به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، فرهاد اسماعیلی، نویسنده و کارگردان نمایش «جاده اردک‌ها» که این روزها در سالن آینه مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بر روی صحنه است، گفت: جرقه این کار چند سال پیش زده شد، زمانی که در جشنواره تئاتر عروسکی و نمایش کودک و نوجوان همدان در مسیر هگمتانه بودیم و تعدادی اردک در حال عبور از جاده دیدیم. دلم می‌سوزد وقتی حیوانی زخمی یا کشته در کنار جاده می‌بینم. چرا ما انسان‌ها فکر می‌کنیم جاده فقط برای ماست؟
ضرورت آموزش قوانین به کودکان در قالب تئاتر
اسماعیلی آمار بالای تصادف‌ها در کشورمان را موضوعی تلخ دانست و افزود: بالای ۲۷هزار نفر کشته و حدود ۷۰هزار نفر زخمی در سال در اثر تصادف داریم. زمانی در شبکه دو سیما، ۵۲ برنامه با موضوع تصادف تولید کردم و به این نتیجه رسیدم که بیشترین آمار تصادف‌های ما به خطاهای انسانی برمی‌گردد و برایم سوال بود که چه کنیم که این آمار کم شود.
او ادامه داد: بچه‌های امروز، رانندگان فردا هستند. باید با بچه‌ها صحبت کنیم و بگوییم هر محیطی که معبر عمومی است، تابع قاعده و قانون حرکت است. موقع حرکت باید همه را ببینند نه فقط آدم‌ها را. لاک‌پشت، خرگوش و حتی قورباغه کوچکی که می‌خواهد از عرض جاده رد شود و به برکه برسد را ببینند. جاده فقط برای ما نیست. یادمان باشد ما در سرزمین قورباغه‌ها حرکت کردیم و خیابان کشیدیم.
نویسنده و کارگردان نمایش «جاده اردک‌ها» اظهار داشت: بوته‌ها را بیهوده نکنیم، موجب فرسایش خاک و سیل نشویم، لانه پرنده‌ها را خراب نکنیم. همه چیز را ببینیم زندگی فقط منِ آدم نیست. زندگی یعنی ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند تا همه ما لذت ببریم. من با آن طوطی، گنجشک و کرم خاکی خوشبختم بدون آنها فقیرم. من با ماشین شاسی بلند ثروتمند نیستم، فقط رفاه دارم. آیا اما معنی زندگی را می‌فهمم؟
پیام «جاده ارک‌ها» این است؛ آینه هستی متعلق به همه موجودات است
اسماعیلی با بیان اینکه «جاده اردک‌ها» بهانه‌ای است که با صدای بلند به کودکان اعلام کنیم فقط خود را نبینند، گفت: لاک‌پشت مسیر خود را می‌رود، اردک هر روز به شنا می‌رود، منِ انسانم که آمدم و جاده کشیدم در مسیر حیوانات. منظورم این نیست که جاده ایجاد نکنیم و توسعه پایدار نداشته باشیم. توسعه پایدار آن توسعه‌ای است که هم حقوق انسان‌ها و جامعه را ببیند هم حقوق درختانی که در مسیرند.
به گفته این کارگردان و مدرس بازیگری، پیام نمایش «جاده اردک‌ها» به طور خلاصه این است که آینه هستی متعلق به همه موجودات است، ما بخشی از جهان هستی هستیم و اگر مهربانانه با خود، آب، گیاه و موجودات برخورد کنیم، بی‌شک حال بهتری خواهیم داشت.
هماهنگی خوب بین ما و مرکز تولید تئاتر کانون شکل گرفت
او در مورد روند تولید «جاده اردک‌ها» خاطرنشان کرد: از پارسال هماهنگی‌هایی با مدیریت مرکز تئاتر کانون داشتیم و تمرین‌ها را شروع کردیم. دو ماه تمرین داشتیم. در جشنواره تئاتر این شخصیت را با دو بازیگر کار کردیم. در فصل و اجرای جدید ۶ بازیگر داریم. این فرصت را به دانشجویانم در دانشکده دادم که این‌جا امتحان کنند.
اسماعیلی ادامه داد: قطعات موسیقی اضافه شد، میزانسن‌ها تغییر کرد و عروسک‌ها فرصت زیادی برای دیده‌شدن دارند. در این دو ماه یک هماهنگی خوب بین ما و مرکز تولید تئاتر کانون پرورش فکری شکل گرفت و در محیط صمیمی کار کردیم. امیدوارم صاحبان اصلی این نمایش که بچه‌ها هستند، بپسندند و ارتباطی مناسب و سالم با نمایش برقرار کنند.
هنرمندان عرصه کودک، مادران فرهنگی جامعه هستند
نویسنده و کارگردان نمایش «جاده اردک‌ها» با بیان اینکه ما مادران فرهنگی جامعه هستیم، عنوان کرد: بچه‌ها، مادر را خیلی قبول دارند. اگر مادر به بچه‌ها زهر بدهد و بچه‌ها بدانند چون از دست مادر است می‌خورند، زیرا قلبا به مادر اعتماد دارند. همان‌طور که هیچ مادری به فرزندان خود زهر نمی‌دهد ما هم حق نداریم خوراک فرهنگی مسموم به بچه‌های مردم بدهیم.
