ویژگی اقتباس، لذت کشف دوباره است

پویانمایی «بزغاله‌هاى ابرى» ساخته‌ی حمید کریمیان برگرفته از کتابی به همین نام یکی از آثار به نمایش گذاشته شده در سی‌امین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان است.

به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور ‌بین‌الملل کانون، کریمیان طی گفت‌وگویی درباره‌ی ویژگی‌های این اثر سخن گفت: «مهم‌ترین دلیل انتخاب داستان بزغاله‌های ابری نوشته‌ی افسانه شعبان‌نژاد، قوی بودن عنصر خیال و کودکانه بودن روح موجود در داستان بود، فارغ از این نکته، کوهستان، باران و بسیاری از‌ عناصر دل چسب دیگر در این داستان بود که از نظر روحی‌ بسیار‌ برای من لذت‌بخش بود و همین عناصر بود که انرژی من را در طول ماراتن سه ساله ساخت و تولید این فیلم حفظ کرد.»
بزغاله‌هاى ابرى که پیش‌تر در جشنواره‌های استرالیا نیز به نمایش در آمده یک اثر اقتباسی است. کریمیان در بیان ضرورت‌ها و نکته‌های مهم اقتباس عنوان کرد: «برای رسیدن به جواب این سوال باید دید که خاستگاه اقتباس چیست. اقتباس در لحظه‌‌ای به وجود می‌آید که هنرمندی در یک اثر هنری دیگر ظرفیت‌های کشف نشده‌ای می‌بیند و حال، بسته به میزان اثرگذاری این لحظه، هنرمند تصمیم به خلق یک اثر هنری دیگر بر اساس اثر اولیه‌ می‌گیرد.
او ادامه داد: این مساله برای مخاطبانی که از اثر اولیه‌ لذت برده‌اند امکان لذت بردن از همان دنیا با نگاهی‌ جدید را فراهم می‌کند و این بسیار لحظه‌ نابی است. حال با توجه به این تعریف تمامی ضرورت‌ها و نکته‌های مهم از میزان اثرپذیری هنرمند از اثر اولیه‌، نکته‌هایی که می‌خواهد در اثر اقتباسی به آن‌ها اشاره کند و به میزان پایبندی اثر جدید به اثر اولیه‌ می‌آید. البته پایبندی به روح کلی اثر اولیه ضروری است.»
وی در پاسخ به این سوال که چه‌قدر به داستان اصلی پایبند مانده است، گفت: «فقط در حد عناصر اصلی‌ و روح کودکانه و شاد حاکم بر داستان، داستان کتاب بسیار کودکانه و بیش‌تر مناسب برقراری ارتباط با کودکان بود تا ساخت فیلم، به همین دلیل در اولین قدم، نگارش داستانی جدید با نشانه‌های اصلی‌ داستان کتاب‌ و شرح و بست شخصیت‌ها برای شناخت بیشتر دنیای داستان در چندین نسخه انجام شد که بخشی از آن در فیلم‌نامه پایانی به فیلم تبدیل شد.»
این کارگردان به مراحل ساخت اثر خود اشاره داشت: «در تولید این فیلم با دو چالش اساسی‌ مواجه بودیم. اول، به دلیل این‌که تاکید بسیاری بر انجام انیمیت‌ها بر اساس موزیک داشتم نیاز بود موسیقی کار قبل از تولید فیلم ساخته شود و به همین دلیل مجبور بودیم نسخه ماکت گونه‌ای از فیلم را با دقت بسیار بالایی شبیه به فیلم پایانی (از نظر ضرب‌آهنگ، زمان کات‌ها و...) تولید کرده و در اختیار آهنگ‌ساز قرار بدهیم تا نسخه اولیه موسیقی‌ بر اساس آن ساخته بشود و بعد از این مرحله ما فیلم اصلی‌ را با ریتم و ضرب‌آهنگ موزیک بسازیم. این کار ما را مجبور کرد چندین بار به صورت کامل فیلم را قبل از تولید پایانی بسازیم و تمامی تصمیم‌های دکوپاژ و غیره را از همان اول کار بگیریم.
چالش دوم و اصلی‌ تولید فیلمی با استفاده از رایانه و شبیه‌سازی نقاشی آبرنگ بود که همین نیاز من را مجبور به مطالعه آبرنگ هم در زمینه فنی‌ و هم هنری می‌کرد. نمونه کوچکی از پیچیدگی‌ این مساله، آبرنگ جزو معدود ابزار‌های هنری است که خودش هم در تولید اثر نقش دارد یعنی بعد از اثرگذاری هنرمند حرکت‌های آب هم در شکل‌گیری تصویر پایانی نقش مهمی‌ دارد و هر بار که قلم آبرنگ از کاغذ جدا می‌شود حرکت آب اثر متفاوت‌تری از قبل تولید می‌کند، بر خلاف ابزارهای دیگر مانند مداد که محدوده اثرگذاری آن تنها تا زمانی‌ست که هنرمند آن را بر روی کاغذ می‌کشد. حال این دنیای سرشار از اتفاق‌ها را با دنیای رایانه که به طور کامل بر اساس منطق و محاسبه‌های دقیق است مقایسه کنید. هیچ اتفاقی به صورت تصادفی در این دنیا رخ نمی‌دهد و تولید هر اتفاق‌ تصادفی باید به دقت شبیه‌سازی شود، با رسیدن به این نکته سوال اصلی این بود که چگونه فصل مشترکی بین این دو دنیای متفاوت ایجاد کنم که هم هنرمندانه و هم قابل کنترل باشد.»
کریمیان درباره‌ی تکنیک اثر خود گفت: «از لحاظ فنی اثر پایانی ترکیبی‌ از زمینه نقاشی و شخصیت‌های سه بعدی است که همگی‌ در رایانه در کنار هم قرار گرفت. در پایان فیلم به‌صورت سه بعدی ساخته شد و در انتها در پروسه‌ای شش مرحله‌ای هر فریم فیلم در چندین مرحله به فریم پایانی آبرنگی تبدیل شد.»
سی‌امین جشنواره ‌بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان تا 15 تیر در اصفهان ادامه دارد.