به گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل کانون استان سمنان، هفتمین‌ویژه‌برنامه‌ی مسافر شهر ادب از سلسله‌نشست‌های خوانش متون ادبی، سه‌شنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۰ هم‌زمان با زادروز هوشنگ مرادی کرمانی، نویسنده و طنزپرداز حوزه‌ی ادبیات کودک و نوجوان با تدریس سیما امیرعبدالهیان نویسنده، منتقد ادبی و مربی کارگاه نوشتن خلاق مرکز فرهنگی‌هنری شماره یک کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دامغان، برگزار شد.

امیرعبدالهیان در ابتدای سخنانش با بیان زندگی‌نامه‌ی کوتاهی از این نویسنده‌ی معاصر، اظهار داشت: ساده‌نویسی، داشتن لحنی دل‌نشین و صمیمانه که از گفتار مردم عادی و زبان محاوره‌ی آن‌ها سرچشمه گرفته، با صداقت حرف‌زدن، شعار ندادن، در میان گذاشتن تجربه‌های زندگی با مخاطب بدون دخل و تصرّف، به نمایش گذاشتن کاستی‌های جامعه با باریک‌بینی، استفاده از ضرب‌المثل‌ها و آیین و رسوم عامیانه، برخی از ویژگی‌های داستانی مرادی کرمانی است.

وی درخصوص جذابیت‌های داستان‌های مرادی کرمانی نیز گفت: طنزهای واقعی و نه ساختگی که در لابه‌لای داستان‌های دردناک، به میان می‌آید و غم و شادی را به‌هم می‌آمیزد، در واقع باعث درک لذتی متفاوت در خواننده می‌شود.

امیرعبدالهیان در ادامه افزود: داستان‌های مرادی کرمانی بیش‌تر حال و هوای روستایی دارند و او عامیانه‌نویسی را از صادق چوبک، شاعرانه‌نویسی را از ابراهیم گلستان، ایجاز را از ارنست میلر همینگوی و سعدی، طنز را از چخوف و دهخدا آموخته است.

مهمان مسافر شهر ادب کانون استان سمنان در بخش دیگری از سخنانش، یکی از تکنیک‌های شاخص مرادی کرمانی را استفاده از عنصر طنز، عنوان و خاطرنشان کرد: طنزآمیزترین اثر او «قصه‌های مجید» نام دارد، مجموعه‌ای از داستان‌های به ظاهر جداگانه که حوادث زندگی یک پسربچه‌ی نیمه‌روستایی را نقل می‌کند و در واقع مرادی کرمانی، دردها و رنج‌های زندگی‌اش را با رگه‌های طنز می‌آمیزد و به داستان تبدیل می‌کند.

وی با بیان این‌که کاریکاتوریست برای رساندن پیام خود، بخشی از اعضای بدن شخص را بزرگ‌تر و برجسته‌تر، ترسیم می‌کند، تصریح کرد: طنزنویس نیز در توصیف و بیان ویژگی‌های کسی یا چیزی زیاده‌روی می‌کند و مرادی کرمانی در آثارش از این بزرگ‌نمایی و اغراق، بهره‌های زیادی برده است. به‌عنوان نمونه اغراق در اهمیت دادن مجید به موهایش که حتی نیمه‌شب‌ها وقتی همه خوابند، پاورچین برمی‌خیزد و مشغول درست کردن موهایش جلوی آینه می‌شود یا در داستان «مهمان مامان»، بزرگ‌نمایی و شاخ و برگ دادن به یک مطلب ساده‌ی باز نشدنِ در، داستانی طنز خلق کرده است.

امیرعبدالهیان، مهم‌ترین ویژگی «قصه‌های مجید» را نوع توصیف‌های عینی آن دانست و گفت: مجید بیش از آنچه گفته باشد با توصیف‌هایش ماجرا را نشان می‌دهد و از سویی، زبان خاص و لحن طنزآمیز بر شیرینی اثر افزدوه است.

وی در ادامه افزود: از دیگر تکنیک‌های مرادی کرمانی برای ایجاد طنز، استفاده از کوچک‌نمایی است؛ یعنی نویسنده، شخصی را که می‌خواهد مورد انتقاد قرار دهد از لحاظ جسمی، معنوی و یا شیوه‌های دیگر کوچک کند،  به‌عنوان مثال در داستان «عکس یادگاری» که بی‌بی نمی‌خواهد زیر بار گرفتن عکس یادگاری برود شروع به کوچک‌کردن مجید می‌کند.

مهمان مسافر شهر ادب کانون استان سمنان تأکید کرد: طنز موقعیت، یکی از شیوه‌های طنازی این نویسنده معاصر است، موقعیت‌های طنزآمیزی که به طرق مختلف مانند واژگون‌کردن حقیقت، موقعیت‌های متضاد و... به‌عنوان نمونه «تضاد میان مجیدِ عاشق کتاب و مشهدی اسدالله»، شکل می‌گیرند.

وی هم‌چنین بیان داشت: مقایسه یا تشبیه از راه‌های دیگر استفاده‌ی طنز در داستان مرادی کرمانی است، تشبیه میان امور نامناسب که با هدف طنز صورت می‌گیرد.

امیرعبدالهیان از دیگر شگردهای این نویسنده را دلیل عکس؛ یعنی آوردن دلیل برای موضوعی برخلاف انتظار، برشمرد و تصریح کرد: مرادی کرمانی با بازی‌های زبانی مانند تغییر در کاربرد واژه‌ها، بازی با واژه‌ها و الفاظ، غلط‌های املایی و... نیز ایجاد طنز کرده است.

مهمان مسافر شهر ادب کانون استان سمنان در پایان سخنانش با اشاره به کارنامه‌ی ادبی و جوایز مرادی کرمانی به معرفی کتاب «بچه‌های قالی‌باف‌خانه»، «مربای شیرین»، «لبخند انار»، «خمره»، «مهمان مامان» و «شما که غریبه نیستید»، پرداخت و گفت: «قاشق چای‌خوری»، آخرین  کتاب مرادی کرمانی است که در آن خبری از فضای طنز نیست؛ اما رگه‌هایی از عشق در آن دیده می‌شود و مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه است که خواننده را با غم‌ها و شادی‌هایش همراه می‌کند.

گفتنی است؛ خوانش دو داستان از آثار مرادی کرمانی توسط اعضا و مربیان، معرفی شخصیت و برخی از آثار مرادی کرمانی در قالب کلیپ کوتاه از دیگر بخش‌های این ویژه‌برنامه بود.