اسماعیلی تصریح کرد: وقتی مادری از من می‌پرسد که آیا تئاتر شما شاد است؟ می‌گویم نه آن‌چه مد نظر شماست، نیست. من برای شعور مخاطب احترام قائلم. وقتی بچه‌ها به نمایش من می‌آیند باید چیزی از من بیاموزند. اگر فقیر شوند و سلیقه‌شان را به ابتذال بکشم، گناهکارم. نمی‌خواهم بچه‌ای در نمایش من بیاید فقیر شود. دوست دارم ذهنش پر شود از مفاهیم آموزشی و مفاهیمی که در زندگی و برای حل مسئله به او کمک می‌کند.
آموزش مهارت حل مسئله، موضوع «جاده اردک‌ها» است
او موضوع «جاده اردک‌ها» را آموزش مهارت حل مسئله دانست و افزود: در این نمایش مامان اردکی داریم که در عبور از راهی که حقش بوده به خاطر احداث جاده دچار مشکل و به دنبال راه حل است. او از حیوانات مختلف از جمله الاغ و گاو و بوقلمون می‌پرسد اما واقعیت این است که هیچ کدام از آنها راه حل مناسب اردک نیست. راه حل مناسب قانون است، تابلویی به نام «محل عبور حیوانات اهلی».
این نویسنده و مدرس بازیگری ادامه داد: رفتارهای هیجان‌آمیز در برخورد با مشکلات، مسئله‌مان را نه تنها حل نمی‌کند بلکه پیچیده‌تر می‌کند. خیلی از رابطه ما انسان‌ها به خاطر حل مسئله نادرست و از زاویه نادرست دیدن غامض‌تر شده است. یک لحظه فکر کنیم، منطق و راه حل درست و مناسب چیست.
نویسندگان کودک نوشته‌های‌شان را در اختیار مرکز تئاتر کانون قرار دهند
اسماعیلی در پاسخ به این سوال که چه پیشنهادی برای عملیاتی شدن «توسعه و تعمیق تئاتر در استان‌ها» که از سوی مدیرعامل کانون مطرح شده است، دارید، گفت: از ایده تا دیده و تبدیل شدن به یک پدیده یک فرایند و مسیر باید طی شود. ایده خوبی است که در کل کشور تئاتر داشته باشیم. واقعیت این است که تئاتر فقط متمرکز در تهران نیست. هر جایی که یک فرد تئاتری زندگی می‌کند حتی اگر در کویر لوت باشد، آن‌جا تماشاخانه است.
او با بیان اینکه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان یکی از قدیمی‌ترین نهادهای مرتبط با تئاتر کودک و نوجوان است، گفت: کانون در شهرهای مرزی کتاب‌خانه و مرکز سیار دارد و مربیان کار می‌کنند. پس بهترین فرصت است که تمرکززدایی شود، تئاتر گسترش یابد و درام‌های کودکانه کار شود. قصه ساده است. باید هم‌فکری کنیم. همه نویسندگان کودک نوشته‌های‌شان را به مرکز تولید تئاتر کانون دهند. هر آن‌کس که علاقه‌مند است متن را انتخاب و شروع به کار کند.
نویسنده و کارگردان نمایش «جاده اردک‌ها» ادامه داد: بدین شکل اتفاق خوبی می‌افتد. به عنوان مثال یکی از اصفهان متن داده و دیگری در تبریز آن‌را کار می‌کند. بدین ترتیب هنرمندان دو استان با هم ارتباط برقرار می‌کنند. این هم‌دلی می‌شود تئاتر ملی. از همه مهم‌تر اینکه کودکان‌مان این شانس را پیدا می‌کنند که نه فقط در دوره جشنواره بدانند چیزی به نام تئاتر کودک است بلکه در تمام طول سال ۳۶۵ روز و ۵۲ هفته در سال نمایش برای دیدن داشته باشند.
اسماعیلی خاطرنشان کرد: مسئله دیگر این است که وقتی قرار است چراغ تئاتر روشن باشد یعنی تماشاخانه باید پاخور پیدا کند، اصلاح و ساخته شود و بودجه در اختیار قرار گیرد . تا عمل نکنیم نمی‌توانیم. به عمل کار برآید به سخن‌دانی نیست. اگر بگویم تئاتر می‌خواهم و کاری نکنم، فایده‌ای ندارد. شروع کنیم تا متوجه شویم فلان تماشاخانه در فلان شهر این ضعف را دارد و هزینه کنیم برای رفع آن. این رویداد باید اتفاق بیفتد که متوجه ضعف‌ها شویم و آنها را مرتفع کنیم.
نمایش «جاده اردک‌ها» تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۴ در سالن آینه مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ساعت ۱۷ بر روی صحنه می‌رود.
علاقه‌مندان می‌توانند برای تهیه بلیت به سایت تیوال مراجعه کنند و برای دریافت اطلاعات بیشتر و هماهنگی برای اجرای صبح ویژه مدارس و مهدهای کودک با شماره تلفن‌های ۰۹۱۹۴۳۴۶۳۵۶ و ۰۹۰۵۶۵۵۵۲۴۳ تماس بگیرند.
