به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، در این نشست که با حضور مسلم گریوانی با عنوان ارائه دهنده، محمدعلی وطندوست منتقد و علی فضلی دبیر علمی برگزار شد؛ مسلم گریوانی به بیان سرفصلهای بحث خود پرداخت و گفت: در این نشست به سه موضوع میپردازم. اول؛ چه ضرورتی دارد درباره عرفان و معنویت گفتوگوکنیم؟، دوم؛ وقتی میگوییم عرفان برای کودک مقصودمان از کودک و عرفان چیست؟ عرفان برای کودک قابل ارائه است؟ و مورد سوم؛ مخالفان معرفی عرفان، معنویت و خدا به کودک چه کسانی هستند و چه دلایلی دارند؟ اگر قائل به امکانپذیری معرفی عرفان به کودک باشیم چه ظرفیتهایی در کودک و عرفان برای این معرفی وجود دارد؟
وی تصریح کرد: عرفان و معنویت برای همه جذاب است. چرا جذابیت دارد؟ چون در فطرت و زیست انسان است. سرشت انسان طوری خلق شده که میل به کمالخواهی دارد. برای همین با شنیدن اوصاف اولیا آنچه در سرشت ما قرار داده شده تحریک میشود.
گریوانی افزود: وقتی یک عارف را میبینیم خود سرزنشگری در وجودمان شکل میگیرد، این هم بخاطر سرشت ماست.
این پژوهشگر درباره نحوه معرفی عرفان به نسل جدید بیان کرد: اشتباه مبلغان فرهنگی این است که نسل جدید را به سمت معنویت و عرفانی درست نمیبرند، در نتیجه آنها به سمت عرفان کاذب میروند.
او اظهار کرد: در دنیای مادیگرا به بهانه مکتبهای گوناگون غربی، معنویت را از زیست گرفتند. علت گرایش عرفانهای نوظهور این است که انسان به هر چیزی چنگ میزند برای اینکه عطش خود را رفع کند.
عرفان مربوط به لایههای عمیق انسان است
گریوانی گفت: عرفان چند سرفصل دارد. عرفان نظری: عرفانی که در آن استدلال آورده میشود فلسفه است و عرفان عملی که شامل دانش عرفان و سلوک میشود. عرفان مربوط به لایههای عمیق انسان است، بینش و گرایش را تغییر میدهد.
وی افزود: ما با عرفان عملی به معنای سلوک کار داریم. یعنی آنچه انسان را به سمت قلهای که برای آن خلق شده میبرد.
این پژوهشگر در ادامه به نظرات نظریهپردازان گوناگون درباره دینداری در کودکان اشاره داشت.
گریوانی در پایان تصریح کرد: حیرت و مشاهدهگری دو ویژگی است که در کودکان وجود دارد و میتوان با کمک این ها برای آشنایی کودکان با عرفان استفاده کرد.
اصطلاحهای پیچیده عرفان را سادهسازی کنیم
سپس محمدعلی وطندوست به نقد صحبتهای مطرح شده از سوی مسلم گریوانی پرداخت و گفت: طرح این مباحث از مسائل ارزشمندی است. ما پرداختن به علوم نظری مانند فلسفه و عرفان را ضرورت میدانیم. ضمن اینکه عرفان نظری متفاوت از فلسفه است.
او با بیان اینکه اخلاقیات ریشه در فطرت دارد ادامه داد: بسته به اینکه تعریف ما از اخلاق چه باشد تعریف عرفان هم تغییر میکند. ما عرفانی را تأیید میکنیم که مبتنی بر فطرت خدادادی باشد.
این پژوهشگر اظهار کرد: باید بررسی کنیم چگونه اصطلاحات پیچیده عرفان را سادهسازی و فطریسازی کنیم. چطور به کودکان آموزش دهیم. هر اندازه در این ساده سازی موفق شویم عرفان را عملی کردیم.
محمدعلی وطندوست در پایان غیرمستقیم بودن آموزش و الگوسازی کردن را از راهکارهای آشنایی کودکان با عرفان عنوان کرد.
طرح پرسش و پاسخ بخش پایانی این نشست بود و شرکتکنندگان به بیان نظرها و سؤالهای خود پرداختند.
پیشنشست «بررسی امکان سنجی معرفی عرفان برای کودکان» روز سهشنبه ۲۵ آذر ۱۴۰۴ در سالن شهید عبدالکریمی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.
یادآوری میشود این پیشنشستها در راستای برگزاری یک همایش ملی با عنوان «کودک، عرفان و سلامت معنوی» با مشارکت اداره کل آموزش و پژوهش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار میشود.
