنواره
امسال تغییرات و برنامهریزیهای خاصی اتفاق افتاد که باعث شد زمان برگزاری جشنوارهی کتاب کودک و نوجوان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که پیش از این قرار بود در هفتهی کتاب و در آبانماه برگزار شود، به بهمنماه منتقل شد.
«حمید پیرهادی» مدیر اجرایی جشنواره که به قول خودش از دههی 70 تاکنون در سمتهای مختلف با جشنوارهی کتاب کودک و نوجوان همکاری داشته در اینباره توضیح داد: در دورهی مدیریت مدیرعامل سابق کانون، رایزنیهایی برای اینکه این جشنواره در 18 تیرماه که همان روز ادبیات کودک و نوجوان است، برگزار شود، صورت گرفته بود ولی اجرایی نشد. برگزاری جشنوارهای مثل این آن هم بلافاصله بعد از نمایشگاه کتاب تهران باعث میشد که امکان حضور همهی کتابها در جشنواره وجود نداشته باشد و کار از نظر اجرایی شکل درستی پیاده نکند. از طرف دیگر اگر قرار بود جشنواره در تیرماه برگزار شود، باید کارهای اجرایی از فروردین و اردیبهشت آغاز میشد که باز هم از نظر اجرایی به مشکل برمی خورد.
وی در خصوص تغییر زمان نمایشگاه از هفتهی کتاب در آبانماه به اواخر بهمنماه گفت: با توجه به مشخص نبودن برنامه، برخی نمایشگاهها و جشنوارهها که قرار بود در هفتهی کتاب برگزار شود، مبنا را بر برگزاری جشنواره در ایام دههی فجر گذاشتیم تا تداخلی بین برنامهها به وجود نیاید و استقبال از این جشنواره تحتالشعاع قرار نگیرد.
بخشهای اصلی جشنواره کدام اند؟
پیرهادی در ادامه با اشاره به اینکه کارهای اجرایی این جشنواره از مردادماه امسال کلید خورده افزود: اواسط مردادماه فراخوان جشنواره اعلام و از ناشران، نویسندگان، شاعران، مترجمان و تصویرگران فعال در حوزهی کتاب کودک و نوجوان دعوت شد آثارشان را در حوزههای مختلف از «شعر»، «داستان تالیف»، «داستان ترجمه» و «علمی و آموزشی»، «مذهبی»، «انقلاب اسلامی»، «دفاع مقدس»، «نمایشنامه» و «تصویرگری» به دبیرخانهی جشنواره تحویل دهند که این فرایند تا 29 مردادماه به پایان رسید.
وی در خصوص حضور آثار در جشنواره نیز گفت: همچون دورههای گذشته امسال نیز ناشران، نویسندگان و... ملزم بودند که فقط آثاری را به دبیرخانهی جشنواره ارسال کنند که در سال 92 منتشر و روانه بازار شده بود.
به گفتهی پیرهادی مراحل داوریهای آثاری که به دبیرخانهی جشنوارهی کتاب کودک و نوجوان رسیده بود، از اوایل شهریورماه و به محض پایان مهلت اعلام شده آغاز شد.
وی در خصوص این مرحله و آثاری که امسال در هفدهمین دورهی جشنوارهی کتاب کودک و نوجوان مورد بررسی قرار گرفته بود تا بهترینهای سال 92 مشخص شوند نیز گفت: با توجه به اینکه امسال و در مقایسه با دورهی گذشته، استقبال از نمایشگاه چه در بخش کودک و چه در بخش نوجوان بیشتر شده بود، 1036 اثر از 77 ناشر و گروهی از نویسندگان و تصویرگران به دست ما رسید که مرحلهی دارویها و بررسیشان شروع شد. از این میان 637 اثر متعلق به بخش کودک و خردسال و 315 اثر هم به بخش نوجوان اختصاص داشت.
او در خصوص کیفیت داوریهای جشنواره نیز توضیح داد: با توجه به اینکه از سال 79 به نوعی با این جشنواره ارتباط داشتهام، به جرات میتوانم بگویم که جشنوارهی کتاب کودک و نوجوان از جملهجشنوارههایی است که شورای سیاستگذاری هیچ دخالتی در روند دارویها ندارد و در تمام سالها و دورههایی که این جشنواره برگزار شده، همیشه همان آثاری که داوران انتخاب کردند، به عنوان برگزیده معرفی شدهاند.
