کد خبر: 292549
تاریخ انتشار: ۴ آبان ۱۳۹۸ - ۱۱:۱۳
بازدید 487
قصه، نیاز همه‌ی انسان‌هاست

مریم جمالی، دانش‌آموخته‌ی نمایش است. 10 سال است که در مرکز فرهنگی هنری فسا در استان فارس به عنوان مربی فرهنگی فعالیت می‌کند و با قصه «یک بار جستی ملخک» در جشنواره منطقه‌ای قصه‌گویی که آبان ماه سال جاری در شیراز برگزار می‌شود، حضور دارد. با او درباره قصه و قصه‌گویی به گفتگو نشستم:

به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان استان فارس، حق‌نظری هفده  سال است که در جشنواره‌های استانی شرکت می‌کند؛ قصه‌گوی برگزیده استانی است و چند سال هم مورد تقدیر قرار گرفته است. برگزیده بخش ایده‌پردازی و استفاده از جلوه‌های خلاق و تقدیر شده برای خلاقیت در قصه‌گویی. ده سال هم قصه‌گوی سیمای کودک (صدا و سیمای مرکز ایلام) بوده‌است.

خودش می‌گوید: قصه‌هایی که وجه تصویرسازی بیشتری داشته باشند را برای روایت می‌پسندم.

به طور معمول، شیوه‌هایی را انتخاب می‌کند که بچه‌ها بتوانند در جریان قصه مشارکت داشته باشند.

از او پرسیدم: آیا فناوری‌های نوین در گسترش قصه‌گویی نقش دارد؟

 او گفت: فناوری ‌های نوین اگر بتواند در خدمت قصه‌گویی قرار بگیرد می‌تواند مؤثر باشد. قصه‌های خلاقانه و مربیان قصه‌گوی خلاق می‌توانند فن‌آوری را به تسخیر قصه‌گو و قصه‌گویی در ‌آورند؛  به نظر من  نه تنها مانع نیست بلکه می‌تواند مؤثر باشد.

از حق‌نظری پرسیدم از انتشار روایت‌گری قصه‌ها در سیما چه بازخوردهایی دریافت کرده است؟

 در جاهای مختلف من را به نام خاله قصه‌گو صدا می‌زدند و گاهی عکس می‌گرفتند و من آنها را به سمت کتابخانه‌های کانون هدایت می‌کردم.  گاهی هم بعضی از والدین نحوه تهیه کتاب قصه‌ها یا برخی از قصه‌هایی را که تعریف می‎کردم تعریفی می‌خواستند که باز مراکز کانون را معرفی می‌کردم. علاقمندی بچه‌ها به امانت گرفتن کتاب‌های  مربوط به قصه‌ای که  قصه‌گویی آن‌را در برنا مه کودک  سیما دیده بودند بیشتر بود .

این قصه‌گو از قصه‌گویی خلاق هم گفت: به گفته‌ی او، قصه‌گویی خلاق شیوه‌های نوین و خلاق  قصه‌گویی است که بسیار مورد اقبال مخاطب می باشد. ابزارها و هر آنچه که می‌تواند به درک و فهم و جذابیت قصه بیفزاید جالب و جذاب است . تنها مرز ظریف نمایشی نشدن آن  باید رعایت شود.

او شیوه‌ی سنتی قصه‌گویی را بیشتر دوست دارد، می گوید: قصه‌گویی نوین با انتخاب قصه‌ی مناسب و توجه به حوصله‌ی مخاطب و بازنویسی صحیح و اجرای درست آن می‌تواند جذاب باشد.

از حق‌نظری پرسیدم: ارتباط قصه‌گو با مخاطب در قصه‌گویی تا چه میزان ضروریست واین هنر را یک قصه‌گو چطور کسب می‌کند؟

قصه‌گو بسیار مؤثر است و  بارها دیده‌ایم که یک قصه‌ی ساده را یک قصه‌گوی خوش‌ذوق آن‌چنان زیبا و خلاق تعریف می‌کند، گویی قصه‌ی تازه‌ای خلق کرده است. اگر یک قصه‌ی واحد را در اختیار چند قصه‌گو قرار دهید هریک به شیوه‌ی خود قصه‌گویی می‌کند؛ این مثال می‌تواند تأثیر قصه‌گوی خلاق را بیشتر نشان دهد.