دبیر اجرایی هفدمین جشنوارهی کتاب کودک و نوجوان تاکید کرد: آمار کتابهایی که به دست ما رسیده، نشان میدهد که نسبت به دورهی شانزدهم، ناشران و نویسندگان و... استقبال گستردهتری از این جشنواره داشتهاند. پارسال در کل 782 اثر مورد ارزیابی قرار گرفت که 494 اثر متعلق به گروه کودک و باقی جزو آثار حوزهی نوجوان بود. امسال، هم از نظر تعداد آثار و هم از نظر تعداد ناشرانی که کتابهایشان را به جشنواره فرستادند، با رشد قابل توجهی روبهرو بودیم.
پیرهادی در پاسخ به این سوال که دلیل افزایش استقبال ناشران از دورهی هفدهم جشنوراه چیست، گفت: امسال در فراخوان جشنواره آمده بود که برای حمایت بیشتر از ناشران حداقل 300 اثر و حداکثر 500 نسخه از آثار برگزیدهی جشنواره در حوزههای مختلف را از ناشران خریداری میکنیم، پس طبیعی است که ناشران از این امکان استقبال میکنند. چون هدف اصلی ناشر فروش کتاب است و هر فرصتی برای رساندن کتاب به دست مخاطبان را مغتنم میداند.
نمایشگاه و غرفههای رایگان برای ناشران
پیرهادی در ادامه گفت: امسل به صورت رایگان غرفههایی هم به ناشران اختصاص پیدا میکند تا بتوانند آثار خود را در نمایشگاهی که به صورت جنبی در حاشیهی جشنواره برگزار میشود، ارایه کنند.
او در خصوص این نمایشگاه و کم و کیف آن نیز گفت: چند سالی بود که برنامههای جنبی جشنواره از جمله نمایشگاه تعطیل بود و فقط به معرفی آثار برتر بسنده میکردیم. فکر میکنم از سال 89 بود که برپایی نمایشگاه محدود و بعد هم تعطیل شد، چون تعداد نمایشگاههای کتاب زیاد بود و استقبال از نمایشگاهی که ما برپا میکردیم، چندان زیاد نبود. پارسال هم به صورت بسیار محدود نمایشگاهی برگزار شد اما برای دورهی هفدهم برنامههای دقیقی تدوین شده تا نمایشگاهی هم در ابعاد بزرگتر در حاشیهی جشنواره برگزار شود. امسال قرار است غرفههایی به صورت رایگان به ناشران داده شود که متراژشان هم بر اساس تعداد آثاری که ناشر با خود میآورد مطابقت دارد.
پیرهادی افزود: یکی از مهمترین مسایلی که امسال برای برپایی هرچه بهتر و باکیفیتتر نمایشگاه کتاب در حاشیهی جشنوارهی کتاب کودک و نوجوان مورد توجه قرار گرفته بحث تبلیغات در رسانهها بهویژه برنامههای تلویزیونی کودک و نوجوان است که باعث میشود جشنواره برای مردم عادی و خانوادهها هم اهمیت پیدا کند و استقبال بیشتر شود.
تقدیر از برگزیدگان، 20بهمنماه
نمایشگاه کتاب کودک و نوجوان از 18 تا 24 بهمنماه در تهران برگزار میشود و هفدمین دورهی جشنواره نیز بیست بهمنماه برگزیدگان خود را خواهد شناخت.
به گفتهی دبیر اجرایی هفدمین دورهی جشنوارهی کتاب کودک و نوجوان امسال در گروه نوجوان و بخش شعر 13 اثر، داستان تالیف 85 اثر، داستان ترجمه 118 اثر، و علمی و آموزشی ترجمه و تالیف به ترتیب 25 و 10 اثر، بازنویسی 25 اثر، نمایشنامه 7 اثر و زندگینامه 9 اثر مورد داوری قرار گرفتند و در حوزهی کودک نیز در بخش داستان تالیف 159 اثر، شعر 71 اثر، داستان ترجمه 176 اثر، علمی و آموزشی تالیف 106 اثر، علمی آموزشی ترجمه 77 اثر، دین 4 اثر، بازنویسی 26 اثر و نمایشنامه 7 اثر داوری شدند.
درحالیکه این گزارش در روزهای پایان دیماه تهیه میشود، کار داوری آثار به پایان رسیده و چندهفتهی بعد، شاید زمان خواندن این شماره از «خبرنامهی کانون»، باید آماده شویم و به مراسم اعلام برگزیدگان جشنواره برویم.
گفتوگو از مستانه تابش منتشر شده در خبرنامه آذر و دی 93