او از انتخاب قصه‌اش هم گفت: بر کسی پوشیده نیست که  با ها و بارها کودکان و نوجوانان درباره‌ی مفاهیم فلسفی و خداشناسی می‌پرسند و چه بهتر به زبان قصه و زبان کودکانه  بتوانیم تا حدودی به سئوالات فلسفی آن‌ها پاسخ دهیم. قصه «سئوال مو موکی»، پاسخ دادن به یک سئوال فلسفی درباره‌ی شناخت خداست.

 پرسیدم: با ظهور تکنولوژی‌های جدید ارتباطی آیا هنوز می‌توان کودکان و نوجوانان را پای قصه نشاند؟

-بله. برای قصه‌گویی، باید به خواست بچه‌های امروز توجه کنیم و نیازهای آنها را خوب بشناسیم و با شیوه‌های جذاب چه به‌صورت سنتی و چه به‌صورت خلاقانه پاسخ دهیم؛ آنها به یافتن پاسخ سئوالاتشان علاقمند هستند. تأثیر محیط قصه‌گویی و تبلیغات رسانه‌ای در معرفی جایگاه و اهمیت قصه‌گویی بسیار مؤثر است.

قصه‌گوی یاسوجی از قصه‌گویی با ابزار هم گفت: قصه‌گویی با ابزار، استفاده از هر آن‌چیزی ست که به فهم و درک و پذیرش و جذابیت قصه اضافه می‌کند و ابزار  بایست مکمل قصه باشد.

قصه «بی‌بی سه شنبه» اولین قصه‌ای ست که حق‌نظری از زبان مادر بزرگش شنیده است.

-نظرش را درباره‌ی میزبانی شیراز جویا شدم:

یکی از استان‌هایی که می‌تواند میزبان خوبی در جهت معرفی منابع مکتوب قصه باشد شیراز است. وجود مفاخر بزرگ ملی و ادبی در این استان  به غنا و ارزشمندی آن افزوده است و به نظر محیطی کاملا ً مناسب، با قدمت و اصالت  قصه‌گویی را برای میزبانی جشنواره  قصه‌گویی فراهم خواهد کرد.

این قصه‌گو برگزاری جشنواره‌های قصه‌گویی را این‌طور ارزیابی کرد: اهمیت دادن به قصه و قصه‌گویی با وجود جشنواره‌ها در تمام مراحل کتابخانه، استانی، منطقه و ملی حتی فراملی به ارزشمندی و ترویج فرهنگ قصه و قصه‌گویی می‌افزاید.

برای خانم حق‌نظری موفقیت آرزومندیم.

مصاحبه: اعظم موسوی

جمالی 5 سال است که به سبک قصه‌گویی مدرن قصه می‌گوید. او در پاسخ به این پرسش که آیا به نیاز بچه‌ها در شیوه‌های متفاوت قصه‌گویی فکر می‌کند یا نه، گفت: در طی سال‌ها به عنوان مربی از روش‌های مختلف تلفیق نمایش و قصه برای ایجاد جذابیت و هیجان و ارتباط بیشتر قصه با مخاطب کودک استفاده کردم و قطعا هر سبک و سیاق قصه با توجه به مخاطب جذابیت خاص خود را دارد.

از او درباره نقش فناوری‌های نوین در گسترش قصه‌گویی پرسیدم: همان‌طور که فناوری در همه ابعاد زندگی امروزی رسوخ کرده است قطعا نوع و سبک خاصی از قصه‌گویی را نیز بوجود آورده است به‌عنوان مثال قصه‌های دیجیتال.

از این قصه‌گو درباره انتشار قصه‌هایش در فضای مجازی پرسیدم؛ او قصه‌هایش را در رسانه‌ها و فضای مجازی منتشر نمی‌کند و می‌گوید: من قصه‌گویی را به‌صورت زنده و اجرای رو در رو با مخاطب دوست دارم چون حتی حضور یک شنونده در قصه‌گویی مؤثر است و من  بیشترین انرژی خود را در زمان قصه‌گویی از نگاه تماشاگران می‌گیرم.

نظر او را درباره شیوه‌های سنتی و نوین قصه‌گویی جویا شدم: شیوه سنتی بسیار ارزشمند و با اصالت و شیواست و همیشه جایگاه خود را داشته و دارد و اما قصه‌گویی نوین شکلی جدید از قصه‌گویی و تنوع در ایجاد فضایی متفاوت را با خود به ارمغان می‌آورد.

جمالی درباره ارتباط قصه‌گو با مخاطب در قصه‌گویی و دست‌یابی به این هنر توسط قصه‌گو گفت: انتخاب قصه مناسب با گروه سنی مخاطب، اولین و مؤثرترین ارتباط قصه‌گو با مخاطب است. آشنایی با شیوه و تکنیک‌های ارتباط با مخاطب همه و همه در این امر مهم است اما مهم‌تر از آن قصه گفتن است؛ هر چه بیشتر قصه بگویید راه‌های ارتباطی مؤثرتری را با مخاطب تجربه می‌کنید.

از مریم جمالی پرسیدم آیا با ظهور تکنولوژی‌های جدید ارتباطی هنوز می‌توان کودکان و نوجوانان را پای قصه نشاند و او جواب داد: قصه‌ی زیبا و جذاب، بدون شک کودک را به پای قصه می‌نشاند. او قصه‌گویی با ابزار را، راهی برای ایجاد جذابیت و یا بیان بهتر قصه عنوان کرد.

- از قصه‌گویی خلاق هم گفت:

جذابیت در قصه، نقش به‌سزایی در انتقال بهتر به مخاطب دارد. قصه‌گو، گاه برای انتقال بهتر از ابزار و یا روش‌هایی استفاده می‌کند. به‌عنوان مثال استفاده از  ابزار موجود در قصه و یا استفاده از شخصیت و تیپ سازی در بیان قصه.  قصه‌گویی خلاق، بیان قصه به روشی نو و متفاوت از دیگران است.

- درباره قصه‌ای که در جشنواره اجرا خواهد کرد و معیار انتخاب آن توضیح داد:

نام قصه من«یک بار جستی ملخک» است. قصه برگرفته از ضرب‌المثلی قدیمی است. یکی از راه‌های آشنایی کودکان و نوجوانان با ادبیات کهن، متل‌ها و حکایات و یا ضرب‌المثل‌ها، جای دادن آنها در قصه‌گویی است. من اولین بار وقتی حکایتی را که الگوهای طنزی در آن جای دارد خواندم، لذت بردم. پس چندین بار در مرکز برای اعضای گروه‌های مختلف نوجوان تعریف کردم، آنها هم قصه را دوست داشتند و با آن ارتباط برقرار کردند.

به عنوان آخرین سئوال از خانم جمالی پرسیدم: کانون متولی امر قصه‌گویی در کشور است. برگزاری جشنواره‌های استانی، منطقه‌ای، ملی و بین المللی را چطور ارزیابی می‌کنید؟

این جریان بسیار ارزشمند و پویا است و قصه‌و قصه‌گویی را زنده نگه می‌دارد. قصه، نیاز همه‌ی انسان‌هاست از کودک نوپا گرفته تا پیرزن و پیرمرد. لذت‌بخشی و ایجاد همزادپنداری موجود در قصه‌ها، نقش بسیار مؤثری در ایجاد روحیه نشاط و امید در کودک و بزرگ‌سال دارد.

برای او موفقیت آرزو می‌کنم.

مصاحبه: اعظم موسوی

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
9 + 8 =